Jak ważny jest dobry schemat elektryczny i oscylogramy, wie każdy, kto chociaż raz próbował naprawić telewizor czy urządzenie elektroniczne zbudowane na elementach dyskretnych. System wtrysku benzyny pod pewnym względem przypomina właśnie taki schemat, gdyż czujniki, sterownik mikroprocesorowy i podzespoły wykonawcze są połączone ze sobą siecią przewodów.
Często można naprawić samochód wyposażony w system wtrysku benzyny, bez użycia oscyloskopu. Jednak w skrajnym jednak przypadku może dojść do sytuacji, w której stosowana w serwisach metoda podmiany podzespołów spowoduje potrzebę „wyrzucenia” wtryskiwaczy i wstawienia w to miejsce gaźnika. Posługiwanie się oscyloskopem elektronicznym w codziennej praktyce znacznie skróci czas naprawy i ograniczy koszty, jeżeli osoba obsługująca go posiada odpowiednią wiedzę dotyczącą systemu wtrysku benzyny, jak i oscyloskopu.

W wielu serwisach dostępna jest odpowiednia baza danych, zawierająca zarówno parametry podzespołów, jak i oscylogramy. Dane te zawarte są na kompaktach lub w książkach np. wydawnictwa Autodata. Jednak w moim jednak odczuciu przedstawianie oscylogramów traktowane jest po „macoszemu”. Z jednej strony jeden wspólny oscylogram obsługuje często dużą liczbę systemów, a z drugiej wymaga się od mechanika sporej wiedzy elektronicznej, np. na czym polega praca różnicowa wejścia oscyloskopowego. Jeżeli dodamy do tego dużą liczbę oscyloskopów, jakie występują na rynku, to można zrozumieć, dlaczego wiele osób ma z tym problemy.

Pod koniec lat 90. uległem reklamie diagnoskopu samochodowego Escort 328. Jako przenośny oscyloskop cyfrowy z ekranem LCD znalazł się on w ofercie wielu firm i z ich logo, m.in. Grundig, Lucas, Motorscan itd. Dopiero praktyczne porównanie z diagnoskopem analogowym GS3104 dawało pojęcie o możliwościach obrazowania przebiegów zapłonowych. Nie znam żadnego diagnosty, który powiedziałby, że woli obserwować napięcie wtórne na diagnoskopie Escort 328.
Oscyloskop cyfrowy ma jednak niewątpliwą zaletę, jeżeli chodzi o pozostałe sygnały w systemie wtrysku benzyny, jaką jest możliwość zapisania sygnałów w pamięci i ich obróbki cyfrowej. Taki zapamiętany przebieg można też wydrukować.
Na rynku znajduje się bardzo wiele różnych oscyloskopów, a technika komputerowa stworzyła nowe możliwości pomiarowe. Oscyloskopem cyfrowym nazywany jest przetwornik analogowo -cyfrowy w postaci długopisu, jak i pudełko w cenie dobrego samochodu. Nawet posiadanie tego najdroższego urządzenia zamiast korzyści może przynieść zniechęcenie, gdyż nieumiejętne podłączenie sondy pomiarowej do czujnika może spowodować „gaśnięcie” samochodu. Każdy oscyloskop cyfrowy, oprócz wspomnianej już ingerencji elektrycznej z zewnątrz, ma wadę polegającą na „przekłamywaniu”, wynikającą z częstotliwości próbkowania. Jeżeli wspomnimy jeszcze, że w niektórych rozwiązaniach czas odświeżania ekranu wynosi 3 sekundy, to wydaje się rozsądne następujące stwierdzenie: tylko praktyczne testowanie na samochodzie daje odpowiedź na pytanie o przydatność oscyloskopu cyfrowego przy naprawie samochodu.
Podjąłem się przedstawienia schematu elektrycznego samochodu Opel Astra 1.4 wraz z najważniejszymi oscylogramami zdjętymi z samochodu oscyloskopem cyfrowym, czyli przystawką RH140. Takie przedstawienie schematu powinno ułatwić naprawę każdemu, kto posługuje się tym lub lepszym oscyloskopem i rozumie zasadę działania systemu.
Przykład: nie ma iskry. Sprawdzamy oscylogram na B5 sterownika – prawidłowy. Sprawdzamy oscylogram na styku nr 4 – prawidłowy. Sprawdzamy oscylogram na styku nr 1 cewki – nie ma. Usterka może być w zasilaniu +12V, masie, cewce lub module. Schemat przedstawiony jest na zasadzie analogii z czytaniem książki, od lewej do prawej – czujniki, sterownik i podzespoły wykonawcze.

mgr inż. Ryszard Hołownia