Części i regeneracja

Dwumasowe koło zamachowe to element, który występuje zarówno w połączeniu z silnikami wysokoprężnymi, jak i benzynowymi. Korzystnie wpływa on na funkcjonowanie całego układu napędowego, jednak jest dosyć podatne na awarie w przypadku niewłaściwej eksploatacji. Z czego wynikają uszkodzenia i jak prawidłowo je diagnozować?

Koło dwumasowe składa się z dwóch mas – pierwotnej i wtórnej. Wał napędowy połączony jest z masą pierwotną, w której osadza się również wieniec koła zębatego. We wnętrzu tej części koła znajdują się sprężyny, które uginają się wraz ze wzrostem momentu obrotowego. Mają one za zadanie redukować drgania skrętne, przenoszone z wału korbowego na wałki oraz koła zębate skrzyni biegów. Masa wtórna współpracuje z kolei z tarczą sprzęgła. Ważną częścią jest także tarcza zbierakowa z dwoma zderzakami, która porusza się po piaście wewnątrz koła. Masa wtórna i pierwotna mogą obracać się względem siebie o 60 do nawet 80 stopni.

– Tym co najbardziej zużywa koło dwumasowe, nie jest wbrew pozorom jazda – mówi Roman Wierzbowski, domain manager – powertrain system z firmy Valeo. – Krytycznym momentem jest dla niego uruchomienie silnika, a przede wszystkim ruszanie z miejsca. Dzieje się tak za sprawą generowanych przez silnik drgań, które odznaczają się wtedy największą amplitudą. Mowa tu szczególnie o ruszaniu, wtedy tarcza zbierakowa mocno napiera na sprężyny tłumiące drgania. To właśnie dlatego tak niebezpieczne – z perspektywy koła dwumasowego – jest gwałtowne ruszanie poprzez „strzał ze sprzęgła”. Działają wtedy na nie ogromne obciążenia, która mogą okazać się destrukcyjne dla wewnętrznych mechanizmów.

– Objawy uszkodzonego koła dwumasowego mogą być podobne do tych, jakie związane są z usterkami innych elementów – tłumaczy Roman Wierzbowski. – Najczęściej występują intensywne drgania na wolnych obrotach oraz przy włączaniu i wyłączaniu silnika. Mogą one przenosić się wręcz na całą karoserię. Dodatkowym objawem podczas rozruchu może być również dźwięk stukania lub grzechotania, pochodzący z okolic koła dwumasowego. Poza tym możliwe są problemy z płynnym ruszaniem i zmianą biegów w zakresie niskich obrotów. Jeśli te zjawiska występują, należy podłączyć do auta komputer diagnostyczny w celu odczytania ewentualnych kodów błędów silnika i skrzyni biegów. Końcowa weryfikacja awarii koła dwumasowego powinna odbyć się poprzez demontaż elementu i jego oględziny przez doświadczonego specjalistę.

Na co zwrócić uwagę, kiedy koło dwumasowe leży już na stole i przystępujemy do jego oględzin? Efekty nieodpowiedzialnej jazdy mogą być różne. Jednym z nich jest przegrzanie wtórnej masy koła zamachowego, co dosyć łatwo rozpoznać po przebarwieniach lub pęknięciach na powierzchni. Wysoka temperatura obniża działanie smaru, a to sprawia, że elementy wewnętrzne, np. sprężyny, pracują na sucho. Możliwe jest także przetarcie koła pierwotnego, które doprowadza do nieodwracalnego uszkodzenia mechanizmów wewnętrznych. Koło dwumasowe wymienia się zazwyczaj razem ze sprzęgłem ze względu na bezpośrednie powiązanie tych elementów.

Podczas montażu nowego koła dwumasowego należy pamiętać o kilku zasadach. Jedną z nich jest sprawdzenie stanu uszczelnień wałów od strony silnika i skrzyni biegów, które w razie potrzeby należy wymienić. Warto również zweryfikować stan wieńca rozrusznika i odległość pomiędzy czujnikiem prędkości a pierścieniem koła dwumasowego. Kluczowy jest prawidłowy dobór śrub mocujących koło do wału korbowego. Powinniśmy również sprawdzić poprawność ułożenia kołków ustalających docisk sprzęgła. Absolutnie zabroniony jest montaż koła, które upadło nawet z niewielkiej wysokości ze względu na ryzyko uszkodzenia mechanizmów wewnętrznych. Czyszczenie koła dwumasowego jest możliwe jedynie z zastosowaniem profesjonalnych środków odtłuszczających.

– Koło dwumasowe ma istotny wpływ na funkcjonowanie całego układu napędowego, dlatego w przypadku wymiany warto stawiać na renomowanych producentów. Nie da się ukryć, że jest to dosyć drogi element, dlatego jakość wykonania jest kluczowa. W Valeo zdajemy sobie z tego sprawę, dlatego produkujemy koła dwumasowe, które odznaczają się bardzo dużą trwałością i nie narażają kierowców na nieoczekiwane awarie. Równie ważny jest prawidłowy montaż. Dlatego właśnie zorganizowaliśmy szkolenia techniczne online dla mechaników, które poruszają m.in. tematykę prawidłowej eksploatacji i montażu kół dwumasowych Valeo. Na szkolenie w formie webinaru należy się uprzednio zarejestrować – podsumowuje Roman Wierzbowski.