Od 1 lipca 2006 roku nowe samochody sprzedawane na polskim rynku powinny być standardowo wyposażone w system ABS. Bosch jako pierwszy producent na świecie wprowadził w 1978 roku ABS do produkcji seryjnej. System zwiększa bezpieczeństwo jazdy, zapobiegając blokowaniu się kół podczas pełnego hamowania, dzięki czemu pojazd pozostaje w pełni sterowny również w sytuacjach krytycznych.

1 lipca 2006 roku weszło w życie dobrowolne zobowiązanie producentów samochodów w zakresie wyposażania nowych pojazdów w układ ABS. Zgodnie z tym zobowiązaniem, wszystkie nowo sprzedawane na terytorium Wspólnoty Europejskiej lekkie samochody osobowe oraz ciężarowe, tzn. takie, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 2,5 tony, powinny być standardowo wyposażane we wspomniany układ. W piętnastu ?starych? Krajach Członkowskich powyższe zobowiązanie funkcjonuje już od 1 lipca 2004 roku. Do porozumienia przystąpiły: Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów ACEA, Japońskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów JAMA oraz Koreańskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów KAMA. Celem nadrzędnym porozumienia jest poparcie producentów pojazdów zrzeszonych w wymienionych organizacjach dla unijnego programu poprawy bezpieczeństwa na drogach.


Początki systemu ABS
O tym, jak uniknąć blokowania się kół w samochodach, pojazdach szynowych, a nawet samolotach, zastanawiano się już na początku XX wieku. W roku 1936 Bosch zgłosił do patentu ?urządzenie zapobiegające blokowaniu się kół pojazdu podczas hamowania?, jednak cechą wszystkich prototypów ABS-u był zbyt wysoki koszt produkcji, duża wadliwość oraz zbyt powolne działanie systemu. Dopiero wydajność wprowadzonej w latach 70. techniki cyfrowej pozwoliła na stworzenie systemu, który mógłby być seryjnie montowany w samochodach. Prace badawczo-rozwojowe nad układem ABS firma Bosch rozpoczęła już w roku 1964, a zaledwie dwa lata później udało się osiągnąć skrócenie drogi hamowania w pojazdach wyposażonych w prototypowe systemy ABS. Pojazdy testowe wykazywały także dobrą sterowność i stabilność jazdy podczas skręcania. W oparciu o wyniki badań inżynierowie stworzyli system sterowany w pełni elektronicznie. Konstrukcję bazową tej nowej koncepcji, określonej mianem ABS 1, można odnaleźć jeszcze dziś w niemal wszystkich współczesnych systemach ABS.

Jednak trwałość elektronicznego urządzenia sterującego, zawierającego blisko tysiąc elementów analogowych oraz wykorzystane w nim wyłączniki bezpieczeństwa nie odpowiadały jeszcze wymogom produkcji seryjnej. Dzięki technice cyfrowej i zintegrowanym układom przełączającym udało się ostatecznie zredukować liczbę elementów elektronicznych do 140. Po czternastu latach prac badawczo-rozwojowych nadeszła wreszcie długo oczekiwana chwila: nazwany przez firmę Bosch system ABS 2 wszedł do produkcji seryjnej ? początkowo jako wyposażenie dodatkowe w klasie S samochodów Mercedes-Benz, a niedługo potem również w serii 7 BMW.

ABS ? budowa i funkcje
Centralnym komponentem systemu ABS jest agregat hydrauliczny. Przy każdym z czterech kół zamontowany jest czujnik prędkości mierzący prędkość obrotową koła. Tę informację przetwarza jednostka sterująca w celu prawidłowego przełączania zaworów elektromagnetycznych. Jeżeli w przypadku silnego hamowania kołu grozi zablokowanie, system obniża ciśnienie w przewodzie hamulcowym tylko dla tego koła do momentu ustąpienia ryzyka zablokowania. Gdy koło zaczyna obracać się swobodnie, ciśnienie hamowania ponownie zostaje zwiększone. Cykl ten powtarzany jest do chwili zwolnienia przez kierowcę pedału hamulca lub do usunięcia ryzyka zablokowania się kół, np. przy wjechaniu samochodu na nawierzchnię o większej przyczepności. W pedale hamulca czuje się wtedy charakterystyczne pulsowanie.

ABS ? doskonalenie systemu i rozszerzenie funkcji
W kolejnych latach inżynierowie dążyli do uproszczenia systemu. W roku 1989 udało się skonstruować hybrydową jednostkę sterującą umieszczoną tuż przy agregacie hydraulicznym. Pozwoliło to na zredukowanie liczby przewodów łączących jednostkę sterującą z agregatem hydraulicznym oraz złączy wtykowych. Znacznemu zmniejszeniu uległ także ciężar urządzeń generacji ABS 2E. Opracowanie nowych zaworów elektromagnetycznych dało w roku 1993 początek generacji 5.0, a w kolejnych latach generacjom 5.3 i 5.7. Cechami szczególnymi nowych wersji były ponownie obniżony ciężar i dodatkowe funkcje, jak np. elektroniczny rozdział siły hamowania, który zastąpił mechaniczny korektor siły hamowania tylnej osi pojazdu.

W roku 2001 firma Bosch wprowadziła na rynek zbudowany modułowo system ABS 8, a w 2006 najnowszą wersję ? ABS 8.1. Wraz z postępem technicznym następował również sukcesywny rozwój funkcjonalności systemu. W roku 1987 na bazie ABS wprowadzono do produkcji seryjnej system ASR, regulujący poślizg kół przy ruszaniu. Dzięki temu auto może lepiej przyspieszać również na powierzchni o obniżonej przyczepności. Nawet podczas zbyt szybkiego pokonywania zakrętów system gwarantuje pojazdowi stabilność, obniżając moc silnika.

W 1995 roku Bosch zaprezentował elektroniczny system kontroli trakcji (ESP?), który wpływa na poprawę stabilności pojazdu nie tylko podczas hamowania i przyspieszania, ale również we wszystkich pozostałych sytuacjach na drodze. Jeśli pojazdowi grozi poślizg, system ESP? obniża moc silnika i dodatkowo wyhamowuje poszczególne koła, co przyczynia się do znacznego wzrostu bezpieczeństwa jazdy. W pierwszej połowie tego roku Bosch wyprodukował już 20 milionów ESP?, a już wkrótce do produkcji seryjnej wejdzie najnowsza wersja systemu ? ESP?premium.