Międzynarodowe wydarzenie upłynęło pod znakiem merytorycznych i biznesowych spotkań najważniejszych przedstawicieli rynku automotive z Europy, Azji i Stanów Zjednoczonych, reprezentantów polskich i międzynarodowych organizacji oraz instytucji zaangażowanych w budowanie przyszłości motoryzacji na świecie.

41 miast i gmin, które łącznie liczą 2 mln 300 tys. mieszkańców – jeden z najważniejszych wielkomiejskich ośrodków w kraju gościł przedstawicieli branży motoryzacyjnej z całego świata. Dąbrowa Górnicza, miasto powszechnie kojarzone z wielkimi piecami hutniczymi, przez dwa dni (13-14 listopada, hotel Holiday Inn) stanowiło miejsce wymiany eksperckich opinii skoncentrowanych na wyzwaniach współczesnej mobilności.
IABM (International Automotive Business Meeting) powstało dzięki współpracy wielu partnerów. W inicjatywę kolejny raz włączyły się władze Sosnowca, dołączyła także Metropolia Górnośląsko-Zagłębiowska. Wzorem dwóch poprzednich edycji i tym razem konferencja była okazją do zdobycia profesjonalnej wiedzy na temat sytuacji na rynku motoryzacyjnym w Polsce i na świecie. Głównym tematem był oczywiście wpływ elektromobilności i zaawansowanych systemów wspomagania kierowcy na rozwój branży motoryzacyjnej.
– Trzecia edycja IABM jest wyjątkowym wydarzeniem łączącym wiedzę techniczną, akademicką związaną z badaniami dotyczącymi pojazdów elektrycznych i systemami ADAS wraz z praktycznym podejściem biznesowym. Są tu obecni wszyscy przedstawiciele łańcucha dostaw, producenci samochodów, części, reprezentanci najważniejszych polskich i europejskich instytucji. Tutaj, w Polsce, na Śląsku jesteśmy w centrum europejskiego przemysłu motoryzacyjnego – mówił, witając uczestników wydarzenia, Piero Cannas, prezes Włoskiej Izby Handlowo-Przemysłowej w Polsce.
Podczas IABM 2019 nie można było nie zauważyć obecności firm włoskich i wszechobecnego logo „Italia” Narodowej Agencji Turystyki Włoskiej (ENIT), głównego sponsora wydarzenia, który promował turystykę biznesową (MICE). Włoska Izba Handlowo-Przemysłowa w Polsce, Klaster Silesia Automotive & Advanced Manufacturing, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Japan External Trade Organization (JETRO), Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa, Francusko-Polska Izba Gospodarcza, Niderlandzko-Polska Izba Gospodarcza, Brytyjsko-Polska Izba Handlowa... Długo by wymieniać organizatorów, współorganizatorów i partnerów strategicznych trzeciej edycji IABM.
– Następuje ogromna zmiana na rynku motoryzacyjnym, a to, co się dzieje na całym świecie, będzie miało odzwierciedlenie również w Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, gdzie 62% firm należy do branży automotive – mówił Mateusz Rykała, wiceprezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (KSSE).
W IABM 2019 uczestniczyło około 300 osób, natomiast ubiegłoroczny Speed Business Mixer w 6 sesjach zgromadził 110 przedstawicieli firm. W podsumowaniu wydarzenia mowa jest o prawie 170 spotkaniach umówionych za pośrednictwem dedykowanej aplikacji, w tym z 12 VIP-buyerami – osobami odpowiedzialnymi za zakupy w czołowych firmach z sektora automotive: Tenneco, Saint-Gobain – Sekurit, Kirchhoff Automotive, Martur Fompak International, Borghi Group, Kia Motors Slovakia, Korea Fuel Tech Poland, Bitron, Hyundai Transys Slovakia, Seoyon E-HWA, FCA Poland, Brembo.
Rangę dwudniowego wydarzenia podkreślał honorowy patronat Ambasady Włoch w Polsce, ale również m.in. polskiego MSZ czy Ministerstwa Energii.

Trzy globalne megatrendy
Po krótkich mowach powitalnych odbyła się konferencja z udziałem ekspertów, którzy przybliżyli trzy globalne megatrendy o długoterminowym wpływie na przemysł motoryzacyjny, tj. nowe napędy – w szczególności elektromobilność, samochody inteligentne i autonomiczne, współdzielenie pojazdów. Krótko potem prof. Samuele Furfari, doradca DG Energy przy Komisji Europejskiej, wygłosił referat pt. „Mobilność i energia, dwie podstawowe potrzeby człowieka”. Autor znany m.in. z odważnej serii książek popularnonaukowych poświęconych geopolityce energetycznej rozpoczął od postawienia tezy, wobec której grono uczestników nie mogło przejść obojętnie.
– UE nie będzie decydować o przyszłości pojazdów – zawyrokował, prezentując dane na temat zużycia paliw kopalnych na potrzeby transportu. – Historycznie rzecz ujmując, od kryzysu paliwowego z połowy lat 70. XX wieku średnioroczna konsumpcja ropy naftowej (i jej pochodnych) notuje wzrost rzędu 4,2% r/r za sprawą boomu na pojazdy prywatne w Azji.
Dlaczego olej napędowy będzie niezbędny europejskim kierowcom? Mówca przywołał najnowszy raport sygnowany przez ACEA, a ten nie pozostawia złudzeń, jak bardzo raczkujący jest wzrost udziału pojazdów zasilanych paliwami alternatywnymi w latach 2014-2018. – Zamiast 1,4% mamy ledwie 2% elektryków, zamiast 2,4% tylko 3,8% aut z napędami hybrydowymi, udział tych zasilanych gazem ziemnym to ciągle tylko 0,4%. O ogniwach paliwowych możemy tylko pomarzyć, skoro aż 17 państw członkowskich nie posiadało ani jednej stacji napełniania wodorem. Z wielu względów nie jestem entuzjastą „elektryków”, a na pewno, gdy wyobrazić sobie, że taki 100-litrowy zbiornik w jakże popularnym aucie dostawczym typu Fiat Ducato kumuluje tyle samo energii co 4 tony (!) akumulatorów litowo-jonowych. A co jak co, ale najbardziej deficytowym towarem na świecie jest i będzie energia elektryczna!
Krótko potem Anna Moretti, koordynator naukowy Italian Observatory of Automotive Suppliers CAMI na Uniwersytecie Ca’ Foscari w Wenecji, przybliżyła wyniki badania „Wpływ e-mobility na branżę motoryzacyjną”. Zwróciła uwagę, że w roku 2018 po raz pierwszy od 20 lat na chińskim rynku widać było oznaki stagnacji, skoro zarejestrowano tam r/r o 3,4% mniej pojazdów, a aż dwucyfrowe spadki dotknęły Turcję i Argentynę. Co więcej, w Chinach maleje popyt na samochody elektryczne i hybrydy typu plug-
-in Powód? Redukcja programów dotacji państwowych.

Sesja I – auta zeroemisyjne i „optymalizacja” napędów konwencjonalnych
Słów więcej o sesji, którą poprzedziły wystąpienia reprezentantów czołowych koncernów motoryzacyjnych. I tak np. w prezentacji przybliżającej strategię Grupy PSA w kontekście elektromobilności padło zapewnienie, że od 2025 roku wszystkie modele aut będą miały warianty zelektryfikowane, zastrzegając, że za takie uznaje się: bateryjne, hybrydy z wtyczką i tzw. miękkie hybrydy.
– Oczekujemy gwałtownego wzrostu popytu na auta inne niż z konwencjonalnymi napędami, przy czym środek ciężkości przesunie się na Azję, co innego, że musimy zapewnić, by nasza propozycja elektromobilności była dostępna ekonomicznie, by strategia zmniejszania emisji CO2 nie odbywała się kosztem ograniczeń potrzeb mobilności społeczeństw – podkreślił Paweł Wideł z PSA Poland.
Mówca nie omieszkał napomknąć o „optymalizacji napędów konwencjonalnych”, bo też przyznał, że w wielu krajach świata nie będzie po prostu alternatywy dla aut konwencjonalnych. Z jednej strony za bardzo obiecujące uznał ogniwa wodorowe, z drugiej padła dygresja o drugim życiu baterii Li-Ion. Notabene „perspektywę dojścia do elektromobilności” oszacował na lat 10.
Z kolei szef e-mobilności w regionie EMEA we włoskich strukturach FCA przybliżył zmiany czekające fabryki tego giganta. W swym wystąpieniu odgryzł się prof. Samuele Furfari zapewnieniem, że w 100% elektryczny Fiat Ducato jest do pomyślenia, skoro zadebiutuje w 2020 r. Ogłosił, że w kooperacji z kilkoma firmami (m.in. Engie, enelX, Terma) powstanie 13 000 punktów ładowania, a we Włoszech BatteryHub.
– Nasz przemysł staje się coraz bardziej horyzontalny, bo nasze samochody musimy obudować ekosystemem, począwszy od stacji ładowania, przez system łączności, a na ubezpieczeniach skończywszy – oznajmił Roberto di Stefano.
Podsumowaniem sesji był panel dyskusyjny, w którym udział wzięli: Paweł Wideł, Roberto di Stefano, Rafał Staciwa (dyrektor zakupów FCA Poland), Michal Labaj (kierownik zakupów Kia Motors Slovakia), Yasukazu Hijikata (CEO NGK Ceramics Poland), Krzysztof Gablankowski (dyrektor zakładu ZF Group Poland) oraz Janusz Soboń (dyrektor zarządzający Kirchhoff Poland).

Sesja II – pojazdy autonomiczne i przełomowe innowacje
Druga część konferencji dotyczyła aut autonomicznych i przemysłowych innowacji. Adam Małecki z Polskiej Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH) mówił na temat inwestycji zagranicznych w segmencie pojazdów elektrycznych i autonomicznych. Jay Nagley z departamentu handlu zagranicznego Wielkiej Brytanii opowiedział o polityce swego kraju, który nie bez powodu uchodzi za pioniera we wdrażaniu paradygmatów connected cars. Mowa była też o autonomicznych taksówkach w Londynie czy bezzałogowym transporcie publicznym w Szkocji – pilotażowych inicjatywach, które ruszą już w 2020 r. Z kolei Thomas Hajek z Fabryki Samochodów Elektrycznych dowodził, dlaczego projekt w pełni elektrycznych, lekkich aut dostawczych w klasie do 3,5 tony ma wszelkie szanse powodzenia nie tylko w Polsce. Prócz danych na temat dynamiki rejestracji takich w Europie wystąpienie wzbogaciła prezentacja innowacyjnego modułu do ładowania akumulatorów pokładowych. Następnie Jarosław Czaja, CEO Autonomous Systems, przedstawił prezentację pt. „Sprawiamy, że Twój dzień będzie przyjemniejszy dzięki zautomatyzowanej mobilności”. Rozpoczął od konstatacji dotyczącej niskiej efektywności przewozowej autobusów komunikacji miejskiej, które tylko w szczycie bywają zapełnione jakąś setką pasażerów. Remedium na ekonomicznie uzasadnione wydatki – zwłaszcza gmin poza metropoliami – ma być komunikacja niedużymi busami kursującymi wahadłowo. Docelowo, w pełni autonomicznymi.
Interesującą – także dla warsztatów samochodowych – problematykę nowych standardów wymiany informacji i bezpieczeństwa danych w motoryzacji omówił Tomasz Romanik, menedżer regionalny w firmie Dekra. Mowa była o standardach w ujęciu nowych technologii Tisax.
– Wdrożenie Tisax zmniejsza nakłady pracy i generuje oszczędności dla producentów i branży motoryzacyjnej, tworzy wspólny poziom bezpieczeństwa, generuje przejrzystość cen dla usług audytowych, a przede wszystkim umożliwia wzajemne uznawanie wyników z przeprowadzonych badań – zapewniał certyfikowany audytor VDA 6.3 oraz ISO 9001, dowodząc, że jesteśmy świadkami nie ewolucji, a rewolucji!
Konkluzja ta stanowić mogła niejako wstęp dla kolejnego punktu programu – drugiej tego dnia dyskusji. W panelu udział wzięli Paweł Wideł, Roberto di Stefano, a także: Rafał Staciwa – dyrektor zakupów FCA Poland, Michal Labaj – kierownik zakupów Kia Motors Slovakia, Yasukazu Hijikata – CEO NGK Ceramics Poland, Krzysztof Gablankowski – dyrektor zakładu ZF Group Poland, oraz Janusz Soboń – dyrektor zarządzający Kirchhoff Poland.
Mówcy zgodzili się, że po wdrożeniu europejskich regulacji dotyczących emisji CO2 sektor motoryzacyjny nie ma odwrotu od elektromobilności. Poza tym cały czas będzie się pracować nad optymalizacją aut benzynowych. Najpewniej należy oczekiwać zwielokrotnienia wysiłku na rzecz modułowych platform samochodowych budowanych z lekkich materiałów, podwozi nowego typu stanowiących nośnik dla systemu bateryjnego. Spore nadzieje należy pokładać w przyjaznym klimacie regulacji przepisów na szczeblu państw, bo bez wsparcia decydentów trudno mówić o wymianie parku pojazdów, a przecież w Polsce w pierwszym rzędzie należałoby wyeliminować leciwe diesle.

Konkluzja – o przewadze, która się... kurczy?
Do podsumowania konferencji zaproszeni zostali eksperci, którzy aktywnie uczestniczą w tworzeniu nowoczesnych rozwiązań oraz regulacji dla sektora automotive w Polsce, m.in.: Jakub Faryś – prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, Marcin Korolec – prezes Fundacji Promocji Pojazdów Elektrycznych, Krzysztof Kowalski z Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych. Moderator Włodzimierz Zientarski rozpoczął od dygresji: czy Polska wytrzyma konkurencję w przemyśle motoryzacyjnym i czy utalentowani specjaliści nie wybiorą emigracji zarobkowej. Pytanie to padło w kontekście komunikatów o 30-krotności składek na ZUS (forsowanego przez rząd pomysłu zwiększenia dochodów państwa przez opodatkowanie najlepiej zarabiających specjalistów – przyp. red.).
– Mamy ciągle szansę na miejsce w tym wyścigu, bo nasz kraj jest czołowym dostawcą części i komponentów motoryzacyjnych, ale idzie dziś o to, że ta nasza przewaga nie jest dana raz na zawsze – przestrzegał Jakub Faryś. 
Po konferencji odbyły się Aperitivo Italiano oraz Gala Party, na które zaprosiła Narodowa Agencja Turystyki Włoskiej (ENIT). Drugi dzień IABM skupiał się na budowaniu relacji biznesowych i poszerzaniu sieci kontaktów branżowych. Udział w sesjach Speed Business Mixer dał uczestnikom możliwość wymiany doświadczeń oraz przedstawienia innym gościom IABM 2019 swojej firmy. Tego dnia odbyły się również kolejne prezentacje ekspertów. Tym razem z During Polska i Bank Pekao.

Rafał Dobrowolski
Fot. R. Dobrowolski i Maciej Jarzębiński