Przykład realizacji

Modernizując lub budując warsztat blacharsko-lakierniczy, inwestor stoi przed wieloma wyzwaniami formalnoprawnymi, budowlanymi, kadrowymi, finansowymi i oczywiście technologicznymi. Taką inwestycję rozpatruje się w perspektywie wielu lat i dlatego ważne jest, aby już na etapie projektowania i wyboru urządzeń skupić się na aspektach wydajności warsztatu, bo to od niej w dużej mierze zależeć będzie rentowność naszej blacharni-lakierni.

Podczas projektowania i wyposażania blacharni-lakierni musimy uwzględnić wszystkie etapy naprawy samochodu: od przyjęcia, poprzez naprawę i wydanie, po zachowanie ciągów komunikacyjnego i technologicznego. W tym artykule, bazując na naszym 20-letnim doświadczeniu oraz najnowszym wyposażonym serwisie blacharsko-lakierniczym, oddanym do użytku w czerwcu 2021 roku, przybliżymy oraz omówimy wybrane technologie i wyposażenie, które wpływają na wydajność serwisu przez długie lata.

Kabina lakiernicza i jej technologie
Efektywność serwisu blacharsko-lakierniczego uzależniona jest między innymi od wydajności kabiny lakierniczo-suszącej, więc pytanie brzmi: czy i jak możemy ją zwiększyć, posiadając tylko jedną kabinę? Na wydajność pracy kabiny wpływa kilka czynników. Jednym z nich jest to, jak szybko jesteśmy w stanie osiągnąć zadaną temperaturę pracy dla fazy lakierowania czy suszenia. O ile przy nieodpowiednio zaprojektowanej kabinie w zakresie mocy palnika w okresie letnim osiągnięcie zadanej temperatury nie będzie raczej stanowić problemu, tak w okresie zimowym możemy mieć trudności z jej osiągnięciem w każdej z tych faz lub wręcz może okazać się to niemożliwe.

Osiągnięcie zadanej temperatury w kabinie uzależnione jest m.in. od:

• palnika o odpowiedniej mocy, który bez problemu nagrzeje, zwłaszcza w okresach zimowych, powietrze do zadanej temperatury;
• odpowiednio dobranego wymiennika ciepła (w układach zamkniętych);
• rekuperatora ciepła, który będzie odzyskiwał temperaturę ze zużytego powietrza.

W zakresie palników są zwolennicy zarówno układów zamkniętych (palnik wraz z wymiennikiem ciepła), jak i otwartych komór spalania z palnikiem bezpośrednim. Każda z tych technologii ma swoje plusy i minusy. Zaletami palników z otwartą komorą spalania są szybkie osiąganie temperatur i mniejsze zużycie medium grzewczego. Korzyść z układu zamkniętego to odizolowanie produktu spalania gazu od powietrza technologicznego doprowadzanego do kabiny, np. dodatkowej porcji wilgoci będącej efektem spalania gazu. Układ zamknięty można zoptymalizować (skrócić czas uzyskania zadanej temperatury w kabinie i zmniejszyć zużycie medium grzewczego), montując wydajny rekuperator powietrza.
Odzysk ciepła z powietrza wywiewanego poprzez zainstalowanie rekuperatora to jeden z najpopularniejszych sposobów na zmniejszenie zużycia medium grzewczego i tym samym obniżenie kosztów eksploatacji kabiny. Wydajny układ rekuperacji z krzyżowym wymiennikiem ciepła powinien mieć sprawność powyżej 50%.
Zainstalowana kabina lakiernicza oprócz swoich podstawowych systemów zabezpieczających i technologii, takich jak m.in. łączniki antywibracyjne pomiędzy agregatami a komorą lakierniczą, została wyposażona w liczne systemy polepszające jakość pracy i obniżające jej miesięczne koszty eksploatacyjne, np. lampy LED przeznaczone do zastosowań lakierniczych o podwyższonej żywotności do 60 000 rbg i wysokim kącie rozproszenia światła (120°) oraz inwertorowe sterowanie silnikami agregatów, które na bieżąco reguluje nadciśnienie w kabinie. Kabina wyposażona jest również w system Saima Saving Energy, redukujący wydajność agregatów w sytuacji, gdy lakiernik nie używa pistoletu w kabinie przez czas dłuższy niż minutę.

Strefa przygotowawcza i jej doposażenie
W serwisie zaprojektowaliśmy strefę przygotowawczą dwustanowiskową z osobnymi nawiewami dla każdego ze stanowisk, co umożliwia pracę przy włączonym przepływie powietrza zarówno na obydwóch stanowiskach, jak i w wybranej sekcji.
Główną funkcją strefy przygotowawczej jest zatrzymanie wszelkich pyłów i zanieczyszczeń powstałych podczas przeprowadzania prac szlifierskich i pozostałych czynności przygotowawczych. Urządzenia dodatkowe, które można zastosować na strefach przygotowawczych, to promienniki IR lub coraz popularniejsze UVA (np. producenta IRT), ramiona wielofunkcyjne połączone z centralami odsysającymi pyły i podnośniki nożycowe do optymalizacji wysokości pracy przy dolnych partiach samochodów. Takie rozwiązania znacząco zwiększają wydajność lakierni i poprawiają warunki pracy.

Pomieszczenie mieszalni lakierów
Pomieszczenie wraz z własnym system wyciągowym, filtrem centralnym i oświetleniem zostało zamontowane jako przedsionek kabiny lakierniczej z bezpośrednim wejściem do niej przez drzwi serwisowe. Taki układ umożliwia lakiernikowi wejście do kabiny, minimalizując ryzyko dostania się zanieczyszczeń do wnętrza.

Myjnia do pistoletów lakierniczych
Biorąc pod uwagę rosnące koszty wynagrodzenia pracowników, warto zastanowić się, czy są jakieś etapy pracy lakiernika, które możemy usprawnić. Jednym z nich jest mycie pistoletów lakierniczych. Proces ten, gdy jest przeprowadzany ręcznie, skutkuje ponadnormatywnym zużyciem rozpuszczalnika oraz często jest zarówno nieefektywny, czasochłonny, jak i mało ekologiczny. Serwis lakierniczy może łatwo zoptymalizować tę czynność poprzez zakup profesjonalnej myjni do pistoletów lakierniczych, np. z systemem odzysku rozpuszczalnika produkcji Drester.

Rama blacharska a jej użyteczność i szybkość pracy
Każde stanowisko pracy powinno być zaprojektowane przestrzennie pod kątem wygody i bezpieczeństwa pracownika oraz funkcjonalności urządzeń. Przy rozmieszczeniu urządzeń stosuje się wiele zasad i kryteriów, np. typ pracy i komfort obsługi, bezpieczeństwo, estetykę stanowiska, bliskość urządzeń przy zmianie wykonywanej czynności.

Do urządzeń umożliwiających perfekcyjne przygotowanie stanowiska pracy blacharza należą m.in. ramy podłogowe firmy Blackhawk typu Korek. Urządzenia te wprowadzają czytelny, przejrzysty układ w blacharni:

• rama wraz z podłożem stanowi jednolitą całość; w przypadku nienaprawiania samochodu na ramie możemy wykorzystywać stanowisko do różnych innych celów, np. do napraw panelowych;
• zabudowany wewnątrz ramy podnośnik nożycowy ułatwia i przyspiesza montaż pojazdu na ramie, może być też wykorzystywany jako standardowy podnośnik do innych prac naprawczych;
• łatwy i prosty dostęp do akcesoriów zamontowanych na tablicach narzędziowych.

Blacharnia została wyposażona w kompletne stanowisko do naprawy samochodów – najnowszy model posadzkowej ramy naprawczej Korek o wymiarach 3,98×6,52 m, z podnośnikiem nożycowym o udźwigu 3,5 t, pełnym osprzętem i hydrauliką umożliwiającą zamontowanie dwóch sił ciągnięcia lub siły ciągnięcia i pchania oraz uchwytami progowymi.
Taka konfiguracja umożliwia naprawę nie tylko samochodów osobowych czy SUV-ów, ale również większych aut dostawczych. Dodatkową zaletą technologii Korek jest możliwość doposażenia ramy w późniejszym czasie, np. w dodatkowy zestaw hydrauliki czy wieżę wysokiego ciągnięcia (do wysokości 2,8 m).

System pomiarowy i pomiar wielu punktów w czasie rzeczywistym
Coraz więcej serwisów blacharsko-lakierniczych decyduje się na inwestycję w system do pomiaru płyty podłogowej. Z jednej strony dzieje się to za sprawą wymogów audytowo-homologacyjnych i presji ze strony importerów/producentów, z drugiej zaś – coraz to więcej firm przekonuje się o zasadności posiadania takiego urządzenia w swoim serwisie.

W jaki sposób system pomiarowy wpływa na wydajność warsztatu? Główne zalety wynikające z jego stosowania to:

• możliwość dokładnej weryfikacji stanu uszkodzonego pojazdu,
• wykorzystywanie systemu pomiarowego podczas naprawy blacharskiej,
• po ukończeniu naprawy kontrola i wydruk potwierdzający poprawność jej wykonania.

System pomiarowy Shark III firmy Blackhawk umożliwia pomiar w czasie rzeczywistym, w trakcie wykonywania naprawy blacharskiej do 12 punktów jednocześnie, dzięki czemu mamy ciągły podgląd zmian położenia punktów technologicznych płyty podłogowej i możemy korygować ustawienia systemów ciągnących w trakcie naprawy. Shark podpowiada nam, w którym kierunku powinniśmy przyłożyć siłę, aby punkty technologiczne dociągnąć do miejsca wskazanego w bazie danych systemu przez producenta pojazdu.
Shark wyposażony jest w belkę pomiarową i sondy łączące się na zasadzie ultradźwięków. Belka pomiarowa nie wymaga poziomowania ani względem ramy, ani samochodu. System wyposażono w dedykowany komputer z przejrzystym 27-calowym monitorem LCD, którego baza danych jest aktualizowana 4 razy w roku. Dzięki niezawodności, prostocie obsługi i bardzo dużej dokładności pomiaru Shark ma liczne autoryzacje producentów samochodów.

Zgrzewarka a układ chłodzenia i ergonomia pracy
Na wydajność nowoczesnego warsztatu wpływ mają między innymi urządzenia, którymi dysponują blacharze. Serwis nie może pozwolić sobie na przerwy w pracy spowodowane częstymi awariami urządzenia lub jego przegrzewaniem się, dlatego zgrzewarka powinna mieć wydajny i kompletny system chłodzenia cieczą, który umożliwia jej nieprzerwaną pracę.
Systemy chłodzenia zgrzewarek dostępnych na rynku możemy podzielić na: chłodzenie powietrzem lub cieczą, chłodzenie częściowe lub pełne, łącznie z przewodami prądowymi. Najlepszym systemem chłodzenia jest pełne chłodzenie cieczą wraz z przewodami prądowymi aż po końcówki elektrod. Zapewnia on nam najmniejszą awaryjność i praktycznie brak przerw w pracy spowodowanych przegrzaniem urządzenia. Taki system oferuje zgrzewarka Proton I+ Digital austriackiego producenta Fan, mająca jeden z najbardziej wydajnych systemów chłodzenia na rynku.
Wydajność pracy ze zgrzewarką uzależniona jest również od jej poręczności i tego, czy umożliwia optymalne dojście do wszystkich zgrzewanych elementów. Blacharz podczas naprawy musi wykonać wiele ruchów z klamrą i o ile duże zgrzewarki z wysięgnikami dobrze sprawują się podczas zgrzewania elementów z łatwym dojściem z zewnątrz, gdzie klamra może swobodnie wisieć na wysięgniku, to podczas wykonywania zgrzewów w miejscach trudno dostępnych praca z wysięgnikiem staje się mniej komfortowa, a wręcz uciążliwa. Dlatego klamra powinna być lekka, a konstrukcja zgrzewarki ergonomiczna, co sprawi, że praca blacharza będzie zarówno wygodniejsza, jak i szybsza.

Spawarka a praca w synergii i łączenie karoserii
Spawarki stosowane w serwisach blacharskich muszą być lekkie, o niewielkiej i zwartej budowie, ponieważ często pracują w miejscach trudno dostępnych. Nowoczesne spawarki blacharskie wyposażone są w inwertorowe źródło prądu i łatwy w obsłudze, gwarantujący szybkie dostosowanie parametrów spawania panel sterowania.
Najnowsze urządzenia tego typu maksymalnie ułatwiają pracę blacharzowi, oprócz trybu pracy w synergii – gdzie z automatu po wyborze parametru grubości i rodzaju materiału dobierane są wartości prądu spawania oraz posuwu drutu spawalniczego, a dla zoptymalizowania można ręcznie korygować dynamikę pracy, długość łuku spawalniczego – mają dedykowane programy do łączenia cienkich blach karoserii samochodowych, które zapobiegają wciąganiu materiału podstawowego podczas lutospawania.
Współczesna spawarka to urządzenie uniwersalne, które bardzo dobrze radzi sobie ze spawaniem drutem stalowym, nierdzewnym, lutospawaniem czy spawaniem aluminium, łącząc w sobie wiele technik spawalniczych, przede wszystkim MIG/MAG, MMA czy TIG.

Naprawy panelowe i dedykowane stanowisko
Mobilne stanowisko pracy do napraw panelowych to kompletny wózek narzędziowy wyposażony w niezbędne urządzenia i osprzęt do wykonania naprawy panelowej zarówno stalowej, jak i aluminiowej karoserii samochodu. Sercem systemu powinny być dwa spottery (jeden do stali, drugi do aluminium) wsparte pełnym oprzyrządowaniem, takim jak: drążki trakcyjne, dźwignie do usuwania wgnieceń, multihaki, materiały eksploatacyjne itp.
Mobilne stanowiska zapewniają pracownikowi szybki dostęp do najczęściej używanych narzędzi i zwiększają ergonomię pracy. Taki wózek pozwala zachować porządek w blacharni oraz przejrzystość w zakresie zużycia wybranych materiałów, jak drut falisty.

Podsumowanie
Wyposażenie blacharni i lakierni to tylko jeden z aspektów wpływających na ostateczną wydajność warsztatu. Wykwalifikowani i doświadczeni pracownicy, właściwie zarządzająca kadra kierownicza, system do zarządzania serwisem to elementy, które wraz z profesjonalnymi i właściwie dobranymi urządzeniami tworzą nowoczesny i wydajny warsztat blacharsko-lakierniczy. Osoby planujące modernizację lub budowę takiego serwisu zachęcamy do kontaktu – z przyjemnością odpowiemy na wszelkie pytania oraz podpowiemy najlepsze rozwiązania.

Tekst: Bartek Górecki
Zdjęcia: FBD