Tailored Blanks to blachy o różnych grubościach i sprężystościach laserowo połączone.

Blachy o różnych grubościach i sprężystościach, które są zarazem strefami zgniotu kontrolowanego w nowoczesnych karoseriach, mają ok. 25 proc. zastosowania Tailored Blanks. Produkcja roczna w Europie blach o podwyższonej lub wysokiej sprężystości wynosi około 1 mln ton. Tendencja ta cały czas wzrasta, o czym może świadczyć fakt, iż w nowym modelu Golfa zastosowano ok. 9 różnych Tailored Blanks, konstrukcyjnie celowo umieszczonych w karoseriach energochłonnych.
Do wielkich płaszczyzn blach podłogowych i błotników przednich i tylnych zostały zastosowane blachy o oznaczeniu IF. Jeszcze przed dziesięcioma laty stosowano blachy ST 12-14 lub ST 052, przy czym dzisiaj stosujemy w karoseriach samochodowych 60-70 proc. nowych rozwiązań materiałowych (w tym blachy o wysokiej sprężystości i blachy borowe). Podwyższają one bezpieczeństwo i wytrzymałość karoserii przy zderzeniach, jak również wpływają na oszczędność ciężaru karoserii. Blachy te poprzez swoją wytrzymałość i sprężystość mogą być cieńsze i zarazem lżejsze.

Nasuwa się pytanie – dlaczego i po co mają być lżejsze karoserie? Przede wszystkim po to, aby zaoszczędzić zużycie paliwa i zwiększyć bezpieczeństwo oraz komfort w samochodzie. Weźmy np. VW Golfa z 1973 roku, który ważył ok. 800 kg, przy czym jego masa pod koniec roku 2004 wzrosła do 1350 kg. Co spowodowało taki przyrost ciężaru? Zastosowanie elementów, które wpływają na bezpieczeństwo i komfort, takich jak: ABS, AIRBAG, Traction Control, klimatyzacja, elektryczne podnoszenie szyb, wzmocnienia w drzwiach i wiele innych nowych rozwiązań konstrukcyjnych.

Blachy wysokoprężne znajdują najczęściej zastosowanie w belkach przednich, tylnych, wzmocnieniach nadkoli, podłużnicach i słupkach ,,A” i ,,B”, które są blachami o oznaczeniach DP600. Wyżej wymienione części mają wytrzymałość na rozciąganie ok. 600 N/mm2. W najnowszych modelach karoserii samochodowych zastosowano blachy o jeszcze większej sprężystości, jak TRIP700, stal Complex-phasenstahl o oznaczeniu CPW800, a także blachę borową.
Oznaczenia stali i ich wytrzymałość:
- (HSS 1340) wytrzymałość na rozciąganie 250 N/ mm2 ;
- (EHS 1420) wytrzymałość na rozciąganie 280-300 N/ mm2;
- (DP450 1440) wytrzymałość na rozciąganie 320-350 N/ mm2;
- (DP600 1460) wytrzymałość na rozciąganie 380-400 N/ mm2;
- (Boron 1560) wytrzymałość na rozciąganie 1000-1300 N/ mm2;
- Stal głębokotłoczna ST-12-14 220 N/ mm2 ;
- Aluminium (Extra) 170/ mm2.

Oprócz tych stali stosuje się również stal o oznaczeniu IF, która jest użyta w płatach zewnętrznych drzwi lub podłogach karoserii, przy czym nie chodzi tutaj jedynie o sprężystość, ale zarówno o zmianę kształtu, jak i pochłanianie energii poprzez deformację. Do tej pory zastosowane blachy ST 12-14 stanowiły stopień deformacji od 30-35 proc., a stal IF do 45 proc.

Toni Seidel
CAR-O-LINER
– BLOWTHERM POLSKA SP. Z O.O.