Niewiele deklaracji producentów samochodów wywołało takie zamieszanie w warsztatach jak hasło „oleju w skrzyni biegów wymieniać nie trzeba”. Biorąc pod uwagę, że w większości konstrukcji nie ma takiej potrzeby przed przebiegiem rzędu 150-200 tys. km, można zrozumieć, dlaczego to już nie interesuje producenta pojazdu. Tyle, że w Polsce samochody jeżdżą znacznie dłużej.

W ujęciu statystycznym, średni wiek samochodu w Polsce to 13,6 lat, a średni roczny przebieg to 14,4 tys. km. Mnożąc jedną wartość przez drugą, uzyskamy niemal 200 tys. km. To oznacza, że w Polsce jeździ blisko siedem milionów samochodów, w których powinniśmy wymienić olej w skrzyni biegów. O ile o wymianie oleju w przekładni pamiętają głównie właściciele pojazdów z automatyczną skrzynią biegów, o tyle ta potrzeba umyka użytkownikom „manuali”. Tymczasem nawet w tak relatywnie prostej konstrukcji olej spełnia bardzo istotne funkcje, poza oczywistym redukowaniem tarcia: odprowadza ciepło, usprawnia działanie synchronizatorów dzięki specjalnym dodatkom, oczyszcza smarowane elementy, redukuje hałas, niweluje luz pomiędzy smarowanymi elementami, tłumi drgania i wibracje, chroni przed korozją.
Stary i zużyty olej niewystarczająco spełnia swoje zadania. Przebieg 150-200 tys. km to sygnał, że należy go wymienić – tym bardziej, że niewielu właścicieli pojazdów z drugiej ręki ma absolutną pewność co do przebiegu swoich aut.
– Wymiana oleju w skrzyni biegów oznacza, że podczas dalszej eksploatacji auta nie trzeba będzie jej powtarzać. Dowód wykonania takiej usługi jest świetnym argumentem przy sprzedaży, potwierdzającym, że właściciel dba o pojazd – tłumaczy Andrzej Husiatyński, szef działu technicznego Total Polska.
Także z punktu widzenia mechanika aktywne zachęcanie klientów do wymiany oleju w skrzyni biegów to doskonały sposób na zwiększenie przychodów warsztatu, a jednocześnie tworzenie eksperckiego wizerunku w oczach klientów.
Zasady doboru oleju do skrzyni biegów są identyczne jak w przypadku oleju silnikowego – musi on spełniać normy określone przez producenta pojazdu.
– Oleje przekładniowe mają odpowiednie normy i specyfikacje. Musimy mieć pewność, że wybrany ma odpowiednią jakość. Jeśli wlewamy olej, który lepkością jest spójny z oryginałem, nie musi oznaczać, że dodatki będą kompatybilne z materiałem użytym na synchronizatory – podkreśla Andrzej Husiatyński.
Wymiana oleju w manualnej skrzyni biegów jest czynnością w większości przypadków prostą i nie wymaga dodatkowego oprzyrządowania. Inaczej jest w przypadku przekładni automatycznych. Tu coraz częściej potrzebne jest urządzenie do dynamicznej wymiany oleju, która odbywa się pod ciśnieniem. Samo odkręcenie korka spustowego nie pozwoli na opróżnienie skrzyni – olej należy wypłukać, podając nowy. Dodatkowo, po wymianie trzeba przeprowadzić proces „adaptacji” skrzyni.
Na forach internetowych można przeczytać, że wymiana oleju prowadzi do awarii skrzyni. To błędne myślenie. Zdarza się, że jego wymiana uwypukla usterkę skrzyni, którą dzięki temu można łatwo zdiagnozować i usunąć, zanim dojdzie do bardzo poważnego uszkodzenia. Z pewnością lepiej zapobiegać niż leczyć, a wymiana oleju w skrzyni biegów to pierwszy krok w kierunku jej wieloletniej i bezproblemowej eksploatacji.