Czy w związku z epidemią koronawirusa można zwolnić pracownika tymczasowego? Pracodawca użytkownik może zrezygnować z pracy świadczonej przez pracownika tymczasowego w każdym momencie. Wystarczy, że o podjętej decyzji zawiadomi na piśmie agencję pracy tymczasowej i poda przewidywany termin zakończenia pracy.

Możliwość rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem tymczasowym zależy od rodzaju umowy i zawartych w niej ustaleń stron. Rozwiązania umowy o pracę dokonuje pracodawca, a więc agencja pracy tymczasowej. Natomiast pracodawca użytkownik w każdym czasie i bez względu na rodzaj umowy może zrezygnować z wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego.

Wypowiedzenie umowy o pracę
W przypadku zawarcia z pracownikiem tymczasowym umowy o pracę na czas określony agencja pracy tymczasowej będzie miała prawo wypowiedzenia umowy tylko wtedy, gdy takie prawo zostanie w umowie wyraźne przewidziane. Warunek ten nie dotyczy ogłoszenia upadłości lub likwidacji agencji pracy tymczasowej.
W umowie o pracę zawartej na czas określony strony mogą przewidzieć możliwość wcześniejszego rozwiązania tej umowy przez każdą ze stron:

• za 3-dniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres nieprzekraczający 2 tygodni,
• za tygodniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie.

Umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy nie podlega wypowiedzeniu.
Wcześniejsze rozwiązanie umowy zawartej z pracownikiem tymczasowym jest również dopuszczalne za porozumieniem stron.

Rezygnacja z pracownika tymczasowego
Co do zasady, umowa o pracę zawarta z pracownikiem tymczasowym rozwiązuje się z upływem ustalonego między stronami okresu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz danego pracodawcy użytkownika.
Przepisy ustawy dają jednak pracodawcy użytkownikowi możliwość rezygnacji z pracownika tymczasowego w każdym czasie przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa z pracownikiem tymczasowym. Pracodawca użytkownik, który chce zrezygnować z wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego przed upływem okresu wykonywania pracy tymczasowej uzgodnionego z agencją pracy tymczasowej, zawiadamia agencję pracy tymczasowej na piśmie o przewidywanym terminie zakończenia wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego. Zawiadomienie to powinno zostać złożone w miarę możliwości z wyprzedzeniem uwzględniającym obowiązujący strony umowy o pracę okres wypowiedzenia tej umowy. Nie jest to jednak obowiązkowe. Pracodawca może złożyć przedmiotowe zawiadomienie agencji w każdym czasie. Nie jest przy tym związany żadnymi ograniczeniami – nie musi także uzasadniać swojej decyzji.
WAŻNE! Rezygnacja z pracownika tymczasowego nie wymaga uzasadnienia ze strony pracodawcy użytkownika, a także nie wyklucza możliwości zgłoszenia zapotrzebowania na innego pracownika tymczasowego, również na to samo stanowisko.

Przykład: Pracodawca został zmuszony do redukcji zatrudnienia z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej firmy. Zatrudnia 100 pracowników, a więc mają do niego zastosowanie przepisy ustawy o tzw. zwolnieniach grupowych. W grupie pracowników wytypowanych do zwolnienia znalazło się 16 osób. Jednocześnie pracodawca zawiadomił agencję pracy tymczasowej o tym, że rezygnuje z 8 pracowników tymczasowych, którzy świadczyli u niego pracę. W przedstawionej sytuacji pracodawca nie musi stosować określonej w ustawie procedury dotyczącej zwolnień grupowych, ponieważ pracowników tymczasowych nie wlicza się do limitu 10% pracowników, z którymi rozwiązywany jest stosunek pracy.
W razie faktycznego zaprzestania wykonywania przez pracownika tymczasowego pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika z powodu niestawienia się do pracy bez usprawiedliwienia przyczyn nieobecności w pracy albo odmowy dalszego wykonywania pracy tymczasowej na jego rzecz pracodawca użytkownik zawiadamia niezwłocznie agencję pracy tymczasowej o terminie i okolicznościach zaprzestania wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego. W sytuacji gdy pracownik tymczasowy dopuści się któregoś z działań wymienionych w art. 52 k.p., może z nim zostać rozwiązany stosunek pracy bez wypowiedzenia.

Świadectwo pracy
Agencja pracy tymczasowej wydaje pracownikowi tymczasowemu świadectwo pracy dotyczące łącznego zakończonego okresu zatrudnienia w tej agencji, objętego kolejnymi umowami o pracę, nawiązanymi w okresie nie dłuższym niż 12 kolejnych miesięcy. Świadectwo pracy wydaje się w dniu upływu tego terminu. Jeżeli jednak rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 12 kolejnych miesięcy przypada po upływie tego terminu, świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia takiej umowy o pracę. Jeżeli wydanie świadectwa pracy we wskazanych terminach nie jest możliwe, agencja pracy tymczasowej, nie później niż w terminie kolejnych 7 dni, przesyła albo doręcza świadectwo pracy pracownikowi tymczasowemu lub osobie upoważnionej przez niego na piśmie do odebrania świadectwa pracy (art. 18a ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych).
Pracownik tymczasowy może również wystąpić z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy przed upływem 12 miesięcy zatrudnienia w danej agencji, jeżeli doszło do rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę tymczasową. W takim przypadku agencja pracy tymczasowej wydaje świadectwo pracy w ciągu 7 dni od zgłoszenia wniosku przez pracownika. Jeżeli jego wydanie w tym terminie nie jest możliwe, agencja pracy tymczasowej, nie później niż w terminie kolejnych 7 dni, przesyła albo doręcza świadectwo pracy pracownikowi tymczasowemu lub osobie upoważnionej przez niego na piśmie do odebrania świadectwa pracy.
WAŻNE! Jeżeli pracownik tymczasowy nie wystąpił o wydanie świadectwa pracy wcześniej, agencja pracy tymczasowej wydaje mu jedno zbiorcze świadectwo pracy po upływie 12 miesięcy od rozpoczęcia zatrudnienia.

Podstawa prawna: art. 13, 18, 18a, 18b ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. nr 166, poz. 1608 ze zm.).

mgr Robert Gorczyca
prawnik, ekspert prawa pracy
specjalista ds. BHP
inspektor ochrony przeciwpożarowej