Reduktory zintegrowane ANA 03 i ANA 04 niczym serce w organizmie zwanym sekwencyjnym wtryskiem sterują dopływem gazu. Te nowe rozwiązania konstrukcyjne zaproponowane przez firmę Elpigaz z Gdańska uzyskały homologację europejską na zgodność z Regulaminem 67 R 01 EKG ONZ.

Każdy doświadczony specjalista w dziedzinie autogazu wie, jak ważnym elementem w systemach wtrysku gazu w fazie lotnej jest reduktor parownik. Ma on za zadanie odparować ciekły gaz i zapewnić stabilne ciśnienie na wyjściu. Spełnienie tych zadań jest bardzo ważne, aby systemy wtrysku gazu mogły poprawnie współ-pracować z nowymi autami, które ze względu na utrzymanie rygorystycznych norm emisji spalin są coraz bardziej wrażliwe na zmiany składu mieszanki paliwowo-powietrznej, szczególnie w przypadku pojazdów wyposażonych w system diagnostyki pokładowej EOBD (European On Board Diagnostic).
Na pewno dlatego tak wiele czasu
i uwagi poświęca się na określenie zadań, jakie powinien spełnić nowoczesny reduktor: na zaprojektowanie urządzenia, wykonanie prototypów i ich sprawdzenie w różnych warunkach (szeroki zakresy obciążeń, duża amplituda temperatur temperatury otoczenia).
Jedną z przemyślanych propozycji, która pojawiła się w ostatnim czasie na rynku “instalatorskim” są reduktory ANA.
Reduktory “ANA” występują w dwóch wersjach:
• “ANA 03” – reduktor–parownik zintegrowany z zaworem gazowym, wyposażony w filtr gazu (zespół zawierający w sobie 3 elementy układu zasilania gazem: reduktor-parownik, zawór odcinający, filtr gazu), nagrodzony podczas tegorocznego VIII Międzynarodowego Forum Gazowego w Warszawie.
• “ANA 04” – reduktor–parownik zintegrowany z zaworem gazowym, wyposażony w filtr gazu (zespół zawierający w sobie
4 elementy: zawór odcinający, reduktor-parownik, filtr gazu).

Jak działa to serce?

Dość prosto to zobrazować na przykładzie reduktora ANA 04. Reduktor ten steruje dopływem (otwieranie, zamykanie) gazu do komory redukcji ciśnienia i odparowaniem ciekłej mieszaniny propanu butanu (LPG) oraz regulowaniem ciśnienia odparowanego gazu. Ciekły gaz dopływa do wejścia gazu “LPG IN”. Gaz przepływa przez filtr gazu “FILTER”, a następnie przez elektrozawór odcinający, który otwiera lub zamyka dopływ gazu do 1-ego stopnia redukcji, a następnie do wyjścia gazu “GAS OUT”. Elektrozawór odcinający jest otwarty podczas pracy silnika “na gazie” lub zamknięty, gdy silnik nie pracuje “na gazie”.
Wartość ciśnienia gazu wychodzącego z reduktora “GAS OUT” jest zależna od napięcia sprężyny oddziaływującej na membranę oraz od ciśnienia panującego w króćcu podciśnienia “VACUUM” (ciśnienia nad membraną). Siła oddziaływania sprężyny “SPRING”) jest regulowana za pomocą śruby regulacji ciśnienia. Połączenie przestrzeni nad membraną poprzez króciec podciśnienia “VACUUM” i poprzez przewód podciśnieniowy z przestrzenią za przepustnicą kolektora ssącego samochodu pozwala na uzyskanie stałej określonej za pomocą śruby regulacji ciśnienia wartości ciśnienia gazu na wyjściu z reduktora “GAS OUT” w odniesieniu do ciśnienia panującego w kolektorze ssącym (króćcu podciśnienia “VACUUM”). Reduktor ma za zadanie utrzymywać zadaną różnicę ciśnień, pomiędzy ciśnieniem gazu na wyjściu z reduktora “GAS OUT” a ciśnieniem panującym w kolektorze ssącym samochodu połączonym z króćcem podciśnienia “VACUM”. W zależności od potrzeb można regulować wartość różnicy ciśnień w zakresie 0.83-0.95[bar]. Reduktor wyposażony jest również w zawór nadciśnieniowy zabezpieczający przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w komorze roboczej reduktora, upuszczając nadmiar gazu do kolektora ssącego, (następnie zostanie spalony przez silnik), co zabezpiecza przed ulatnianiem się gazu do atmosfery.

Liczy się stabilność

Reduktory – parowniki, takie jak ANA 03 czy 04, dzięki stabilności pracy i dobremu odparowaniu gazu gwarantującemu odpowiednią temperaturę wtryskiwanego gazu, zapewniają stabilność całego układu ze strony mechanicznej. Pozwala to na zmniejszenie wymagań stawianych dla części elektronicznej tych układów i ułatwienie prac – od montażu instalacji począwszy, poprzez kalibrację aż do stałości parametrów podczas eksploatacji różnych pojazdów – w szerokim zakresie warunków zewnętrznych (wahania temperatur) występujących w naszym kraju. Jak ważna jest stabilna praca reduktora dla wtrysku gazu zdążyli już przekonać się ci, którzy mieli do czynienia z niedopracowanymi rozwiązaniami reduktorów stosowanymi przez niektóre firmy – co uwidoczniło się w szczególności w okresie zimowym przy spadku temperatury poniżej -5 C – co w polskiej strefie klimatycznej jest zjawiskiem normalnym. Nawet najlepsza elektronika nie jest w stanie sterować dawkowaniem gazu do silnika, jeżeli zastosowany układ nie zapewni stabilnej pracy od strony mechanicznej, za którą to część odpowiada właśnie reduktor. Uzyskanie stabilności części mechanicznej układu wtrysku gazu jest szczególnie ważne dla samochodów z EOBD (European On Board Diagnostic) – a najbardziej dla nowej generacji rozwiązań diagnostyki pokładowej, gdzie już niewielkie odchylenia składu mieszanki powodują przekroczenie dopuszczalnych zakresów odchyleń w pracy systemu wtrysku benzyny (SLOW i FAST FUEL TRIM) i detekcję błędów – aktywację kontrolki “MIL” przez system EOBD (OBD II). Zastosowane rozwiązania wpływające na zachowanie stabilności pracy reduktorów “ANA” zostały zastrzeżone patentem przez jego producenta.

Dane techniczne: Robocze ciśnienie różnicowe – 0,95 bar, Reduktor przeznaczony do silników:
• wersja STANDART – do 170 KM;
• wersja SUPER&T – do 250 KM,
• maksymalne ciśnienie zasilania – 25 bar;
• ciśnienie testowe – 45 bar;
• maksymalne ciśnienie wyjściowe – 2.2 bar;
• masa – 1.85 kg;
• napięcie zasilające 8-15 V,
• wymiary gabarytowe – 120 x 180 x 195 mm

Zastosowanie

Zastosowanie reduktora-parownika “ANA 03” oraz “ANA 04” do szerokiej gamy pojazdów, z silnikami w zakresie pojemności od 0,6 do 4 dm3 pozwala na przygotowanie kompletacji poszczególnych typów wtrysków gazu bez konieczności ich podziału pod kątem pojemności silników. Występują tylko kompletacje dla różnych ilości cylindrów (4, 6, 8). Reduktory ANA występują w następujących rodzajach sekwencyjnych wtrysków gazu:
• ELISA A – (ELpigaz Injection SequentiAl)
• STELLA – (SequenTial ELpigaz vaLve Aplication)
• SGI 2A – (Sequential Gas Injection)
Aktualnie przygotowywana jest wersja reduktora “ANA M” przeznaczonego do sekwencyjnego wtrysku metanu. Zapotrzebowanie rynku na nowoczesne produkty ciągle rośnie – nie omija ono również instalacji gazowych do samochodów. Bez wątpienia reduktor ANA jest nowoczesnym rozwiązaniem, którego potrzebują aktualnie auta adaptowane na zasilanie LPG.

mgr inż. Bogusław Skarpetowski