nt. Sytuacja z GVO

Co bardziej uważni czytelnicy prasy motoryzacyjnej zauważyli już narastającą falę informacji, notek i artykułów na temat wygasania obecnego GVO 1400/2002. Możemy z pewnością powiedzieć, że temat ten stanie się z każdym miesiącem coraz bardziej interesujący i będziemy mieli okazję, a może nawet potrzebę, przez najbliższe kilkanaście miesięcy nieraz go poruszać. Dziś parę zdań wyjaśnienia, czego dotyczy problem i na czym on polega.

Opinia na temat GVO będzie różna w zależności od grupy odbiorców, jakich poprosimy o dokonanie oceny.

GVO 1400/2002
31 lipca 2002 r. Komisja Europejska wydała Rozporządzenie 1400/2002 tzw. GVO wprowadzające do motoryzacji liczne rozwiązania prokonkurencyjne (skrót GVO pochodzi od niemieckiej nazwy Gruppen FreistellungsVerOrdnung, stosowany jest też skrót BER od angielskiej nazwy rozporządzenia Block Exemption Regulation). W Polsce rozporządzenie to zaczęło w pełni obowiązywać od 1 listopada 2004 r.
Uważa się, że GVO miało znaczący – choć mniejszy niż oczekiwali jego autorzy – wpływ na europejski rynek motoryzacyjny. Rozporządzenie to m.in.

dealerom
- zagwarantowało dłuższe terminy wypowiedzenia umów przez koncerny
- wprowadziło prawo do wielomarkowości salonów
- i do otwierania swoich oddziałów (sub-salonów)
- do prowadzenia bardziej aktywnej polityki cenowej
- do zaopatrywania się w części i samochody w innych źródłach
- do stosowania w naprawach części zamiennych (oryginalnych i porównywalnej jakości) pochodzących z innych źródeł niż koncern
- i generalnie ograniczyło prawo koncernów samochodowych do ingerencji w działania ekonomiczne dealera

warsztatom niezależnym
- dało prawo do wykonywania (przy zachowaniu reżimów technologicznych) odpłatnych napraw aut na gwarancji
- zagwarantowało dostęp do danych technicznych, urządzeń, narzędzi, szkoleń itp.

producentom i niezależnym dystrybutorom części
- dało prawo do swobodnego działania na wolnym rynku
- w tym producentom na pierwszy montaż prawo do oznakowywania części swoim logo i ich sprzedaży poza siecią koncernów

konsumentom
- potencjalnie przynosiło korzyści ze zwiększenia konkurencyjności na rynku (patrz wyżej)

GVO 1400/2002 wygasa 31 maja 2010 r. i zachodzi pytanie co może być potem. Co może zrobić Komisja Europejska? Mamy trzy możliwości dalszego postępowania:
1) GVO 1400/2002 zostałoby przedłużone (lub wydano by nowe o identycznej treści)
2) Zostanie dla motoryzacji wydane nowe rozporządzenie GVO
3) Komisja nie zrobi nic – GVO 1400/2002 wygaśnie, a nowego Komisja nie wyda.

Omówimy poszczególne przypadki:
Ad. 1) Sytuacja będzie identyczna jak obecnie, co nie wymaga wyjaśniania.
Ad. 2) Nie bardzo zanosi się na taki przebieg wypadków, ale przede wszystkim dopóki nie znamy treści takiego rozporządzenia, trudno analizować takie rozwiązanie.
Ad. 3) To przypadek aktualnie najbardziej prawdopodobny i dość ciekawy. Zanim go przeanalizujemy, trzeba jeszcze wyjaśnić rolę “wyłączeń blokowych” (takich jak np. GVO 1400/2002) w europejskim systemie prawnym. Otóż, generalna zasada zapisana w Traktacie Rzymskim przewiduje obowiązywanie w każdej dziedzinie zasady “wolnej konkurencji”, chyba że istnieją przesłanki przemawiające za jej ograniczeniem. GVO 1400/2002 to paradoksalnie właśnie takie “ograniczenie wolnej konkurencji”, tyle tylko, że dla motoryzacji relatywnie szerokie. Gdyby nie było oddzielnego wyłączenia blokowego dla motoryzacji, to wtedy w tej dziedzinie obowiązuje ogólne – bo dotyczące wszelkich porozumień “wertykalnych1” w tych dziedzinach, które “własnego” wyłączenia nie mają – wyłączenie (obecnie taką rolę pełni w Unii Europejskiej Rozporządzenie 2790/1999 z 22 grudnia 1999 r.). Problem w tym, że w ogólnym wyłączeniu 2790/1999 nie ma, ani w jego ewentualnym następcy nie będzie, zapisów charakterystycznych tylko dla branży motoryzacyjnej (dłuższych okresów wypowiedzeń umów, definicji części oryginalnych i porównywalnej jakości, itd. itp.), które obowiązywały w ramach 1400/2002. Teraz spróbujmy sobie wyobrazić, że nie obowiązuje już motoryzacyjne wyłączenie 1400/2002, tylko ogólne wyłączenie wolnej konkurencji z Rozporządzenia 2790/1999 lub jego następcy i spójrzmy do tabel poniżej.

Podsumowanie
Będziemy obserwować dalszy przebieg wydarzeń i relacjonować go Czytelnikom “Nowoczesnego Warsztatu”.


Adrian R. Sklorz
AUTO-ELEMENTS
(www.element.com.pl)

analityk Fundacji MULTI-EXPERT
(www.expert.org.pl)