porusza temat
Sąd Najwyższy a części zamiennew likwidacji szkód ubezpieczeniowych
Problemy likwidacji szkód ubezpieczeniowych
Jest to “temat rzeka” omawiany zarówno na tych łamach, jak i w wielu innych miejscach i przy innych okazjach. Poniższy artykuł służy poinformowaniu, że temat jest ciągle “gorący”, dość powiedzieć, że tylko w ostatnich dwóch miesiącach zaistniały dwa wydarzenia świadczące o poważnym zainteresowaniu tym zagadnieniem ze strony organów państwa i o ścieraniu się rozbieżnych interesów:
1.) W maju “Gazeta Prawna” poinformowała jako pierwsza o postanowieniu Sądu Najwyższego numer III CZP 91/05 z lutego 2006 r. podjętym w sprawie części zamiennych.
2.) 19 czerwca 2006 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów poinformował o wszczęciu w maju 2006 r. postępowania sprawdzającego czy PZU S.A. nie nadużyło swojej pozycji w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych w celu “wyeliminowania z rynku niezależnych przedsiębiorców przez zaniżanie stawek za godzinę pracy oraz dyskryminowanie ich przy dostawach części” (cytat z komunikatu UOKiK).
O tej drugiej sprawie wiemy na razie zdecydowanie za mało, aby się już wypowiadać na temat pracy UOKiK, natomiast cała treść uzasadnienia do postanowienia Sądu Najwyższego III CZP 91/05 jest dostępna i warto z nią zapoznać środowisko motoryzacyjne.
Dlaczego Sąd Najwyższy?
W lipcu 2005 r., prawie w przeddzień wprowadzenia przez PZU S.A. nowego systemu rozliczeń szkód z OC, Rzecznik Ubezpieczonych zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniami prawnymi dotyczącymi jego wątpliwości z zakresu zasad rozliczania części zamiennych stosowanych przez firmy ubezpieczeniowe. Powszechnie oczekiwaliśmy, że Sąd Najwyższy pomoże ujednolicić rozbieżne interpretacje stron i wreszcie rozwiąże tym samym wiele problemów narastających od lat w tym obszarze.
Co zrobił Sąd Najwyższy?
Sąd Najwyższy odmówił, niestety, podjęcia uchwały w przedmiotowej sprawie (tzw. uchwały abstrakcyjnej, podejmowanej w składzie 7 sędziów), co obszernie umotywował w treści 11-stronicowego uzasadnienia pisemnego. Zostawmy na boku zawiłe wywody prawne dotyczące dopuszczalności pytania Rzecznika Ubezpieczonych, bo z pewnością nie bardzo interesują Czytelnika “Nowoczesnego Warsztatu”. Tym niemniej, w treści postanowienia, na stronach 7-10 uzasadnienia, SN ustosunkował się merytorycznie do zagadnienia części zamiennych.
Czy postanowienie SN III CZP 91/05 będzie przydatne?
UMIARKOWANIE. Są tego trzy powody:
1.) Język jakiego użył SN jest z techniczno-inżynierskiego punktu widzenia bardzo nieprecyzyjny – zamiast jasnych odpowiedzi “Tak–Nie” otrzymaliśmy skomplikowane wywody połączone wspólnym mianownikiem “wszystko zależy od konkretnego przypadku”.
2.) SN de facto nie rozważał całego zagadnienia na nowo, a jedynie zebrał na potrzeby uzasadnienia odmowy zajęcia się sprawą dotychczasowe wyroki i zakreślił linię orzecznictwa jakiej się sam w tych wyrokach dopatruje.
3.) SN w ogóle nie odpowiedział wprost na najważniejsze obecnie pytanie nurtujące środowisko motoryzacyjne i konsumenckie – czy i pod jakimi warunkami firma ubezpieczeniowa może wymuszać na poszkodowanym z OC zastosowanie innych części zamiennych do naprawy niż rekomendowane przez producenta auta części oryginalne serwisowe? SN otrzymał następujące dwa pytania od Rzecznika Ubezpieczonych:
- czy wolno potrącać amortyzację z cen części?
- czy wolno ograniczać prawo do wyboru rodzaju części zamiennych?
Zagadnienie a) jest znane od kilku lat i ma bogate orzecznictwo, natomiast zagadnienie b) SN zrozumiał raczej wąsko, bardziej jako problem wskazywania przez ubezpieczycieli konkretnych źródeł zaopatrzenia niż rodzaju (kategorii) części zamiennych w rozumieniu GVO.
Co można wykorzystać z postanowienia SN III CZP 91/05?
Jak powiedzieliśmy, pod warstwą uczonego języka jakiego użyto w postanowieniu SN III CZP 91/05 znajduje się proste przesłanie “na dwoje babka wróżyła” – każdy znajdzie argumenty za swoim stanowiskiem. Nie naszą rolą jest pomagać na łamach prasy motoryzacyjnej firmom ubezpieczeniowym, które korzystają z armii prawników i bez problemu wyszukają przydatne im fragmenty uzasadnienia. Tu wymieniam więc krótko tylko te argumenty, które podał SN, a które może wykorzystać konsument (i ewentualnie warsztat lub ASO) do obrony prawa poszkodowanych z OC do stosowania możliwie jak najlepszych jakościowo części zamiennych (w tym oryginalnych serwisowych).
strona 7: zdaniem SN brak wątpliwości w zakresie “czynności faktycznych podejmowanych w ramach naprawy” związanych z ww. pytaniem drugim (b) do SN, bowiem “poszkodowany podejmuje jednak w tym przedmiocie autonomiczną decyzję (..), której ubezpieczyciel nie może nakazać czy zakazać”
strona 9: wśród wskazań usprawiedliwiających konieczność stosowania “nowych części przy naprawie używanych samochodów” SN wymienia te “motywowane względami technicznymi lub bezpieczeństwa, a również estetyki i trwałości części zamiennych oraz skutków związanych z wiążącymi poszkodowanego umowami gwarancji, umowami serwisowymi itp.”
strona 9: zdaniem SN zasada pełnego odszkodowania byłaby naruszona, gdyby kompensowanie korzyści i strat pogarszało sytuację poszkodowanego, a “mogłoby to nastąpić w razie uwzględniania amortyzacji części uszkodzonych, gdyby pojazd po naprawie mimo zastosowania części nowych nie zwiększył wartości handlowej ani użytkowej” i dalej “ze względu na wyrządzenie szkody czynem niedozwolonym zasady słuszności nakazywałyby w takim przypadku udzielić ochrony interesom poszkodowanego”
Cóż, dużo to i mało
Zainteresowanych bardziej szczegółową analizą orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie likwidacji szkód ubezpieczeniowych, w tym dokładnej analizy możliwości wykorzystania ostatniego postanowienia III CZP 91/05, pozostaje nam zaprosić już po wakacjach na kolejne specjalistyczne szkolenia prowadzone dla warsztatów i serwisów przez Sekcję Ubezpieczeniowo-Motoryzacyjną Fundacji Multi-Expert – więcej informacji na stronie:
www.expert.org.pl
A do tego czasu pewnie dowiemy się też więcej o postępach i wynikach pracy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w przedmiotowej sprawie.
Adrian R. Sklorz - AUTO-ELEMENTS (www.element.com.pl) Analityk Fundacji MULTI-EXPERT
Sąd Najwyższy a części zamiennew likwidacji szkód ubezpieczeniowych
Problemy likwidacji szkód ubezpieczeniowych
Jest to “temat rzeka” omawiany zarówno na tych łamach, jak i w wielu innych miejscach i przy innych okazjach. Poniższy artykuł służy poinformowaniu, że temat jest ciągle “gorący”, dość powiedzieć, że tylko w ostatnich dwóch miesiącach zaistniały dwa wydarzenia świadczące o poważnym zainteresowaniu tym zagadnieniem ze strony organów państwa i o ścieraniu się rozbieżnych interesów:
1.) W maju “Gazeta Prawna” poinformowała jako pierwsza o postanowieniu Sądu Najwyższego numer III CZP 91/05 z lutego 2006 r. podjętym w sprawie części zamiennych.
2.) 19 czerwca 2006 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów poinformował o wszczęciu w maju 2006 r. postępowania sprawdzającego czy PZU S.A. nie nadużyło swojej pozycji w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych w celu “wyeliminowania z rynku niezależnych przedsiębiorców przez zaniżanie stawek za godzinę pracy oraz dyskryminowanie ich przy dostawach części” (cytat z komunikatu UOKiK).
O tej drugiej sprawie wiemy na razie zdecydowanie za mało, aby się już wypowiadać na temat pracy UOKiK, natomiast cała treść uzasadnienia do postanowienia Sądu Najwyższego III CZP 91/05 jest dostępna i warto z nią zapoznać środowisko motoryzacyjne.
Dlaczego Sąd Najwyższy?
W lipcu 2005 r., prawie w przeddzień wprowadzenia przez PZU S.A. nowego systemu rozliczeń szkód z OC, Rzecznik Ubezpieczonych zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniami prawnymi dotyczącymi jego wątpliwości z zakresu zasad rozliczania części zamiennych stosowanych przez firmy ubezpieczeniowe. Powszechnie oczekiwaliśmy, że Sąd Najwyższy pomoże ujednolicić rozbieżne interpretacje stron i wreszcie rozwiąże tym samym wiele problemów narastających od lat w tym obszarze.
Co zrobił Sąd Najwyższy?
Sąd Najwyższy odmówił, niestety, podjęcia uchwały w przedmiotowej sprawie (tzw. uchwały abstrakcyjnej, podejmowanej w składzie 7 sędziów), co obszernie umotywował w treści 11-stronicowego uzasadnienia pisemnego. Zostawmy na boku zawiłe wywody prawne dotyczące dopuszczalności pytania Rzecznika Ubezpieczonych, bo z pewnością nie bardzo interesują Czytelnika “Nowoczesnego Warsztatu”. Tym niemniej, w treści postanowienia, na stronach 7-10 uzasadnienia, SN ustosunkował się merytorycznie do zagadnienia części zamiennych.
Czy postanowienie SN III CZP 91/05 będzie przydatne?
UMIARKOWANIE. Są tego trzy powody:
1.) Język jakiego użył SN jest z techniczno-inżynierskiego punktu widzenia bardzo nieprecyzyjny – zamiast jasnych odpowiedzi “Tak–Nie” otrzymaliśmy skomplikowane wywody połączone wspólnym mianownikiem “wszystko zależy od konkretnego przypadku”.
2.) SN de facto nie rozważał całego zagadnienia na nowo, a jedynie zebrał na potrzeby uzasadnienia odmowy zajęcia się sprawą dotychczasowe wyroki i zakreślił linię orzecznictwa jakiej się sam w tych wyrokach dopatruje.
3.) SN w ogóle nie odpowiedział wprost na najważniejsze obecnie pytanie nurtujące środowisko motoryzacyjne i konsumenckie – czy i pod jakimi warunkami firma ubezpieczeniowa może wymuszać na poszkodowanym z OC zastosowanie innych części zamiennych do naprawy niż rekomendowane przez producenta auta części oryginalne serwisowe? SN otrzymał następujące dwa pytania od Rzecznika Ubezpieczonych:
- czy wolno potrącać amortyzację z cen części?
- czy wolno ograniczać prawo do wyboru rodzaju części zamiennych?
Zagadnienie a) jest znane od kilku lat i ma bogate orzecznictwo, natomiast zagadnienie b) SN zrozumiał raczej wąsko, bardziej jako problem wskazywania przez ubezpieczycieli konkretnych źródeł zaopatrzenia niż rodzaju (kategorii) części zamiennych w rozumieniu GVO.
Co można wykorzystać z postanowienia SN III CZP 91/05?
Jak powiedzieliśmy, pod warstwą uczonego języka jakiego użyto w postanowieniu SN III CZP 91/05 znajduje się proste przesłanie “na dwoje babka wróżyła” – każdy znajdzie argumenty za swoim stanowiskiem. Nie naszą rolą jest pomagać na łamach prasy motoryzacyjnej firmom ubezpieczeniowym, które korzystają z armii prawników i bez problemu wyszukają przydatne im fragmenty uzasadnienia. Tu wymieniam więc krótko tylko te argumenty, które podał SN, a które może wykorzystać konsument (i ewentualnie warsztat lub ASO) do obrony prawa poszkodowanych z OC do stosowania możliwie jak najlepszych jakościowo części zamiennych (w tym oryginalnych serwisowych).
strona 7: zdaniem SN brak wątpliwości w zakresie “czynności faktycznych podejmowanych w ramach naprawy” związanych z ww. pytaniem drugim (b) do SN, bowiem “poszkodowany podejmuje jednak w tym przedmiocie autonomiczną decyzję (..), której ubezpieczyciel nie może nakazać czy zakazać”
strona 9: wśród wskazań usprawiedliwiających konieczność stosowania “nowych części przy naprawie używanych samochodów” SN wymienia te “motywowane względami technicznymi lub bezpieczeństwa, a również estetyki i trwałości części zamiennych oraz skutków związanych z wiążącymi poszkodowanego umowami gwarancji, umowami serwisowymi itp.”
strona 9: zdaniem SN zasada pełnego odszkodowania byłaby naruszona, gdyby kompensowanie korzyści i strat pogarszało sytuację poszkodowanego, a “mogłoby to nastąpić w razie uwzględniania amortyzacji części uszkodzonych, gdyby pojazd po naprawie mimo zastosowania części nowych nie zwiększył wartości handlowej ani użytkowej” i dalej “ze względu na wyrządzenie szkody czynem niedozwolonym zasady słuszności nakazywałyby w takim przypadku udzielić ochrony interesom poszkodowanego”
Cóż, dużo to i mało
Zainteresowanych bardziej szczegółową analizą orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie likwidacji szkód ubezpieczeniowych, w tym dokładnej analizy możliwości wykorzystania ostatniego postanowienia III CZP 91/05, pozostaje nam zaprosić już po wakacjach na kolejne specjalistyczne szkolenia prowadzone dla warsztatów i serwisów przez Sekcję Ubezpieczeniowo-Motoryzacyjną Fundacji Multi-Expert – więcej informacji na stronie:
www.expert.org.pl
A do tego czasu pewnie dowiemy się też więcej o postępach i wynikach pracy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w przedmiotowej sprawie.
Adrian R. Sklorz - AUTO-ELEMENTS (www.element.com.pl) Analityk Fundacji MULTI-EXPERT
Komentarze (0)