AT-9906DIS

Na rynku samochodowych przyrządów diagnostycznych pojawił się nowy multimetr warsztatowy AT-9906DIS, produkowany przez firmę Standard Instruments. Dystrybucję przyrządu w Polsce prowadzi firma Labimed Electronics.

Nowy przyrząd, należący do tzw. wersji budżetowych (cena brutto 305 zł), wyposażono w komplet niezbędnych funkcji zarówno uniwersalnych, jak i typowo samochodowych. Uwagę zwraca ergonomiczna obudowa, z którą zintegrowano żółtą osłonę gumową. Utrudnia ona wysunięcie przyrządu z ręki i chroni go przed narażeniami mechanicznymi. Żółty kolor osłony ułatwia odnalezienie przyrządu pozostawionego np. pod maską silnika. Na tylnej ściance obudowy umieszczono nie tylko typową odchylaną podstawkę, ale też gumową wkładkę, która w razie potrzeby służy jako pojemnik na sondy przewodów pomiarowych.

Wyświetlanie
Wielofunkcyjny wyświetlacz ciekłokrystaliczny multimetru charakteryzuje się maksymalnym wskazaniem pola cyfrowego równym 3200, co odpowiada długości 3 ½ cyfry. Cyfry tego pola mają wysokość 15 mm, przy czym wskazanie jest odświeżane 2 razy na sekundę. Wyświetlacz ma też szybki analogowy bargraf złożony z 34 segmentów, odświeżany 12 razy na sekundę, a przydatny przy pomiarze wielkości szybkozmiennych lub śledzeniu trendów zmian mierzonych wielkości. Przy pomiarach prowadzonych w trudnych warunkach oświetleniowych przydaje się podświetlenie wyświetlacza, które włącza i wyłącza się naciskając specjalny przycisk. Wskazanie wyświetlacza można w razie potrzeby “zamrozić”, naciskając przycisk “HOLD”, aby odczytać je później w dowolnym miejscu i czasie.

Funkcje i podzakresy pomiarowe
Multimetr AT-9906DIS ma 11 funkcji pomiarowych, które wybiera się przełącznikiem obrotowym umieszczonym centralnie na płycie czołowej. Poszczególne podzakresy są wybierane automatycznie, tj. dobierane przez przyrząd optymalnie do wartości sygnału doprowadzonego do jego wejścia pomiarowego. Wyjątkiem są funkcje pomiarowe częstotliwości, liczby obrotów i w pewnym stopniu prądów. Zakres pomiarowy prądów (stałego i przemiennego) podzielono na dwie części 20 A i mA, w ramach których poszczególne podzakresy są wybierane już automatycznie. W przypadku, gdy użytkownik zapragnie zrezygnować z trybu automatycznego, może wybrać potrzebny podzakres ręcznie, naciskając kolejno przycisk “RANGE”. Przyrząd ma cztery gniazda pomiarowe. Oddzielne gniazdo jest przewidziane do pomiaru prądów stosunkowo dużych, tj. od ok. 1 do 20 A. Wejścia pomiarowe prądu “mA” i “20 A” chronią osobne, szybkie bezpieczniki ceramiczne, choć przy ciągłym pomiarze prądu zaleca się nie przekraczać czasu 30 s, a następnie odczekać przed następnym pomiarem co najmniej 5 minut, aby rezystory bocznikujące w układzie pomiarowym przyrządu ostudziły się.

Multimetr warsztatowy AT-9906DIS.

Pomiar napięcia
Przyrząd mierzy napięcie stałe na podzakresach 32 mV, 3,2 V, 32 V, 320 V i 1000 V, z maksymalną rozdzielczością wskazania 100 µV; a przemienne na podzakresach: 3,2 V, 32 V, 320 V i 750 V, z maksymalną rozdzielczością 1 mV. Dokładność przy pomiarze napięcia stałego wynosi 1,2 %. i jest zgodnie z przyjętym zwyczajem traktowana jako dokładność podstawowa tego przyrządu. Dolne podzakresy można wykorzystywać do pomiaru prądów większych od 20 A za pomocą przystawki cęgowej. Można też mierzyć prądy mniejsze od 20 A, korzystając z komfortu, którym charakteryzuje się pomiar metodą pośrednią.

Pomiar prądu
Przy pomiarze prądów (stałych i przemiennych) użytkownik ma do dyspozycji podzakresy 32 mA, 320 mA (w pozycji “mA” przełącznika obrotowego), 3,2 A i 20 A (w pozycji “20A”).

Pomiar rezystancji
Multimetr AT-9906DIS mierzy rezystancję na pięciu podzakresach: 320 Ω, 3,2 kΩ, 32 kΩ, 3,2 MΩ i 32 MΩ. Maksymalna rozdzielczość wskazania wynosi 100 mΩ. Przy pomiarze rezystancji wejście pomiarowe jest zabezpieczone przed przyłożeniem do niego napięcia przemiennego 250 V, stałego lub przemiennego.

Testy diody i ciągłości
Obie te funkcje wykorzystują tę samą pozycję przełącznika obrotowego. Przy testowaniu diody jest wymuszany przepływ przez nią prądu 0,6 mA. Podobny prąd pomiarowy (<0,7 mA) wykorzystuje się przy sprawdzaniu ciągłości obwodu. Sygnał dźwiękowy włącza się, gdy rezystancja badanego obwodu jest mniejsza od 20 Ω.

Częstotliwość
Jest to jedna z niewielu funkcji multimetru AT-9906DIS, dla których jest dostępna wyłącznie ręczna zmiana podzakresu pomiarowego. Podzakres pomiarowy 320 Hz, 3200 Hz lub 32 kHz wybiera się przełącznikiem obrotowym. Maksymalna rozdzielczość wskazania wynosi 0,1 Hz. Układ pomiarowy częstościomierza wytrzymuje przyłożenie do jego wejścia napięcia stałego lub przemiennego 500 V.

Obrotomierz
Tę przydatną funkcję można wykorzystywać do pomiaru liczby obrotów na minutę zarówno silników dwusuwowych, jak i czterosuwowych. Wykorzystuje się do tego sondę indukcyjną, dostarczaną standardowo wraz z przyrządem, a zakładaną na przewód wysokiego napięcia. Liczbę suwów silnika wybiera się naciskając stosowny przycisk. Użytkownik może korzystać z dwóch podzakresów wybieranych przełącznikiem i oznaczonych symbolami “RPM” i “x10 RPM”. Przy pomiarze liczby obrotów silnika czterosuwowego ma się do dyspozycji dwa podzakresy: 600-3200 i 6000-12000 obr./min, z kolei przy testowaniu silnika dwusuwowego lub bez rozdzielacza zapłonu (DIS) można wybrać podzakres 300-3200 lub 3000-6000 obr./min. Rozdzielczość wskazania na wszystkich podzakresach wynosi 1 obr./min.

Pomiar współczynnika wypełnienia impulsu
Funkcja pomiaru współczynnika wypełnienia impulsu pozwala kontrolować pracę podzespołów sterowanych sygnałem impulsowym, np. zaworu elektromagnetycznego sterującego składem mieszanki lub podzespołów, na których wyjściu pojawia się sygnał prostokątny. Zakres pomiaru współczynnika wyplenienia impulsu wynosi od 1 do 90 %., a rozdzielczość wskazania jest równa 0,1 %.

Kąt zwarcia styków przerywacza
Funkcja ta, choć już rzadko stosowana, jest jednak obligatoryjnie umieszczana we wszystkich obecnie produkowanych multimetrach warsztatowych. Użytkownik multimetru AT-9906DIS wybiera przed pomiarem kąta zwarcia styków przerywacza liczbę cylindrów: 4, 5, 6 lub 8, gdyż od tej liczby zależy zakres pomiaru. Na przykład przy testowaniu silnika czterocylindrowego zakres pomiaru wynosi od 0 do 90°. Rozdzielczość wskazania nie zależy do liczby cylindrów i wynosi 0,1°.

Temperatura
Do pomiaru temperatury przyrząd wykorzystuje sondę temperaturową – termoparę typu K. Zakres pomiaru przyrządu rozciąga się od -40 do 750°C, to jednak sondą dostarczoną z przyrządem można mierzyć temperatury, które nie przekraczają 250°C. Przy potrzebie pomiaru temperatur większych od 250°C można użyć sondy specjalizowanej, łatwo dostępnej w handlu przyrządami pomiarowymi.

Zasilanie
Do zasilania przyrządu służy jedna typowa bateria alkaliczna 6F22 o napięciu znamionowym 9 V. Wystarcza ona na w przybliżeniu 200 h pracy. Konieczność wymiany zużytej baterii sygnalizuje przyrząd wyświetleniem jej symbolu.

Inne własności
Multimetr warsztatowy AT-9906DIS ma wymiary 167z79x50 mm i masę ok. 370 g (z baterią). Jest dostarczany z kompletem przewodów pomiarowych, sondą temperaturową, sondą indukcyjną oraz baterią.

Leszek Halicki