Przedstawiamy nowy multimetr warsztatowy AT6550, oferowany pod marką Labimed. Nowy przyrząd (fot.) ma większość funkcji niezbędnych przy sprawdzaniu podzespołów elektrycznych i instalacji samochodowych. Nie bez znaczenia jest też niska cena (92 zł z VAT).

Górną część płyty przedniej przyrządu zajmuje wyświetlacz o wymiarach 61x35 mm, maksymalnym wskazaniu 1999 (3 i ½ cyfry) i dość dużych cyfrach o wysokości 27 mm zapewniających wygodny odczyt wyników pomiarów. Pod wyświetlaczem umieszczono tylko dwa przyciski. Lewy z nich oznaczony „POWER” służy do włączania i wyłączania zasilania przyrządu. Jest to korzysta własność, której celem jest przedłużenie czasu pracy przełącznika obrotowego, gdyż nie trzeba każdorazowo po zakończeniu pomiarów przekręcać go w pozycję „wyłączone”, jak to ma miejsce w większości multimetrów cyfrowych spotykanych na rynku. Drugi z przycisków oznaczony symbolem „HOLD” służy do włączania i wyłączania „zamrażania” bieżącego wskazania wyświetlacza, gdy pomiar wykonuje się w trudno dostępnych miejscach lub przy niewystarczającym oświetleniu. Zapamiętany w ten sposób wynik można odczytać lub zapisać później, w wygodnym do tego miejscu i czasie. Pod przyciskiem „HOLD” znajduje się gniazdo przeznaczone do sprawdzania współczynnika wzmocnienia tranzystorów typu n-p-n i p-n-p. Jest to funkcja przydatna w uniwersalnych zastosowaniach multimetru, choć obecnie już rzadko spotykana w multimetrach cyfrowych. Centralną część płyty czołowej multimetru AT6550 zajmuje przełącznik obrotowy wykorzystywany do ręcznego wyboru funkcji i podzakresów pomiarowych. Ze względu na „ekonomiczną” konstrukcję przyrząd nie ma automatycznej zmiany podzakresów. W dolnej części płyty czołowej multimetru umieszczono cztery banankowe gniazda pomiarowe przeznaczone do dołączenia przewodów pomiarowych, w tym oddzielne gniazdo oznaczone symbolem „°C” służące do pomiaru temperatury (nie należy doprowadzać do niego napięcia z zewnątrz).



Funkcje samochodowe
Z funkcji typowo samochodowych multimetru AT6550 należy wymienić pomiar prędkości obrotowej (tachometr), współczynnika wypełnienia sygnału impulsowego oraz kąta zwarcia styków przerywacza - funkcję obecnie już rzadko używaną, choć nadal dostępną we wszystkich multimetrach warsztatowych niezależnie od ich klasy.
Multimetr AT6550 wykorzystuje do pomiaru prędkości obrotowej metodę bezpośrednią tj. wymagającą połączenia go z testowanym obiektem przewodami pomiarowymi, np. z wyprowadzeniem cewki zapłonowej i masą pojazdu. Przed pomiarem trzeba wybrać liczbę cylindrów testowanego silnika – w przypadku AT6550 równą: 3, 4, 5, 6 i 8. Ważną funkcją jest test współczynnika wypełnienia (sygnału impulsowego), dostępny w pozycji „DUTY” przełącznika obrotowego. Zakres pomiaru współczynnika rozciąga się od 0 do 100%. Ostatnia z typowych funkcji samochodowych to pomiar kąta zwarcia styków przerywacza oznaczony symbolem „DWELL”. Przed pomiarem trzeba wybrać liczbę cylindrów testowanego silnika, podobnie jak przy korzystaniu z tachometru.

Funkcje uniwersalne
Oprócz funkcji samochodowych, użytkownik multimetru AT6550 ma do dyspozycji komplet podstawowych funkcji uniwersalnych, a w tym pomiar: napięcia stałego i przemiennego, prądu stałego i przemiennego, rezystancji, temperatury oraz współczynnika wzmocnienia tranzystora. Uzupełnieniem tego zestawu jest test diody i ciągłości obwodu z sygnalizacją dźwiękową stanu tzw. przejścia. Producent multimetru AT6550 przyłożył najwięcej starań do zakresu pomiarowego napięć stałych, wyposażając go w pięć podzakresów 0,2/2/20/200/1000 V. Dolne dwa podzakresy można wykorzystywać do współpracy z przystawkami cęgowymi, aby mierzyć prądy zarówno stosunkowo małe (do 20 A), jak i duże (do 1000 A), lecz metodą pośrednią, czyli wygodnie i bezpiecznie. Należy też podkreślić, że w przeciwieństwie do wielu nawet dużo droższych multimetrów warsztatowych, wyspecyfikowana przez producenta AT6550 podstawowa dokładność pomiaru napięcia stałego równa ±0,5% jest zachowana nie tylko na dolnym podzakresie, lecz prawie w całym zakresie pomiarowym tego przyrządu (z wyjątkiem podzakresu 1000 V, na którym wynosi ±0,8%). Mniej rozbudowano zakresy pomiarowe prądów. Zarówno dla prądów stałych jak i przemiennych jest dostępny tylko jeden zakres, ale za to szeroki bo do 20 A. Przy korzystaniu z niego trzeba jednak uważać, aby nie przekroczyć dopuszczalnej wartości prądu 20 A, gdyż obwód wejściowy nie na bezpiecznika. Maksymalny czas pomiaru prądów z zakresu od 10 do 20 A wynosi 10 s, po czym należy odczekać, aż rezystory bocznikujące wejściowego obwodu pomiarowego ostudzą się i dopiero wtedy wykonać następny pomiar. Funkcją uniwersalną, choć przydatną też w aplikacjach samochodowych jest pomiar temperatury. Służy do tego sonda temperaturowa TP-01A (termopara typu K) dostarczana wraz z przyrządem i dedykowana do pomiaru temperatury powietrza. Przewody pomiarowe tej sondy są zakończone wtykami banankowymi, nie ma zatem potrzeby stosowania specjalnej przejściówki. Dołączając sondę trzeba jednak pamiętać, o zachowaniu poprawnej polaryzacji dołączenia. Gdy do pomiaru użyjemy opcjonalnej sondy zakończonej typowym, prostokątnym wtykiem, to do połączenia trzeba użyć przejściówki. Zakres pomiaru sondy TP-01A znajdującej się w komplecie z multimetrem rozciąga się w przybliżeniu od -50 do 400°C, a dokładność pomiaru wynosi 0,75% ±2°C. Dokładność ta dodaje się dokładności pomiaru temperatury przez multimetr. Przy potrzebie pomiaru temperatur większych od 400°C trzeba użyć sondy opcjonalnej oferowanej przez firmy zajmujące się dystrybucją sprzętu pomiarowego. Dostępne podzakresy pomiarowe oraz wartości dokładności pomiaru i rozdzielczości wskazania dla funkcji samochodowych i uniwersalnych multimetru AT6550 podano w załączonej tablicy.

Fot. Multimetr warsztatowy AT6550.

Zasilanie
Multimetr AT6550 jest zasilany z typowej, 9-woltowej baterii 6F22 (NEDA1604). Czas pracy baterii wydłuża funkcja automatycznego wyłączania zasilania, odłączająca je po 15 minutach.

Wymiary i masa
Przyrząd jest montowany w czerwono- -czarnej obudowie o wymiarach 182x84x36 mm wytrzymałej na narażenia mechaniczne, lecz pozbawionej osłony gumowej. Masa przyrządu włącznie z baterią wynosi 247 g.

Wyposażenie
Producent multimetru AT6550 dostarcza go wraz z sondą temperaturową TP-01A i zestawem przewodów pomiarowych zakończonych sondami szpilkowymi o średnicy 2 mm. W komplecie z przewodami są też dwa chwytaki krokodylowe nakręcane na sondy.

mgr inż. Leszek Halicki Labimed Electronics