Choć filtry paliwa stosowane w silnikach benzynowych i wysokoprężnych mają te same zadania, to różnią się w wielu istotnych aspektach. W realiach współczesnych, wysoce precyzyjnych układów wtryskowych, właściwy dobór filtra staje się kluczowym warunkiem utrzymania niezawodności i parametrów pracy jednostki napędowej. Zastosowanie niewłaściwego rozwiązania może nie tylko obniżyć sprawność silnika, lecz także prowadzić do poważnych uszkodzeń elementów układu paliwowego, generujących wysokie koszty napraw.

Benzyna a diesel: różne wymagania filtrów

Fundamentalne różnice między filtrami wynikają wprost z odmiennych właściwości benzyny i oleju napędowego. Benzyna jest paliwem lżejszym, bardziej lotnym i zawierającym relatywnie niewiele zanieczyszczeń stałych. Olej napędowy cechuje się natomiast wyższą gęstością, obecnością związków parafinowych oraz większą podatnością na skażenia wodne i biologiczne. To właśnie te parametry determinują znacznie bardziej złożone wymagania stawiane filtrom do silników wysokoprężnych, obejmujące m.in. skuteczną separację wody, zatrzymywanie najdrobniejszych cząstek i odporność materiału filtrującego na destabilizację. W silnikach benzynowych rola filtra sprowadza się głównie do wychwytywania zanieczyszczeń pochodzących z baku lub przewodów paliwowych. Układy te wykazują większą tolerancję na zanieczyszczenia niż diesle, jednak tu również należy kontrolować ich stan.

Ten sam cel, odmienne materiały

Właściwości paliw przekładają się bezpośrednio na konstrukcję filtrów. Szczególnie widoczne jest to w zastosowanych materiałach filtrujących. Do komponentów, których przeznaczeniem są silniki benzynowe najczęściej stosuje się klasyczne media celulozowe lub celulozowo-syntetyczne, które skutecznie zatrzymują standardowe zanieczyszczenia stałe. Filtry do jednostek wysokoprężnych muszą wykazywać znacznie wyższą precyzję separacji, dlatego stosuje się w nich wielowarstwowe media syntetyczne, często o strukturze gradientowej, umożliwiające zatrzymywanie cząstek nawet poniżej 5 mikrometrów. Co istotne, filtry diesla są dodatkowo projektowane pod kątem separacji wody, co wymusza zastosowanie specjalnych powłok hydrofobowych i konstrukcji umożliwiających odprowadzanie kondensatu.

Istotne różnice występują również w sposobie montażu i lokalizacji obu typów filtrów. W silnikach benzynowych filtr często ma postać kompaktowego elementu liniowego montowanego bezpośrednio na przewodzie paliwowym lub w module pompy w zbiorniku. W jednostkach wysokoprężnych stosuje się zazwyczaj większe filtry puszkowe lub wkłady montowane w rozbudowanych obudowach wyposażonych w czujniki obecności wody, podgrzewacze paliwa czy ręczne pompki odpowietrzające. Lokalizacja filtra w dieslu, zwykle w komorze silnika albo na specjalnym uchwycie ma umożliwić łatwe odprowadzanie wody i obsługę serwisową w warunkach podwyższonego ryzyka zanieczyszczeń. 

Eksploatacja i klimat a żywotność filtrów

Wspomniane różnice przekładają się również na odmienne zalecenia względem filtrów. W silnikach benzynowych charakteryzują się zazwyczaj dłuższą żywotnością, ponieważ benzyna zawiera mniej zanieczyszczeń stałych i nie wykazuje tak dużej podatności na wodę. W efekcie producenci często przewidują wymiany co kilkadziesiąt tysięcy kilometrów lub w przypadku filtrów zintegrowanych z pompą nawet rzadziej. W jednostkach wysokoprężnych sytuacja wygląda inaczej -obecność parafin oraz wrażliwość układów common rail wymuszają częstsze wymiany filtra, zwykle co 15–30 tys. km, a w niekorzystnych warunkach eksploatacyjnych nawet częściej. Długi interwał w dieslu niemal zawsze zwiększa ryzyko awarii elementów układu paliwowego.

- Warunki klimatyczne mają również istotny wpływ na pracę i żywotność komponentów w obu typach silników, choć w różnym zakresie. W jednostkach benzynowych zjawiska atmosferyczne oddziałują w minimalnym stopniu, głównie poprzez wpływ na lotność paliwa, ale nie stanowią tak dużego zagrożenia dla sprawności filtra jak w przypadku wysokoprężnych. Niskie temperatury znacząco zwiększają ryzyko wytrącania parafin, które mogą zatykać wkład filtrujący i ograniczać przepływ paliwa, prowadząc do trudności z rozruchem lub unieruchomienia pojazdu. Dodatkowo wahania temperatur sprzyjają kondensacji pary wodnej w baku, co obciąża system separacji wody i przyspiesza zużycie filtra. Z tego powodu filtry do diesla często wyposażone są w dodatkowe rozwiązania– dodaje Michał Wasilewski