Pęcherzyki pary w układzie chłodzenia mogą być przyczyną poważnych szkód. Staranna konserwacja jest kluczowym czynnikiem w ich zapobieganiu.

Szkody kawitacyjne w układzie chłodzenia

Pojęciem kawitacji określa się zjawisko powstawania i nagłego zanikania pęcherzyków pary w cieczach przepływających z dużą prędkością. Zapadanie się pęcherzyków gazu jest przyczyną występowania ogromnych różnic ciśnienia, pod wpływem których mikroskopijne cząstki są odspajane od materiału. W miarę upływu czasu w powierzchni tworzą się coraz liczniejsze i większe dziury, a ostatecznie dochodzi do całkowitego zniszczenia elementu konstrukcyjnego.

Przyczyny W większości przypadków za szkody kawitacyjne w elementach konstrukcyjnych układu chłodzenia odpowiada uszkodzenie lub brak konserwacji. Jeśli w układzie nie jest wytwarzane dostateczne ciśnienie, temperatura wrzenia chłodziwa spada, co z kolei sprzyja powstawaniu pęcherzyków pary. Czynnikami wywołującymi kawitację mogą być:

• brak lub zbyt mała ilość dodatku do chłodziwa (środka zapobiegającego zamarzaniu) w cieczy chłodzącej (za niska temperatura wrzenia)
• przepracowane lub zużyte chłodziwo (brak dodatków i inhibitorów, np. zapobiegających pienieniu)
• wadliwy zawór ciśnieniowy w pokrywie zbiornika wyrównawczego (ciśnienie nie jest wytwarzane)
• pozostałości lub ciała obce w cieczy chłodzącej (resztki środka uszczelniającego lub osady)

Szkody
W układzie chłodzenia kawitacja może być przyczyną szeregu uszkodzeń:

• Na zaawansowanym etapie w przypadku mokrych (tzn. obmywanych chłodziwem) tulei cylindrowych chłodziwo może wnikać do cylindra, wskutek czego może dojść do całkowitego uszkodzenia silnika spowodowanego przez uderzenie hydrauliczne.
• Jeśli wewnątrz wymienników ciepła (np. w płytowych chłodnicach oleju lub chłodnicach oleju do retarderów) osadzi się ciało obce, obmywanie takiej przeszkody może prowadzić do zawirowań i powstawania pęcherzyków pary. Skutkiem tego może być nieszczelność między stroną oleju i chłodziwa.
• W przypadku pomp chłodziwa kawitacja jest przyczyną ścierania łopatek wirnika. W efekcie na dalszym etapie zmniejsza się wydajność tłoczenia, a ostatecznie dochodzi do zatrzymania obiegu.

Ważne!

W zapobieganiu szkodom kawitacyjnym istotną rolę odgrywa prawidłowa praca układu chłodzenia. Chłodziwo należy regularnie wymieniać zgodnie z wytycznymi producenta. Jeśli w układzie chłodzenia obecne są ciała obce lub osady, układ trzeba koniecznie oczyścić i przepłukać. W przypadku wymienników ciepła (chłodnic oleju) konieczne jest zapewnienie szczelności obu obiegów. Oznacza to, że do układu chłodzenia nie może wnikać olej i odwrotnie.

Źródło: Mahle Technical Messenger