na Forum Gazowym

Najliczniej reprezentowanymi firmami na Forum Gazowym są oczywiście firmy polskie, które oprócz importu bardzo często same zajmują się produkcją praktycznie wszystkich elementów instalacji gazowych. Ich rozwój jest ściśle związany z rynkiem samochodów napędzanych LPG, który jest obecnie oceniany na ponad 2 mln pojazdów zasilanych tym paliwem, poruszających się po polskich drogach.

Wizytówką krajowej branży autogazu jest z pewnością słupska firma STAKO, światowy lider w produkcji zbiorników LPG, której zdolności produkcyjne w tym zakresie wynoszą ponad 400 tys. sztuk. Firma ma w ofercie ponad 1000 różnego rodzaju zbiorników, które są eksportowane do 55 krajów na 5 kontynentach. Dostawy zbiorników są przede wszystkim realizowane dla dużych producentów instalacji gazowych, montujących swoje systemy na liniach produkcyjnych w nowych pojazdach, które są później oferowane jako fabryczne samochody zasilane gazem płynnym. Szerzej o firmie pisaliśmy w poprzednim numerze.
Polskie firmy są również znane z dostaw elektroniki sterującej do systemów gazowych. Można tutaj wymienić firmę Lecho, która od 1999 r. zajmuje się projektowaniem, wdrażaniem oraz dystrybucją elektroniki przeznaczonej do zasilania pojazdów paliwami alternatywnymi (LPG i CNG). Firma ma w ofercie szeroką gamę przełączników rodzaju zasilania, sterowników do systemów zasilających i emulatorów wtryskiwaczy. Najnowszym opracowaniem Lecho jest sterownik SEC, który jest kompletnym zestawem elektroniki do systemów sekwencyjnego wtrysku gazu. Dzięki maksymalnemu prądowi znamionowemu sterownika od 1 do 8


PLANIjet to polski wtryskiwacz modułowy, łączony w zależności od potrzeb w większe listwy. Znajduje on zastosowanie w systemach wtrysku gazu wielu producentów, również poza granicami kraju.

A współpracuje on z najpopularniejszymi na rynku wtryskiwaczami gazu (Valtek, Matrix czy Keihin). Dostosowany jest również do współpracy z szeroką gamą reduktorów-parowników. Możliwości firmy pozwalają na jego dostosowanie do współpracy z każdym innym wtryskiwaczem czy reduktorem. Dzięki zastosowaniu szybkiego procesora (DSP-130 MHz) SEC bardzo szybko odczytuje i przetwarza sygnały każdego wtryskiwacza benzynowego. Układ jest również bardzo łatwy w obsłudze (regulacja i diagnostyka), dzięki czytelnemu obrazowaniu parametrów pracy w firmowym oprogramowaniu. Dostępne w systemie parametry pozwalają na skorygowanie wszelkich nieprawidłowości i uniknięcie występowania błędów w benzynowej centrali elektronicznej pojazdu zasilanego gazem. Ponadto SEC daje możliwość rozgrzania wtryskiwaczy przed przejściem na zasilanie gazowe, co poprawia komfort użytkowania instalacji w okresie zimowym. Sterownik jest dostarczany z kompletnym okablowaniem, przełącznikiem z pełnym wskazaniem poziomu gazu w zbiorniku oraz czujnikiem ciśnienia (MAP) zintegrowanym z filtrem gazowym.



Oprócz wtryskiwaczy gazowych, które występują jako pojedyncze (dzięki temu można je montować najbliżej dysz w kanałach dolotowych), podwójne (znajdujące zastosowanie w silnikach 4-cylindrowych) i potrójne (do 6-cylindrowych jednostek napędowych) MWM Auto-Gaz produkuje również reduktor Tytan, którego główną zaletą jest stabilne utrzymywanie ciśnienia i temperatury gazu w czasie zmiennych warunków eksploatacji.

Na uwagę zasługuje również produkowany przez firmę Planiplastic wtryskiwacz gazowy, który dzięki swej innowacyjnej konstrukcji niweluje wady klasycznych wtryskiwaczy iglicowych. Firma istnieje na rynku autogazu od 1995 r. Zaczynała od montażu i dystrybucji samochodowych systemów gazowych firmy Zavoli. Niezbyt dobre doświadczenia z wtryskiwaczami dostarczanymi w kitach montażowych układów IV generacji skłoniły właściciela do opracowania własnej konstrukcji tego newralgicznego i najbardziej odpowiedzialnego elementu całego systemu. Zdobyte przez lata doświadczenia pozwoliły na opracowanie innowacyjnej koncepcji tego elementu, która eliminuje wady klasycznych wtryskiwaczy. Prace koncepcyjne oraz badawcze nad nowym elementem były prowadzone w ścisłej współpracy z naukowcami, specjalistami zajmującymi się układami zasilania silników o zapłonie iskrowym. Prace rozpoczęto w 2004 r. i po dwóch latach badań udoskonaleń, badań laboratoryjnych i eksploatacyjnych wprowadzono do produkcji nowoczesny wtryskiwacz PLANIjet przeznaczony do zastosowania w samochodowych instalacjach zasilania gazem IV generacji. Odmienność konstrukcji polega na zastosowaniu w tym wtryskiwaczu zaworu klapkowego. Charakteryzuje się on małą masą, dzięki czemu zapewnia minimalną zwłokę działania przy możliwości uzyskiwania dużych wydajności objętościowych dostarczanego paliwa gazowego. Charakterystyka wydajności jest liniowa, co daje możliwość łatwej regulacji i dostosowania wydajności do zapotrzebowania na paliwo w różnej wielkości jednostkach napędowych. Tego typu rozwiązanie charakteryzuje się również znakomitą odpornością na różną jakość LPG na naszym rynku, a rozbieralna konstrukcja gwarantuje szybką, tanią i efektywną naprawę. W zależności od potrzeb moduły pojedynczych wtryskiwaczy mogą być zestawiane w szyny paliwowe w dowolnej konfiguracji. Dzięki temu zapewnia się łatwość ich umieszczenia w komorze silnikowej oraz możliwość skrócenia do minimum przewodów łączących je z dyszami wkręconymi w kanały dolotowe niezależnie od konfiguracji cylindrów. Wtryskiwacze Planijet są z powodzeniem eksportowane na wiele wymagających rynków.






Firma Rybacki, dotychczas znana z produkcji mieszalników do systemów wcześniejszych generacji, przygotowuje się do wytwarzania wtryskiwaczy gazowych, które w wersji produkcyjnej mają być prezentowane na przyszłorocznym Forum Gazowym. Jest to potwierdzenie opinii montażystów o coraz większym udziale systemów wtryskowych w ogólnej liczbie wykonywanych montaży. Szacuje się, że około 50 proc. wszystkich montowanych instalacji gazowych stanowią systemy wtryskowe.

Ciekawe propozycje w zakresie gazowych systemów zasilania ma w swej ofercie firma KME z Łodzi. Jej produkty są obecne na rynku krajowym i zagranicznym od ponad 15 lat. Firma jest autorem pierwszego polskiego systemu sekwencyjnego wtrysku gazu, który uzyskał homologację i został wdrożony do produkcji. Było to w 2004 r. Układ o handlowej nazwie Akme (ze sterownikiem Diego) został zaprojektowany od podstaw w firmie KME. Kolejne lata to opracowania systemów dla odbiorców zagranicznych. Efektem tych prac jest wprowadzenie na polski rynek w 2006 r. nowoczesnego sterownika Diego Ego, który jest oferowany do tej pory pod nazwą Diego. Na tegorocznym Forum Gazowym premierę miał najnowszy produkt firmy sterownik Diego G3, który powstał z uwzględnieniem uwag i propozycji montażystów gazowych. Diego G3 jest urządzeniem jeszcze bardziej przyjaznym dla użytkownika (montażysty). Najważniejszymi zmianami w stosunku do poprzedniej wersji są: „Asystent konfiguracji”-porządkujący opcje znane z wcześniejszej wersji programu, grupując je w 7 następujących po sobie krokach, możliwość samodzielnej aktualizacji oprogramowania firmowego sterownika, zintegrowany czujnik ciśnienia i rzeczywistej temperatury gazu, lepsza wizualizacja parametrów wyświetlanych w firmowym oprogramowaniu (krytyczne wartości są wyświetlane na czerwono od razu widoczne są parametry, które należy zmodyfikować). Dołączono również algorytm sugerowania i weryfikacji doboru dysz. Zmieniono mechanizm ustawiania korekt ze względu na ciśnienie, temperaturę gazu i prędkość obrotową. Wprowadzono możliwość pełnego ręcznego modelowania charakterystyki pracy sterownika gazowego (do 20 punktów pracy dodawanych i usuwanych za pomocą myszy, wszystkie punkty charakterystyki można przesuwać myszą ze skokiem co 0,1 ms).



Kilka polskich firm produkujących zbiorniki pokrywa całkowicie zapotrzebowanie krajowego rynku. Większość produkcji jest kierowana na eksport. Na zdjęciu: widoczne produkty firmy Bormech, której zdolności produkcyjne to około 80 tys. zbiorników rocznie.

W sterowniku Diego G3 instalator może ustawić dodatkowe warunki przełączania na benzynę: gdy prędkość obrotowa jest niższa od zadanej, gdy prędkość obrotowa wyższa od zadanej, gdy obciążenie jest większe niż wartość zadana, podana w proc., gdy wtryskiwacze gazowe są ciągle otwarte. Po przełączeniu na benzynę system automatycznie powróci do zasilania gazem, jeśli powyższe warunki przestaną być spełniane. Bardzo ciekawe urządzenia do zasilania gazem prezentowała również firma MWM Auto-Gaz, działająca w branży LPG od 12 lat. W 2005 r. rozpoczęto testy nowych wtryskiwaczy do systemów sekwencyjnego wtrysku gazu. Są one obecnie produkowane pod nazwą „MWM Focus” 3 Ohm. Ich stosowanie pozwala na spełnianie przez jednostki napędowe wszystkich aktualnych norm emisyjnych dzięki precyzji działania (bardzo dokładne dawkowanie, również na biegu jałowym) i niezawodności. Dzięki tym cechom zastosowanie tych wtryskiwaczy powoduje wyraźne zmniejszenie zużycia paliwa gazowego przez silnik.



Sterownik firmy KME Diego G3 jest bardzo przyjazny w obsłudze a zmodyfikowane algorytmy pozwalają na bardzo dokładne dobieranie parametrów wtrysku gazu do poszczególnych cylindrów.