Nasz specjalista rozwiewa kolejne wątpliwości naszych czytelników.

„Paski”
Czy pracodawca powinien co miesiąc sporządzać dla pracowników tzw. „paski” z wynagrodzenia? Nie ma przepisu prawnego zobowiązującego pracodawcę do wystawiania tzw. „pasków z wypłaty” (mogą to regulować wewnętrzne przepisy płacowe obowiązujące u pracodawcy). Pracownik powinien jednak co miesiąc otrzymywać od pracodawcy – jako płatnika składek, tzw. imienny raport miesięczny dla osoby ubezpieczonej (ZUS RMUA), w którym znajdują się informacje na temat wysokości opłacanych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz wypłaconych zasiłków (obowiązek jego sporządzania i przekazywania pracownikowi wynika z art. 41 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.).
Ponadto zgodnie z treścią art. 85 § 5 k.p. pracodawca, na żądanie pracownika, jest obowiązany udostępnić do wglądu dokumenty, na których podstawie zostało obliczone jego wynagrodzenie. Należy zaznaczyć, że na żądanie pracownika pracodawca jest obowiązany udostępnić do wglądu nie tylko dokumenty, na podstawie których obliczono jego wynagrodzenie, ale także regulamin wynagradzania lub układ zbiorowy pracy i wyjaśnić ich treść (art. 772 § 5 i art. 24112 § 2 pkt 3 k.p.). W szczególności pracodawca jest obowiązany udostępnić pracownikowi ewidencję czasu pracy (art. 149 § 1).

Wynagrodzenie za czas urlopu
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie, które składa się ze zmiennych składników i jest wypłacane 10. dnia następnego miesiąca. W miesiącu lipcu pracownik wykorzystywał urlop wypoczynkowy. Czy przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego należy brać pod uwagę wynagrodzenie wypłacone w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc wykorzystywania urlopu, czy wynagrodzenie nabyte przez pracownika za trzy miesiące poprzedzające miesiąc wykorzystywania urlopu?
Stosownie do § 8 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14 ze zm.) składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, z wyjątkiem określonych w § 7, uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadkach znacznego wahania wysokości składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1, składniki te mogą być uwzględnione przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.
W związku z powyższym, jeżeli przepisy o wynagrodzeniu obowiązujące u pracodawcy przewidują wypłatę wynagrodzenia za każdy miesiąc w dniu 10. następnego miesiąca, to przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego pracownika, który korzystał z urlopu w lipcu, należy uwzględnić wynagrodzenie faktycznie wypłacone w miesiącach, które są uwzględniane przy ustalaniu podstawy naliczania, tj. wynagrodzenie wypłacone w czerwcu (wynagrodzenie za maj), w maju (wynagrodzenie za kwiecień), w kwietniu (wynagrodzenie za marzec).

Wydanie świadectwa pracy
Czy w przypadku następujących po sobie umów o pracę z pracownikiem tymczasowym pracodawca ma obowiązek wydawania świadectwa pracy po zakończeniu każdej z umów, jeżeli występują jedno- czy dwudniowe przerwy pomiędzy poszczególnymi umowami (np. sobota i niedziela)?
Zgodnie z art. 18a ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych agencja pracy tymczasowej wydaje pracownikowi tymczasowemu świadectwo pracy dotyczące łącznego zakończonego okresu zatrudnienia w tej agencji, objętego kolejnymi umowami o pracę nawiązanymi w okresie nie dłuższym niż 12 kolejnych miesięcy. Agencja pracy tymczasowej obowiązana jest wydać świadectwo pracy w dniu upływu 12-miesięcznego terminu zatrudnienia. Jeżeli jednak rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 12 kolejnych miesięcy przypada po upływie tego terminu, świadectwo pracy agencja pracy tymczasowej obowiązana jest wydać w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia takiej umowy o pracę. Jeżeli wydanie świadectwa pracy we wcześniej wskazanych terminach nie jest możliwe, agencja pracy tymczasowej, nie później niż w terminie kolejnych 7 dni, przesyła albo doręcza świadectwo pracy pracownikowi tymczasowemu lub osobie upoważnionej przez niego na piśmie do odebrania świadectwa pracy.
Zgodnie z art. 18b ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych pracownik tymczasowy jest uprawniony do zażądania od agencji pracy tymczasowej świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, obejmującego okres zatrudnienia na podstawie każdej kolejnej umowy o pracę lub łączny okres zatrudnienia wynikający z kolejnych umów o pracę. Świadectwo pracy powinno zostać wydane pracownikowi w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia żądania. Jeżeli jego wydanie w tym terminie nie jest możliwe, agencja pracy tymczasowej, nie później niż w terminie kolejnych 7 dni, jest obowiązana przesłać albo doręczyć świadectwo pracy pracownikowi tymczasowemu lub osobie upoważnionej przez niego na piśmie do odebrania.

mgr Robert Gorczyca
specjalista ds. bhp, prawnik