stosowane przy obsłudze pojazdów samochodowych

Diagnostyka, obsługa i naprawa pojazdów samochodowych to przede wszystkim zespół czynności prowadzonych w celu zdiagnozowania i usunięcia powstałych w trakcie ich eksploatacji ewentualnych nieprawidłowości w działaniu poszczególnych elementów, mechanizmów czy podzespołów oraz wszelkiego rodzaju zabiegi zapobiegające ich występowaniu.

W tradycyjnym, znanym dotychczas pojęciu czynności naprawcze związane były wyłącznie z demontażem poszczególnych mechanizmów, ewentualną wymianą uszkodzonych elementów oraz ponownym montażem. W zasadzie, w kwestii tej znacząco nic się nie zmieniło, natomiast doszły nowe możliwości umożliwiające znaczne przyspieszenie uzyskania konkretnych efektów dzięki zastosowaniu coraz bardziej rozpowszechnionych w branży warsztatowej różnego rodzaju preparatów chemicznych. Dzięki tej grupie środków możliwa jest również, co jest niezmiernie istotne z punktu widzenia trwałości poszczególnych podzespołów i mechanizmów pojazdu, skuteczna profilaktyka, co w znacznym stopniu obniża koszty późniejszych ewentualnych napraw, wynikających z eksploatacji pojazdu samochodowego.
Te nowe możliwości zapobiegawcze i naprawcze są możliwe wyłącznie dzięki wprowadzeniu nowych, wysoko wyspecjalizowanych preparatów chemicznych. Ich obecność na rynku warsztatowym w sektorze motoryzacyjnym to efekt ogromnego postępu technologicznego w dziedzinie chemii.

Preparat do złącz elektrycznych.

Produkty chemiczne przy obsłudze pojazdów samochodowych używane były już nieco wcześniej, lecz wówczas ich stosowanie sprowadzało się do czynności pielęgnacyjnych, związanych przede wszystkim z estetyką nadwozia. Pierwsze bardziej specjalizowane produkty chemiczne “wkroczyły” do warsztatów blacharsko-lakierniczych jako preparaty gwarantujące przeprowadzenie prawidłowego procesu technologicznego i to zarówno na etapie przygotowania nadwozia, jak również i samego procesu nanoszenia powłoki lakierniczej. Kolejnym zastosowaniem produktów chemicznych przy obsłudze pojazdów bezpośrednio w warsztatach, a nie w samym technologicznym procesie produkcyjnym, było wykorzystanie ich jako środki antykorozyjne przy zabiegach związanych z konserwacją podwozi.

Środek do konserwacji, smarowania zamków, zawiasów drzwi i pokryw.

Znaczny przełom w zastosowaniu “chemii” przy naprawach pojazdów nastąpił w momencie wprowadzenia wysoko specjalizowanych gatunków klejów. Obecnie powszechnie stosowane w warsztatach są kleje:
- anaerobowe – łączące elementy metalowe, utwardzające się bez dostępu tlenu;
- silikonowe – w których reakcja spajania następuje poprzez kontakt z wilgocią z otoczenia;
- epoksydowe (tzw. kleje dwuskładnikowe) – zawierające żywicę i utwardzacz;
- oraz akrylowe i cyjano-akrylowe (beztlenowe z aktywatorami).

Kleje w warsztacie samochodowym wykorzystuje się dość powszechnie do:
- wklejania szyb;
- mocowania do nadwozi elementów izolacyjnych i tłumiących;
- łączenia elementów w układach hydraulicznych, pneumatycznych oraz elektrycznych;
- napraw elementów wykonanych z tworzyw sztucznych i metali;
- napraw połączeń śrubowych;
- różnego rodzaju uszczelnień.

Bardzo przydatne, a w niektórych przypadkach wręcz niezbędne, przy obsłudze pojazdów są środki chemiczne, które umożliwiają penetrację skorodowanych złącz gwintowych. Ich działanie polega na rozpuszczaniu tlenków metali i umożliwia demontaż złącza bez uszkodzenia. Inną grupę preparatów chemicznych wykorzystywanych przy obsłudze pojazdów samochodowych w warsztacie stanowią środki stosowane do obsługi poszczególnych układów silnika (układu zasilania paliwem, smarowania czy chłodzenia). Układy te w trakcie eksploatacji pojazdu tracą wymaganą drożność i wówczas konieczne jest ich skuteczne przeczyszczenie i usunięcie nagromadzonych zanieczyszczeń lub są po prostu nieszczelne, powodując wyciek cieczy i wtedy zachodzi konieczność ich uszczelnienia. Obecnie dostępne preparaty chemiczne dają możliwość zaradzenia w obu tych przypadkach (oczywiście tylko w pewnym zakresie). Do czyszczenia układów zasilania paliwem (zwłaszcza wtryskiwaczy), poprzez ich dodanie w odpowiednich proporcjach do paliwa, stosowane są preparaty chemiczne skutecznie usuwające nagar i osady z wszystkich elementów mających bezpośredni kontakt z paliwem.

Układ smarowania silnika pomimo skutecznego systemu filtracji wymaga również w niektórych przypadkach ingerencji preparatów chemicznych w celu zapewnienia (odzyskania) poprawnego przepływu oleju. W tym celu stosuje się specjalny chemiczny środek czyszczący przed czynnością okresowej wymiany oleju. Dzięki około 10 minutowej pracy oleju wraz ze środkiem czyszczącym następuje skuteczne oczyszczenie niedrożnych miejsc układu. W niektórych przypadkach czyszczenia z użyciem chemii wymaga również układ chłodzenia silnika. Preparat stosowany do czyszczenia tego układu usuwa kamień kotłowy i różnego rodzaju inne osady z całego układu chłodzenia. Układy smarowania, zasilania paliwem oraz chłodzenia ulegają w skutek różnych czynników procesom rozszczelnienia. Przy drobnych wyciekach zastosowanie odpowiedniego preparatu chemicznego daje zadowalające efekty uszczelniające. Po dodaniu tego typu środka w odpowiedniej ilości, substancje zawarte w nim powstrzymują ewentualne drobne wycieki.

Specjalną grupę środków chemicznych przy obsłudze pojazdów samochodowych stanowią obecnie preparaty przeznaczone do czyszczenia osprzętu elektrycznego. Dzięki ich zastosowaniu w zdecydowany sposób poprawione zostają właściwości przewodności elektrycznej na złączach i różnego rodzaju stykach. Skutecznie usuwają różnego rodzaju osady oraz poprawiają skuteczność działania zaśniedziałych złącz. Chemia wkracza ostatnio również w sferę klimatyzacji samochodowej. Wymagające okresowego czyszczenia podzespoły układu klimatyzacji przeczyszczane są również przy użyciu odpowiednich preparatów chemicznych. W tym zakresie zastosowanie znajduje specjalny środek do czyszczenia i zabezpieczania powierzchni parownika, na którym osadzają się bakterie szkodliwe dla organizmu człowieka oraz odpowiedzialne za nieprzyjemne zapachy, pochodzące z nawiewów układu klimatyzacji.

Inne zastosowanie praktyczne środków chemicznych przy obsłudze pojazdów samochodowych to:
- specjalne preparaty do konserwacji zawiasów oraz zamków drzwi i pokryw;
- środki do konserwacji i regeneracji pasków klinowych (zabezpieczające przed nadmiernym zużyciem i ograniczające hałasy związane z efektem ślizgania się);
- preparaty zwiększające współczynnik tarcia współpracujących elementów (okładzin ciernych i sprzęgieł).

mgr Andrzej Kowalewski