Valeo od lat zajmuje wiodącą pozycję na rynku oświetlenia samochodowego. Dostarcza rozwiązania zarówno na pierwszy montaż, jak i na rynek części zamiennych. Eksperci Valeo zawsze są gotowi, by służyć wsparciem technicznym wszystkim uczestnikom rynku. Tym razem przygotowali krótkie omówienie dwóch najpopularniejszych w motoryzacji rozwiązań oświetleniowych: reflektorów halogenowych i ksenonowych.

Halogeny i ksenony – podstawowe informacje
Technologia oświetlenia halogenowego jest wykorzystywana od lat 50. XX wieku. Od tamtego czasu jest stale udoskonalana, jej podstawowe założenia pozostają jednak niezmienne.
Technologia halogenowa jest ulepszeniem w stosunku do tradycyjnej technologii wolframowych lamp żarowych. W porównaniu do nich żarówki halogenowe charakteryzują się dłuższą wytrzymałością ze względu na odporność na utratę przejrzystości szkła. Połączenie gazu halogenowego i wolframowego żarnika skutkuje reakcją regeneracyjną, która osadza wolfram z powrotem na żarniku. Wydłuża to życie żarówki i utrzymuje jej przejrzystość, zachowując wysoką efektywność strumienia światła.
Lampy wyładowcze o wysokiej intensywności stosowane w motoryzacji nazywane są reflektorami ksenonowymi. W praktyce są to jednak lampy metalowo-halogenowe zawierające gaz ksenonowy. Takie rozwiązanie zostało opracowane jako optymalne ze względu na stosunek efektywności do kosztów produkcji. Po raz pierwszy w seryjnym samochodzie oświetlenie wyładowcze zastosowano w 1991 r. Podstawową jego zaletą jest barwa światła zbliżona do światła naturalnego. W reflektorach tego typu zachodzi zupełnie inna reakcja niż w przypadku żarówek halogenowych. Nie ma tu żarnika, a światło pochodzi z łukowego wyładowania plazmy w rurce wyładowczej. Pomiędzy dwoma elektrodami znajduje się rurka wyładowcza osadzona w kwarcowej żarówce wypełnionej gazami szlachetnymi i solami metalo-halogenowymi. Właściwości lamp wyładowczych zależą od ciśnienia gazu i częstotliwości impulsów elektrycznych. W tym typie oświetlenia wykorzystuje się gazy szlachetne, jak argon, neon, krypton, ksenon, lub ich mieszanki. Każdy z nich w zależności od struktury atomowej emituje specyficzne dla siebie długości fal, które powodują różne barwy światła.

Porównanie halogenów i ksenonów
W porównaniu do lamp halogenowych lampy wyładowcze charakteryzują się lepszym natężeniem i rozkładem światła oraz wyższą trwałością. Są jednak o wiele bardziej skomplikowanym układem, zawierają więcej elementów, przez co koszty ich produkcji są wyższe.
Norma homologacyjna ECE R99 określa tolerancję barwy dla lamp ksenonowych na wykresie chromatycznym. Celem jest uzyskanie wskaźnika 0,375 na osi x i 0,375 na osi y. Zakres tolerancji przedstawionej na wykresie odpowiada zakresowi 4000-5000 K. W przypadku lamp halogenowych tolerancja kształtuje się w zakresie 3000-3550 K.

Oświetlenie przyszłości?
Mimo stosunkowo niskiej trwałości żarówek reflektory halogenowe uchodzą za rozwiązanie prostsze w produkcji i eksploatacji. W przypadku ksenonów, poza opisanym skomplikowaniem konstrukcji, problemem jest fakt, że kiedy są zabrudzone, emitują rozproszone światło. Powoduje to oślepianie nadjeżdżających pojazdów. Zjawisko to nie dotyczy jedynie lamp ksenonowych, jednak w ich przypadku efekt rozproszenia jest znacznie mocniejszy i zagraża bezpieczeństwu innych kierowców. Właśnie dlatego w europejskich pojazdach systemy ksenonowe wymagają specjalnego wysokociśnieniowego czyszczenia, aby żadne zabrudzenie nie wpływało na bezpieczeństwo użytkowników drogi. Podnosi to znacząco koszty produkcji. W ostatnich latach producenci oświetlenia stopniowo odchodzą od technologii ksenonowej, a zwracają się ku tańszej i wydajnej technologii LED. Te rozwiązania omówimy dokładniej w kolejnym artykule.