Diagnozując niesprawny układ klimatyzacji w samochodzie, należy zwrócić szczególną uwagę na skraplacze klimatyzacji. Te pracują w ciężkich warunkach, gdyż panują w nich wysokie ciśnienia pracy czynnika oraz narażone są one na uszkodzenia mechaniczne i korozję.
Zasadniczy podział skraplaczy klimatyzacji
Wyróżnia się dwa podstawowe rozwiązania konstrukcyjne skraplaczy: skraplacze równoległe, będące nowszym rozwiązaniem konstrukcyjnym, w których poszczególne partie rurek połączone są z komorami pośrednimi gromadzącymi czynnik oraz skraplacze szeregowe, w których występuje jedna długa rurka przewodząca czynnik chłodniczy od wlotu do wylotu skraplacza (rysunek).
Zużycie eksploatacyjne skraplaczy
Niewielu użytkowników klimatyzacji zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo newralgicznym elementem całego układu jest skraplacz. Zamontowany tuż za przednim zderzakiem jest narażony bezpośrednio na uszkodzenia mechaniczne (np. w przypadku kolizji, poprzez uderzenia kamieni – fot. 2). Z uwagi na to, że czynnik roboczy występuje w układzie klimatyzacji pod wysokim ciśnieniem, wyciek czynnika poprzez skraplacz może odbyć się w szybkim tempie nawet poprzez jego najmniejsze pęknięcia, wybite otworki czy też wżery korozyjne. Na żywotność skraplacza wpływają także wszelkiego rodzaju środki chemiczne przyspieszające korozję, a używane np. przez służby drogowe podczas sezonu zimowego.
- Skorodowane lamele skraplacza nie odprowadzają już tak skutecznie energii cieplnej, co obniża wydajność naszej klimatyzacji – zauważa Artur Gołembniak z Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Pamiętajmy, aby w miarę możliwości delikatnie oczyszczać aluminiowe ożebrowanie kondensora z kurzu i brudu, który gromadzi się podczas jazdy – pozwoli to zachować jego wydajność. Skorodowany i utleniony skraplacz na ogół nie nadaje się do spawania i naprawy, lecz do wymiany na nowy.
Zatarcie sprężarki a wymiana skraplacza
Z taką kwestią spotyka się wielu warsztatowców serwisujących układy klimatyzacji w samochodach swoich klientów. Generalnie konieczność wymiany skraplacza uzależniona jest od jego budowy. W przypadku, kiedy do skraplacza dostały się zabrudzenia i opiłki dostarczone wraz z czynnikiem z zatartej sprężarki, konieczna jest w pierwszej kolejności próba ich wypłukania ze skraplacza, aby wykluczyć sytuację ponownego wprowadzenia zanieczyszczeń do układu.
- Płukanie jest jednak w miarę skutecznym rozwiązaniem tylko w przypadku skraplaczy zbudowanych w technice szeregowej, tzn. wyposażonych w jedną, uformowaną w kształcie serpentyny rurkę, która bezpośrednio łączy wlot z wylotem kondensora – wyjaśnia Adam Mańkowski, Laser Sinex. - Wówczas, używając specjalistycznej maszyny płuczącej, przeznaczonej do płukania zatartych układów klimatyzacji (należy pamiętać, że nie wystarczy tu przedmuchiwanie układu azotem, konieczne jest zastosowanie profesjonalnych płynów przeznaczonych do płukania układów klimatyzacji) i zachowując kierunek płukania przeciwny do obiegu czynnika w układzie (z dołu do góry), pozbywamy się zabrudzeń. Płukanie okaże się jednak nieskuteczne w przypadku chłodnic klimatyzacji równoległych, posiadających strukturę wielorurkową, gdzie poszczególne, równolegle ułożone rurki wpadają do komór pośrednich, tworząc rozbudowaną strukturę.
- Na chwilę obecną można stwierdzić, że skraplacze równoległe występują powszechnie w popularnych autach jeżdżących po naszych drogach i że zastępują skraplacze szeregowe. Skraplacze równoległe są lekkie i wydajne, ale duża ilość zastosowanych komór pośrednich sprzyja, niestety, osadzaniu się w nich zanieczyszczeń, które trudno jest usunąć płukaniem. Jedynym naprawdę skutecznym rozwiązaniem jest wymiana takiego skraplacza na nowy – zauważa przedstawiciel firmy Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Zatem przy zatarciu sprężarki, jeżeli w układzie klimatyzacji występuje skraplacz o konstrukcji równoległej, zalecane jest przy montażu nowej sprężarki wymienić skraplacz na nowy. Zastosowanie po zatarciu sprężarki klimatyzacji starego skraplacza równoległego może spowodować przedostanie się do układu opiłków, przez co może dojść do zablokowania zaworu rozprężnego lub dyszy rozprężnej, a także uszkodzeń nowej sprężarki.
Zalecenia przy wymianie skraplacza
Podstawowe zalecenia przy wymianie chłodnicy klimatyzacji da się sprowadzić do kilku wytycznych. Przede wszystkim warto zastosować markowy produkt. Podczas montażu zwrócić uwagę, aby odległość między nowym skraplaczem a chłodnicą była taka sama jak przy starym skraplaczu (fot. 5). Należy także wyczyścić przestrzeń między chłodnicą a montowanym skraplaczem z zabrudzeń i osadów. Upewnij się, że elementy mocowania są we właściwych miejscach. Wymień wszystkie o-ringi na przyłączach układu klimatyzacji, nawet drobne nieszczelności stanowią przyczynę ubytków czynnika chłodzącego. Układ klimatyzacji należy napełnić prawidłową ilością czynnika i oleju właściwego dla danego auta. Napraw lub wymień wszelkie osłony czy uszczelnienia, jakie zostały naruszone, a służą kierowaniu przepływem powietrza przez skraplacz. Przy zatarciu sprężarki i wymianie skraplacza na nowy należy założyć nowy osuszacz klimatyzacji (jeżeli nie jest zintegrowany w nowym skraplaczu). Przy zatarciu sprężarki zaleca się także wymianę na nowe zaworu rozprężnego lub dyszy rozprężnej.
Diagnozując niesprawny układ klimatyzacji w samochodzie, należy zwrócić szczególną uwagę na wentylator(y) umieszczone na skraplaczu. W przypadku, gdy uległy one uszkodzeniu, w nowszych modelach aut, gdzie praca wentylatorów sterowana jest poprzez komputer samochodu, elektronika może nie dopuścić do załączenia się układu klimatyzacji. W przypadku, gdy nie działają wentylatory, a nie są one sterowane z komputera samochodu, klimatyzacja będzie się załączać, lecz jej wydajność będzie wzrastać dopiero wraz z prędkością poruszania się auta, gdyż chłodzenie skraplacza będzie się odbywać tylko poprzez pęd powietrza. Na postoju z systemu wentylacji popłynie raczej tylko ciepłe powietrze (rezultat typowej usterki wentylatora chłodnicy klimatyzacji w VW Passat B5/Audi A4). Jazda z niedziałającymi wentylatorami powoduje niedostateczne chłodzenie sprężarki oraz jej przyspieszone zużycie.
Rafał Dobrowolski
Współpraca merytoryczna: Laser Sinex i Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Fot. R. Dobrowolski, Laser Sinex i Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Zanim przystąpimy do omówienia jakiejkolwiek kwestii związanej z serwisowaniem układu klimatyzacji, przypomnijmy podstawowe pojęcia i zasadę działania skraplaczy. Skraplacz jest wymiennikiem ciepła i odpowiedzialny jest za odprowadzanie ciepła z układu klimatyzacji do otoczenia. Ogrzany w parowniku czynnik chłodniczy transportowany jest do kompresora, gdzie w wyniku procesu sprężania jego temperatura wzrasta. Następnie czynnik trafia do skraplacza, w którym następuje zmiana jego stanu skupienia z postaci gazowej w płyn, który jest gromadzony w dolnej części wymiennika, a następnie transportowany dalej do układu (fot. 1). Z uwagi na to, że w skraplaczu następuje oddawanie ciepła z czynnika roboczego do otoczenia i w rezultacie jego kondensacja, skraplacz nazywany bywa także kondensorem. Skraplacze samochodowe skonstruowane są na ogół w postaci bardzo zwartego systemu owalnych rurek aluminiowych oraz aluminiowego ożebrowania – radiatora – które bezpośrednio odpowiada za wymianę ciepła. Skraplacz klimatyzacji wyglądem przypomina chłodnicę samochodową, dlatego też często nazywany jest przez użytkowników chłodnicą klimatyzacji. Na skuteczność oddawania ciepła przez skraplacz mają wpływ podstawowe dwa czynniki: po pierwsze – system konstrukcji i rozmiar powierzchni odprowadzającej ciepło ze skraplacza, po drugie – szybkość przepływu powietrza chłodzącego i jego temperatura.
Zasadniczy podział skraplaczy klimatyzacji
Wyróżnia się dwa podstawowe rozwiązania konstrukcyjne skraplaczy: skraplacze równoległe, będące nowszym rozwiązaniem konstrukcyjnym, w których poszczególne partie rurek połączone są z komorami pośrednimi gromadzącymi czynnik oraz skraplacze szeregowe, w których występuje jedna długa rurka przewodząca czynnik chłodniczy od wlotu do wylotu skraplacza (rysunek).
Zużycie eksploatacyjne skraplaczy
Niewielu użytkowników klimatyzacji zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo newralgicznym elementem całego układu jest skraplacz. Zamontowany tuż za przednim zderzakiem jest narażony bezpośrednio na uszkodzenia mechaniczne (np. w przypadku kolizji, poprzez uderzenia kamieni – fot. 2). Z uwagi na to, że czynnik roboczy występuje w układzie klimatyzacji pod wysokim ciśnieniem, wyciek czynnika poprzez skraplacz może odbyć się w szybkim tempie nawet poprzez jego najmniejsze pęknięcia, wybite otworki czy też wżery korozyjne. Na żywotność skraplacza wpływają także wszelkiego rodzaju środki chemiczne przyspieszające korozję, a używane np. przez służby drogowe podczas sezonu zimowego.
- Skorodowane lamele skraplacza nie odprowadzają już tak skutecznie energii cieplnej, co obniża wydajność naszej klimatyzacji – zauważa Artur Gołembniak z Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Pamiętajmy, aby w miarę możliwości delikatnie oczyszczać aluminiowe ożebrowanie kondensora z kurzu i brudu, który gromadzi się podczas jazdy – pozwoli to zachować jego wydajność. Skorodowany i utleniony skraplacz na ogół nie nadaje się do spawania i naprawy, lecz do wymiany na nowy.
Zatarcie sprężarki a wymiana skraplacza
Z taką kwestią spotyka się wielu warsztatowców serwisujących układy klimatyzacji w samochodach swoich klientów. Generalnie konieczność wymiany skraplacza uzależniona jest od jego budowy. W przypadku, kiedy do skraplacza dostały się zabrudzenia i opiłki dostarczone wraz z czynnikiem z zatartej sprężarki, konieczna jest w pierwszej kolejności próba ich wypłukania ze skraplacza, aby wykluczyć sytuację ponownego wprowadzenia zanieczyszczeń do układu.
- Płukanie jest jednak w miarę skutecznym rozwiązaniem tylko w przypadku skraplaczy zbudowanych w technice szeregowej, tzn. wyposażonych w jedną, uformowaną w kształcie serpentyny rurkę, która bezpośrednio łączy wlot z wylotem kondensora – wyjaśnia Adam Mańkowski, Laser Sinex. - Wówczas, używając specjalistycznej maszyny płuczącej, przeznaczonej do płukania zatartych układów klimatyzacji (należy pamiętać, że nie wystarczy tu przedmuchiwanie układu azotem, konieczne jest zastosowanie profesjonalnych płynów przeznaczonych do płukania układów klimatyzacji) i zachowując kierunek płukania przeciwny do obiegu czynnika w układzie (z dołu do góry), pozbywamy się zabrudzeń. Płukanie okaże się jednak nieskuteczne w przypadku chłodnic klimatyzacji równoległych, posiadających strukturę wielorurkową, gdzie poszczególne, równolegle ułożone rurki wpadają do komór pośrednich, tworząc rozbudowaną strukturę.
- Na chwilę obecną można stwierdzić, że skraplacze równoległe występują powszechnie w popularnych autach jeżdżących po naszych drogach i że zastępują skraplacze szeregowe. Skraplacze równoległe są lekkie i wydajne, ale duża ilość zastosowanych komór pośrednich sprzyja, niestety, osadzaniu się w nich zanieczyszczeń, które trudno jest usunąć płukaniem. Jedynym naprawdę skutecznym rozwiązaniem jest wymiana takiego skraplacza na nowy – zauważa przedstawiciel firmy Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Zatem przy zatarciu sprężarki, jeżeli w układzie klimatyzacji występuje skraplacz o konstrukcji równoległej, zalecane jest przy montażu nowej sprężarki wymienić skraplacz na nowy. Zastosowanie po zatarciu sprężarki klimatyzacji starego skraplacza równoległego może spowodować przedostanie się do układu opiłków, przez co może dojść do zablokowania zaworu rozprężnego lub dyszy rozprężnej, a także uszkodzeń nowej sprężarki.
Zalecenia przy wymianie skraplacza
Podstawowe zalecenia przy wymianie chłodnicy klimatyzacji da się sprowadzić do kilku wytycznych. Przede wszystkim warto zastosować markowy produkt. Podczas montażu zwrócić uwagę, aby odległość między nowym skraplaczem a chłodnicą była taka sama jak przy starym skraplaczu (fot. 5). Należy także wyczyścić przestrzeń między chłodnicą a montowanym skraplaczem z zabrudzeń i osadów. Upewnij się, że elementy mocowania są we właściwych miejscach. Wymień wszystkie o-ringi na przyłączach układu klimatyzacji, nawet drobne nieszczelności stanowią przyczynę ubytków czynnika chłodzącego. Układ klimatyzacji należy napełnić prawidłową ilością czynnika i oleju właściwego dla danego auta. Napraw lub wymień wszelkie osłony czy uszczelnienia, jakie zostały naruszone, a służą kierowaniu przepływem powietrza przez skraplacz. Przy zatarciu sprężarki i wymianie skraplacza na nowy należy założyć nowy osuszacz klimatyzacji (jeżeli nie jest zintegrowany w nowym skraplaczu). Przy zatarciu sprężarki zaleca się także wymianę na nowe zaworu rozprężnego lub dyszy rozprężnej.
Diagnozując niesprawny układ klimatyzacji w samochodzie, należy zwrócić szczególną uwagę na wentylator(y) umieszczone na skraplaczu. W przypadku, gdy uległy one uszkodzeniu, w nowszych modelach aut, gdzie praca wentylatorów sterowana jest poprzez komputer samochodu, elektronika może nie dopuścić do załączenia się układu klimatyzacji. W przypadku, gdy nie działają wentylatory, a nie są one sterowane z komputera samochodu, klimatyzacja będzie się załączać, lecz jej wydajność będzie wzrastać dopiero wraz z prędkością poruszania się auta, gdyż chłodzenie skraplacza będzie się odbywać tylko poprzez pęd powietrza. Na postoju z systemu wentylacji popłynie raczej tylko ciepłe powietrze (rezultat typowej usterki wentylatora chłodnicy klimatyzacji w VW Passat B5/Audi A4). Jazda z niedziałającymi wentylatorami powoduje niedostateczne chłodzenie sprężarki oraz jej przyspieszone zużycie.
Rafał Dobrowolski
Współpraca merytoryczna: Laser Sinex i Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Fot. R. Dobrowolski, Laser Sinex i Chłodnice Nissens Polska Sp. z o.o.
Komentarze (0)