Trwałość okładzin hamulcowych, a więc ich proces zużycia to tylko jeden aspekt oceny, chociaż bardzo ważny.
Każda okładzina hamulcowa ze względu na recepturę i stawiane wymagania jest efektem kompromisu między następującymi, ważnymi kryteriami oceny:
- stabilność współczynnika tarcia we wszystkich warunkach eksploatacji,
- komfort hamowania (piszczenie, tarcie, reakcja itp.),
- proces zużycia.
Ekstremalne, jednostronne wymagania mają z reguły negatywny wpływ na inne czynniki. Samo hamowanie jest pod względem fizycznym procesem suchego tarcia i w celu zachowania skuteczności hamowania wymaga odpowiedniego zużywania materiału okładziny i elementu z nią współpracującego. W ten sposób następuje bieżąca regeneracja powierzchni stykających się podczas tarcia. Okładziny hamulcowe są więc typowymi częściami zużywalnymi, jednak ich szybkość zużywania zależy od wielu czynników. Należy je rozróżnić i przeanalizować w niżej opisany sposób.
1. Właściwości zależne od materiału używanego na okładziny cierne
Szybkość ścierania podczas hamowania zależy przede wszystkim od zakresu termicznego tarczy hamulcowej lub bębna hamulcowego oraz zakresu prędkości, a więc szybkości przemiany energii. W wysokich zakresach termicznych zużycie szybko się zwiększa. Różnice uwarunkowane czynnikami produkcyjnymi lub różnice między poszczególnymi partiami w procesie zużywania się są w porównaniu do innych czynników pomijalnie małe.
2. Warunki eksploatacji
Styl jazdy preferowany przez kierowcę (częstość hamowania, zakresy prędkości), warunki na drodze oraz warunki topograficzne i klimatyczne mają największy wpływ na zużycie materiału. Jak pokazało doświadczenie, spośród tych czynników decydujący wpływ na trwałość okładzin może mieć przede wszystkim styl jazdy.
3. Stan układu hamulcowego
Na układ hamulcowy działają zabrudzenia, wilgoć, substancje chemiczne (np. sól) oraz wysokie temperatury i siły mechaniczne. Ponieważ układ hamulcowy posiada ważne elementy ślizgowe, wymaga on regularnej konserwacji. Zatarte elementy mogą mieć bardzo negatywny wpływ na działanie hamulca oraz zużycie okładzin i współpracującego z nimi materiału. Za działanie zużycia hamulca okładzin odpowiada w decydującym stopniu także stan tarcz i bębnów hamulcowych (powierzchnia, minimalna grubość, kształt geometryczny). Biorąc pod uwagę wyżej opisane czynniki, w sytuacji braku czynników utrudniających działanie układu hamulcowego można stwierdzić na podstawie doświadczenia, że trwałość okładzin jest w praktyce wielkością statystyczną, gdzie w funkcji rozkładu dla samochodów osobowych górne wartości trwałości są większe od dolnych o współczynnik równy od 10 do 15. W odniesieniu do przejechanej drogi zakres może wynosić statystycznie np. od 10.000 do 150.000 km, przy czym w jednostkowych przypadkach możliwe są drogi poniżej lub powyżej tych granic. Z tego powodu również producent okładzin nie może udzielić jednoznacznej gwarancji ich trwałości.
Komentarze (0)