Na tegorocznych targach TTM w Poznaniu na stoisku Werther Polska można było poczuć powiew przyszłości. Pomocna w zakresie projektowania, rozmieszczenia urządzeń i procesów technologicznych w warsztatach okazała się tzw. wirtualna rzeczywistość.

Interpretacja rysunków architektonicznych i dokumentacji przy tworzeniu nowego obiektu lub adaptacji jest często kłopotliwa dla inwestora, który nie musi mieć idealnego wyobrażenia przestrzeni i skali. Błędy popełnione podczas projektowania warsztatu i doboru urządzeń najczęściej nie będą już do naprawienia. A gdyby tak można było wszystko sprawdzić jeszcze przed zatwierdzeniem projektów i podjęciem decyzji?
Zaletą technologii wirtualnego warsztatu Werthera są również szkolenia i kształtowanie prawidłowych nawyków związanych z obsługą skomplikowanych urządzeń warsztatowych.

Jak to działa?
Oglądanie wirtualnej rzeczywistości umożliwiają specjalne okulary, które zamiast soczewek wyposażone są w dwa kołowe ekrany LCD. Ekrany te są zabudowane z każdej strony, istnieje też możliwość regulacji ich rozstawu i dostosowania ich do rozstawu oczu. Projektanci pomyśleli też o osobach, które noszą tradycyjne okulary, pozostawiając na nie przestrzeń.
Położenie urządzenia w przestrzeni lokalizują dwa czujniki laserowe, umieszczone w przeciwległych końcach obszaru symulacji. W efekcie obserwator widzi obraz stereoskopowy, zmieniający się zgodnie z położeniem okularów. W praktyce widzi wirtualną rzeczywistość generowaną przez komputer, a odczucia są bardzo realistyczne. Przemieszcza się, obraca, schyla itd. – uzyskany obraz zawsze odpowiada zajmowanej pozycji. Pole symulacji jest ograniczone do ok. 25 m2, jednakże technologia ta przewiduje przemieszczanie skokowe przez „teleportację” za pomocą manipulatorów trzymanych w dłoniach.

Modele cyfrowe
Na targach TTM zaprezentowane zostały przykładowe przestrzenie warsztatowo-biurowe stworzone przez Grupę Werther. Okulary i manipulator umożliwiły przemieszczanie się po sporym obiekcie złożonym z siedmiu stanowisk obsługowo-naprawczych, stacji kontroli pojazdów, magazynu, pomieszczeń biurowych i socjalnych, w tym po pomieszczeniu rekreacyjnym klientów, pokoju prezesa itd. Krótko mówiąc, można było zwiedzić budynek, którego jeszcze nie ma. Technologia VR pozwala obejrzeć każdy element wyposażenia z dowolnej strony, zajrzeć pod podnośnik lub do kanału przeglądowego i szafki narzędziowej mechanika.
Możliwości VR są duże. W dziedzinie projektowania warsztatu usług motoryzacyjnych użytkownik właściciel ma okazję sprawdzić rozmieszczenie urządzeń i ocenić ergonomię. Może przymierzyć dostępny sprzęt warsztatowy do samochodów, w których będzie się specjalizował. Istnieje wszak powód, dla którego Werther produkuje ponad 20 modeli podnośników dwukolumnowych dopasowanych do różnych gustów klientów i dużej rozpiętości konstrukcyjnej samochodów. W wirtualnym warsztacie przymierzymy każdy podnośnik. Sprawdzimy, jaka powierzchnia jest niezbędna, zlokalizujemy przeszkody i niedogodności. Sprawdzimy prawidłowość oświetlenia stanowisk pracy, ciągi komunikacyjne i cechy estetyczne.
Precyzyjne rozmieszczenie elementów stanowiska do geometrii kół, układu urządzeń w stacji kontroli pojazdów i w innych ciągach technologicznych są istotne, gdyż błędy popełnione na etapie projektów najczęściej są niemożliwe do naprawienia. 

Trenażery VR
Nabywanie umiejętności i prawidłowych nawyków w zakresie techniki warsztatowej to kolejne zastosowanie VR. Przykładem niech będzie nauka obsługi linii diagnostycznej czy wykonywanie testów hamulców i zawieszenia. Przygotowujący się do pracy na linii diagnostycznej spędza kilkanaście godzin na studiowaniu instrukcji obsługi urządzenia i wysłuchaniu wykładu instruktora, a następnie musi nabyć umiejętności praktyczne – w tym odruchy zachowania się w czasie badań. Szczególne trudności stwarza posługiwanie się czujnikiem siły hamowania przypinanym do buta lub pedału hamulca, utrzymywanie położenia pojazdu na rolkach w przypadku kontroli osi kierowanej, samo prowadzenie kontroli hamulców i łagodne zwiększanie sił hamowania, wyjazd z rolek kontroli hamulców. Jak działa program pomiarowy linii diagnostycznej, możemy się przekonać jedynie podczas rzeczywistych testów.
Trenażer Munster 8008VR zbudowany jest z zestawu symulującego pozycje kierowcy i pojazdu zawierającego: koło kierownicy, zestaw pedałów sterujących i opcjonalnie fotel z ramą. Koło kierownicy ma funkcję symulowania oporów i sił pochodzących z kierowanych kół. Pedały sterujące mają charakterystyki zbliżone do mechanizmów samochodu osobowego. Osoba szkolona zakłada okulary VR lub w wersji ekonomicznej obserwuje ekran monitora. Całością zarządza interaktywny program komputerowy.
Praktyczna nauka badania hamulców na rzeczywistych rolkach kontrolnych, wjazdu i zjazdu z tego stanowiska związana jest z wykonywaniem błędnych czynności – niekorzystnych i dla pojazdu, i dla urządzenia pomiarowego. Kształtowanie przyzwyczajeń i odruchów, zaznajomienie z technologią pomiaru w świecie wirtualnym przynosi zarówno oszczędności, jak i korzyści. Nie do przecenienia jest bardzo atrakcyjna forma szkolenia oraz możliwość nauki bez użycia drogiego sprzętu i bez instruktora.

Ocena nowej technologii
Modele cyfrowe nie zawierają wszystkich szczegółów odpowiadających im urządzeń, tym niemniej są wystarczające dla celów projektowo-szkoleniowych. Okulary VR są bogato okablowane, przypominają oprzyrządowanie hełmu nurka, któremu należy dostarczać powietrze znad powierzchni wody. Rozdzielczość ekranów okularów nie jest zbyt wysoka, odpowiada rozdzielczości VGA. Oprogramowanie wymaga wydajnych stacji roboczych i kart graficznych, co podwyższa cenę systemów VR. Te niedogodności, jak wskazuje doświadczenie, zostaną zapewne szybko poprawione. 
Zastanawiają też odczucia osób biorących udział w pokazach na TTM. Zdjęcie okularów to przejście do innego świata. Jest się w tym samym miejscu, ale to już nie warsztat. Okularów używały również dzieci, które traktowały całość jako rodzaj gry. Dzieci natychmiast orientowały się w zasadach i sposobie sterowania – eksplorowały przestrzeń wirtualną bardzo szybko i naturalnie. Jednym słowem, wcale nie potrzebowały instruktażu, mimo że okularów używały najczęściej pierwszy raz – „ogarniały” tę technologię zdecydowanie szybciej od swych rodziców.