Kontynuujemy kilkuodcinkowy cykl poświęcony tematyce ubezpieczeniowej. Dzisiaj przytoczymy nieco informacji o stawce roboczogodziny.

Pojęcie “roboczogodziny”
Nazwa “roboczogodziny” (stawka rbg, rbh) jest trochę myląca dla osób spoza branży. Sugeruje ono odpłatność jaką otrzymuje się za godzinę pracy – w domyśle godzinę pracy jednego pracownika. W rzeczywistości jest to raczej wielkość umowna, która jako parametr matematyczny służy wyliczaniu w zunifikowany sposób odpłatności za naprawy przy pomocy systemów kalkulacyjnych, takich jak Audatex czy Eurotax. Systemy Audatex czy Eurotax zawierają w sobie bardzo szczegółowe informacje pochodzące bezpośrednio od producentów pojazdów, a określające ile czasu w warunkach pełnego wyposażenia serwisu zajmuje przeszkolonej załodze ASO dana czynność techniczna, np. demontaż przedniego błotnika w danym modelu auta. Czas ten wyrażany jest w tych bazach w jednostkach czasowych (JC), przy czym w różnych markach godzina odpowiada albo 10 JC, albo 12 JC.

Jednak dana czynność nie zawsze musi być wykonywana przez osobę przeszkoloną w naprawach akurat danej marki, a średnie wyposażenie warsztatu może różnić się od przewidywanego dla ASO. Ponadto, zanim wykona się naprawę, trzeba otworzyć warsztat, przyjąć zlecenie, wprowadzić samochód na stanowisko i przygotować narzędzia, a po wykonaniu sprawdzić, posprzątać, wydać samochód. Oprócz osoby wykonującej bezpośrednio naprawę, potrzebny jest w warsztacie handlowiec, księgowy, zaopatrzeniowiec, sprzątaczka itd. Aby móc wykonywać naprawę, trzeba najpierw wybudować warsztat, wyposażyć go, na bieżąco uzupełniać i konserwować narzędzia, ogrzewać pomieszczenia itd. itp. I przyjmowana w rozliczeniu napraw “stawka roboczogodziny” musi zarówno pokrywać wszystkie ww. wydatki, jak i przysporzyć właścicielom jakieś stopy zysku. I dopiero uświadamiając sobie wszystkie ww. informacje rozumiemy, że typowa “stawka roboczogodziny” w warsztatach samochodowych to nie tyle kwota np. 20 zł, tylko raczej 120 zł.


“Roboczogodzina” w szkodach ubezpieczeniowych
Nie trzeba tłumaczyć, że uznawana “stawka rbg” to jeden z najbardziej zapalnych punktów w kontaktach na linii warsztat/serwis – ubezpieczyciel. Bowiem poszczególni ubezpieczyciele, uznając (oddzielna kwestia na ile zgodnie lub niezgodnie z prawem) jakieś poziomy maksymalne stawek rbg dla poszczególnych grup warsztatów, oddziałują bezpośrednio na rynek motoryzacyjny i nigdy nie będzie w tej materii zgody: warsztaty/serwisy zawsze będą uważały, że stawki honorowane bezkonfliktowo przez ubezpieczycieli są za niskie, natomiast ubezpieczyciele będą uważali, że są w sam raz.

Nie wnikając tu głębiej w te zagadnienia, odnotujmy tylko dwie prawdy, które wydają się bezsporne:
- Stawki rbg w rozliczeniach ubezpieczeniowych w Polsce były od wielu lat relatywnie niskie – wyraźnie niższe niż wynikałoby to z przeliczania odpowiednich, porównawczych parametrów ekonomicznych (w tym kosztów robocizny, kosztów sprzętu, kosztów jego eksploatacji, kosztów kapitału itp.) niż w większości krajów Europy Zachodniej.
- Od ubiegłego roku – po wielu latach polityki bardzo restrykcyjnej – odczuwa się na rynku lekkie rozluźnienie w podejściu ubezpieczycieli do sprawy uznawanych stawek rbg.

Aktualny poziom “stawek roboczogodziny” w Polsce – badania DEKRA Polska

Środowisko motoryzacyjne jest bardzo zainteresowane wymianą informacji na temat poziomu stawek rbg. Na ostatniej konferencji Polskiej Izby Motoryzacji “IV Forum Dyskusyjne Ubezpieczeń Komunikacyjnych”, jaka odbyła się 26 marca br. w Warszawie, wyniki prekursorskich w ogólnopolskiej skali badań przedstawił Mariusz Mankiewicz, wiceprezes zarządu DEKRA Polska.
Badania przeprowadzono w pierwszej połowie marca br. na próbie około 1000 warsztatów w całym kraju, w tym 700 ASO. Warsztaty odpowiadały na pytania ankiety zadane faksem, e-mailem lub telefonicznie.

W badaniach DEKRA Polska warsztaty podzielono na 3 grupy:
- warsztaty nieautoryzowane;
- warsztaty ASO (tu badano marki: Ford, WV, Skoda, Renault, Fiat, Opel i Toyota);
- warsztaty premium-ASO (tu badano 4 marki uznawane za luksusowe: Mercedes, BMW, Audi i Volvo).

Mediana (albo wartość środkowa) dla danego zbioru wartości to liczba tak dobrana, by ilość wartości mniejszych i większych od niej w zbiorze były sobie równe. Dla przykładu mediana (wartość środkowa) zbioru 1,2,3,4,6,6,20 wynosi 4, natomiast wartość średnia wynosi 6. Mediana jest bardziej odporna od średniej na zaburzenia pojedynczymi wartościami znacznie odbiegającymi od pozostałych, stąd często używana do podobnych badań.

Oddzielnie badano stawki netto rbg dla prac mechanicznych, blacharskich i lakierniczych.
Wyniki badań DEKRA Polska z 2008 roku zostały tu przedstawione w kolejnych tabelach:
- w tabelach 1, 2, 3 zestawiono stawki najniższe, najwyższe i mediany w Polsce według podziału na warsztaty nieautoryzowane, ASO i premium-ASO;
- w tabelach 4, 5, 6 zestawiono porównawczo ich stawki w 6 dużych miastach Polski;
- w tabeli 7 podano dla grupy warsztatów autoryzowanych stawki z rozbiciem na województwa (według starego podziału administracyjnego na 49 województw) przy czym zawsze stosowano tło tabel żółte dla warsztatów nieautoryzowanych, zielone tło dla ASO oraz niebieskie dla premium-ASO (marki luksusowe).

Podsumowanie
Każdy warsztat czy serwis może porównać swoje stawki z umieszczonymi w powyższych tabelach i wyciągnąć stosowne wnioski co do własnej polityki. Generalnie warto zwrócić uwagę, że przynależność do jednej spośród trzech grup (nieautoryzowane, ASO i premium-ASO) ma znacznie większy wpływ na zróżnicowanie stawek mechanicznych niż stawek blacharsko-lakierniczych.

Adrian R. Sklorz

AUTO-ELEMENTS (www.element.com.pl)
analityk Fundacji MULTI-EXPERT
(www.expert.org.pl)