Od września 2003 roku Sejm prowadził intensywne prace przygotowujące Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej oraz Ustawę wprowadzającą ustawę o swobodzie działalności gospodarczej.

Wszystkie kolejne projekty tych ustaw oraz niektórych aktów wykonawczych dostępne były na stronach internetowych Sejmu (www.sejm.gov.pl) oraz Senatu (www.senat.gov.pl).
Również przez okres kilku miesięcy projekt ustawy wprowadzającej ustawę o swobodzie działalności gospodarczej wraz z projektami aktów wykonawczych były dostępne na stronach internetowych Instytutu Transportu Samochodowego.
Ustawa z dnia 02 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawa z dnia 02 lipca 2004 roku na temat przepisów wprowadzających ustawę o swobodzie działalności gospodarczej w tekstach ustalonych ostatecznie po rozpatrzeniu poprawek Senatu zostały skierowane do Kancelarii Prezydenta.
Zmiany w przepisach związanych z badaniami technicznymi pojazdów zawarte są w art. 22 ustawy z dnia 02 lipca 2004 roku, zaś przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej w ustępach 1 – 5. Prezentujemy je poniżej.

“(…)
Art. 22.
W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515, z późn. zm.2 0) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 83 otrzymuje brzmienie:
“Art. 83. 1. Badanie techniczne jest przeprowadzane na koszt właściciela pojazdu, przez:
1) podstawową stację kontroli pojazdów – w zakresie:
a) sprawdzenia oraz oceny prawidłowości działania poszczególnych zespołów
i układów pojazdu, w szczególności pod względem bezpieczeństwa jazdy i ochrony środowiska,
b) badań technicznych, o których mowa w lit. a, oraz niektórych badań technicznych, o których mowa w pkt. 2, jeżeli stacja posiadała zezwolenie starosty na wykonywanie tych badań wydane przed dniem wejścia w życie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej;
2) okręgową stację kontroli pojazdów – w zakresie badań technicznych określonych w pkt.1 lit. a oraz w zakresie badań co do zgodności z warunkami technicznymi autobusu, którego dopuszczalna prędkość na autostradzie i drodze ekspresowej wynosi 100 km/h, pojazdu przeznaczonego do przewozu towarów niebezpiecznych, pojazdu przystosowanego do zasilania gazem, pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy za granicą (przed rejestracją w kraju), pojazdu zabytkowego, pojazdu marki “SAM”, pojazdu, w którym dokonano zmian konstrukcyjnych lub wymiany elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym, pojazdu skierowanego na badania techniczne przez organ kontroli ruchu drogowego lub starostę oraz pojazdu sprowadzanego z zagranicy i noszącego ślady uszkodzeń lub którego stan techniczny wskazuje na naruszenie elementów nośnych konstrukcji pojazdu, mogących stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.
2. Działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr…, poz….) i wymaga uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów.
3. Stację kontroli pojazdów może prowadzić przedsiębiorca, który:
1) posiada siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) nie jest przedsiębiorcą, w stosunku do którego otwarto likwidację lub ogłoszono upadłość;
3) nie był prawomocnie skazany za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub przestępstwo przeciwko dokumentom – dotyczy osoby fizycznej lub członków organów osoby prawnej;
4) posiada wyposażenie kontrolno-pomiarowe oraz warunki lokalowe gwarantujące wykonywanie odpowiedniego zakresu badań technicznych pojazdów zgodnie ze szczegółowymi warunkami przeprowadzania tych badań;
5) posiada poświadczenie zgodności wyposażenia i warunków lokalowych z wymaganiami odpowiednio do zakresu przeprowadzanych badań wpisanego do rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów;
6) zatrudnia uprawnionych diagnostów.
4. Poświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 5, wydaje za opłatą, w drodze decyzji, Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego, po dokonaniu sprawdzenia stacji kontroli pojazdów. Poświadczenie zachowuje ważność do czasu zmiany stanu faktycznego, dla którego zostało wydane, nie dłużej niż przez 5 lat od daty jego wydania.”;
2) po art. 83 dodaje się art. 83a i 83b w brzmieniu:

“Art. 83a. 1. Organem właściwym do prowadzenia rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów jest starosta właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności objętej wpisem.
2. W przypadku gdy przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą, o której mowa w art. 83 ust. 2, w jednostkach organizacyjnych położonych na obszarze różnych powiatów, jest on obowiązany uzyskać wpis w odrębnych właściwych rejestrach na każdą z tych jednostek.
3. Wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów jest dokonywany na wniosek przedsiębiorcy zawierający następujące dane:
1) firmę przedsiębiorcy;
2) numer w rejestrze przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile przedsiębiorca taki numer posiada;
3) adres zamieszkania albo siedziby przedsiębiorcy;
4) adres stacji kontroli pojazdów przedsiębiorcy;
5) zakres badań;
6) imiona i nazwiska zatrudnionych diagnostów wraz numerami ich uprawnień.
4. Wraz z wnioskiem przedsiębiorca składa oświadczenie następującej treści:
Oświadczam, że:
1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów są kompletne i zgodne z prawdą;
2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów, określone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
5. Oświadczenie powinno również zawierać:
1) firmę przedsiębiorcy oraz jego miejsce zamieszkania albo siedzibę i adres;
2) oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia;
3) podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.
6. W rejestrze przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów umieszcza się dane przedsiębiorcy, o których mowa w ust. 3, z wyjątkiem adresu zamieszkania, jeżeli jest on inny niż adres siedziby.
7. Starosta może wyrazić zgodę na umieszczanie nadanych cech identyfikacyjnych pojazdu przez stację kontroli pojazdów.

Art. 83b. 1. Nadzór nad stacjami kontroli pojazdów sprawuje starosta.
2. W ramach wykonywanego nadzoru starosta:
1) co najmniej raz w roku przeprowadza kontrolę stacji kontroli pojazdów w zakresie:
a) zgodności stacji z wymaganiami,
o których mowa w art. 83 ust. 3,
b) prawidłowości wykonywania badań technicznych pojazdów,
c) prawidłowości prowadzenia wymaganej dokumentacji;.
2) wydaje zalecenia pokontrolne i wyznacza termin usunięcia naruszeń warunków wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów;
3) wydaje decyzję o zakazie prowadzenia przez przedsiębiorcę stacji kontroli pojazdów, skreślając przedsiębiorcę z rejestru działalności regulowanej, jeżeli przedsiębiorca:
a) złożył oświadczenie, o którym mowa w art. 83a ust. 4, niezgodne ze stanem faktycznym,
b) nie usunął naruszeń warunków wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów w wyznaczonym przez starostę terminie,
c) rażąco naruszył warunki wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów.
3. Starosta może powierzyć, w drodze porozumienia, czynności kontrolne Dyrektorowi Transportowego Dozoru Technicznego.
4. W przypadku wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów, ponowny wpis do rejestru działalności regulowanej w tym zakresie może nastąpić jedynie na zasadach i w terminie określonym w art. 72 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

3) w art. 84:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
2. Starosta wydaje uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli osoba ubiegająca się o jego wydanie posiada wymagane wykształcenie techniczne i praktykę, odbyła wymagane szkolenie oraz zdała z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny;
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
2a. Egzamin, o którym mowa w ust. 2, przeprowadza za opłatą komisja powołana przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego.
4) w art. 84a w ust. 1:
a) pkt. 1 otrzymuje brzmienie:
1) szczegółowe wymagania w stosunku do stacji kontroli pojazdów przeprowadzających badania techniczne w określonym zakresie;
b) po pkt. 1 dodaje się pk.t 1a w brzmieniu:
1a) wzór wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów oraz wzór zaświadczenia potwierdzającego wpis przedsiębiorcy do tego rejestru;
c) pkt. 2 i 3 otrzymuj ą brzmienie:
2) szczegółowe wymagania w stosunku do diagnostów, program szkolenia diagnostów, zasady przeprowadzania egzaminu, o którym mowa w art. 84 ust. 2, i wysokość opłaty za egzamin oraz wzory dokumentów związanych z uzyskaniem uprawnień do wykonywania badań technicznych;
3) wysokość opłat za:.53
a) wydanie poświadczenia, o którym mowa w art. 83 ust. 3 pkt. 5,
b) przeprowadzenie badań technicznych.

5) w art. 86:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
1. Do pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Straży Granicznej, których dotyczą warunki i tryb rejestracji określone w art. 73 ust. 3, a także do pojazdów Państwowej Straży Pożarnej, mają zastosowanie przepisy art. 83 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 2.
b) w ust. 2 pkt. 5 otrzymuje brzmienie:
warunki przeprowadzania badań technicznych niektórych pojazdów w stacjach kontroli pojazdów;
(…)
Ponieważ przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej zgodnie z zapisem art. 90 wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia również w zakresie art. 22, nie bez znaczenia dla przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów są przepisy przejściowe i końcowe a w szczególności art.73 ust.1, 3, 5-8 oraz art.77 ust.2,3,5: (..)
Art. 73.
1. Zezwolenia, licencje i zgody na wykonywanie działalności gospodarczej udzielone przed dniem wejścia w życie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zachowują ważność do dnia upływu terminu, na który zostały udzielone.
(…)
3. Przedsiębiorców, którzy w dniu wejścia w życie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej posiadają ważne zezwolenie na wykonywanie działalności gospodarczej, określonej w ustawach, o których mowa w art. 5, 16, 18, 20, 22, 28, 34,36, 37, 41, 50, 52, 54, 60-63, wpisuje się z urzędu do rejestru działalności regulowanej, określonego w tych ustawach zgodnie z zakresem zezwoleń, o ile z przepisów ustawy nie wynika szerszy zakres wykonywania działalności.
(…)
5. Do dnia doręczenia przedsiębiorcy zaświadczenia o dokonaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej zachowują moc zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej wydane na podstawie ustaw, o których mowa w ust. 3.
6. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej może wezwać przedsiębiorcę do uzupełnienia danych objętych zakresem wpisu, w terminie 90 dni od dnia doręczenia wezwania.
7. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 6, organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wydaje decyzję o wykreśleniu przedsiębiorcy z rejestru działalności regulowanej.
8. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej potwierdza dokonanie wpisu do rejestru poprzez wydanie zaświadczenia, nie później niż do dnia 31 grudnia 2004 r.
(…)
Art. 77.
(…)
2. Przedsiębiorcy, którzy w dniu wejścia w życie przepisów niniejszej ustawy wykonywali działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia szkolenia kandydatów na diagnostów lub prowadzących kursy kwalifikacyjne dla kandydatów na instruktorów, są obowiązani w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy dostosować swoją działalność do wymagań określonych w ustawie, o której mowa w art. 22, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą .
3. Certyfikat wydany na podstawie art. 83 ust. 2 pkt. 3 ustawy, o której mowa w art. 22, w brzmieniu dotychczasowym, uznaje się za równoważny z poświadczeniem wydanym na podstawie art. 83 ust. 3 pkt. 5 ustawy, o której mowa w art. 22, w brzmieniu nadanym niniejszą ustaw ą, nie dłużej jednak ni ż przez okres, na który został wydany.
(…)
5. Uprawnienia diagnostów do wykonywania badań technicznych pojazdów, wydane na podstawie art. 84 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 22, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują swoją ważność. (…).
Komentarz do wprowadzonych zmian przedstawię we wrześniowym numerze “Nowoczesnego Warsztatu”.
Wszystkie zmiany i przepisy wykonawcze będą tematem VI Konferencji – Badania techniczne w stacjach kontroli pojazdów z cyklu Diagnostyka a BRD, która odbędzie się 5 listopada 2004 roku.

Marcin Buczyński

20 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta ł y ogłoszone w Dz.U. z 2003 r. Nr 124, poz.1152, Nr 130, poz. 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 149, poz. 1451 i 1452, Nr 162, poz. 1568, Nr 200,poz. 1953 i Nr 210, poz. 2036 oraz z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 537, Nr 92, poz. 884 i Nr 121, poz. 1264.