Paliwa i oleje

Rozmawiamy z Arkadiuszem Ostaszewskim, trenerem technicznym Hengst Filter.

- Oleje silnikowe odgrywają znaczącą rolę w pojazdach samochodowych, a zwłaszcza tych współczesnych, coraz bardziej skmplikowanych. Jak duże znaczenie ma filtracja oleju?
Dokładna filtracja oleju ma istotne znaczenie dla trwałości silnika. Trendy i dążenia idące w kierunku nieustannego wydłużania okresów międzyserwisowych stanowią poważne wyzwanie dla producentów olejów, ale także filtrów. Od nowoczesnych filtrów oleju oczekuje się w równym stopniu trwałości i niezawodnego funkcjonowania oraz odporności na wysokie temperatury, ekstremalnej odporności mechanicznej na skoki ciśnienia czy na agresywne składniki zawarte w oleju.
Dzięki zastosowaniu w filtrach (np. Hengst) nowoczesnych wieloskładnikowych i w pełni syntetycznych mediów filtracyjnych dwukrotnie zwiększone zostały zdolności do pochłaniania zanieczyszczeń i 10-krotnie usprawniony stopień separacji cząstek. Dodatkowo optymalizacja powierzchni filtracyjnej zapewnia wysoką chłonność filtra przy niskim oporze przepływu i dłuższy czas eksploatacji.

- Wydawałoby się, że filtr nie jest skomplikowanym produktem. Tymczasem posiadacie w ofercie 120 materiałów filtracyjnych. To oznacza, że aby znaleźć odpowiednie rozwiązanie do konkretnego silnika, trzeba się trochę napracować. Jak wygląda zatem proces projektowania i wdrażania filtra oleju?
Jako partner w rozwoju i dostawca dla wszystkich głównych producentów samochodów oferujemy rozwiązanie filtracji oleju stosowane w wyposażeniu oryginalnym, co daje przewagę, jeśli chodzi o wiedzę, z której można skorzystać przy opracowywaniu wysokiej jakości części zamiennych. Warto dodać, że nasza firma dostarcza między innymi seryjnie moduł filtracyjny oleju do pojazdów grupy Volkswagen platformy MQB (Seat Leon, Volkswagen Golf, Audi A3 i A4, Škoda Octavia) do silników 1,6 TDI, 2,0 TDI. Moduł filtracji oleju wyposażony jest w dodatkowe funkcje, tj. chłodnica oleju, układ podgrzewania, wymienniki ciepła, czujnik mierzący ciśnienie oleju i temperaturę oraz zintegrowany zawór by-pass i zawór powrotny. Zaletą tego rozwiązania jest bezpieczne prowadzenie różnych strumieni płynów (oleju i płynu chłodniczego) wewnątrz modułu. Dzięki temu można zrezygnować z czasochłonnego podłączania węży montażowych. A co ważne, w nowoczesnych konstrukcjach moduł ten zajmuje mniej miejsca niż poszczególne komponenty montowane osobno.
Wkład filtra oleju do tego modułu jest specjalnie dobrany pod kątem specyfiki pracy. Musimy bowiem uwzględnić warunki, takie jak: typ oleju, interwał wymian, ilość zanieczyszczeń do zatrzymania przez filtr, ciśnienie oleju oraz prędkość przepływu (ile litrów na minutę przepływa przez taki moduł i przez wkład filtracyjny). Ważne jest, aby olej przez medium filtracyjne przepływał bez wzrostu ciśnienia różnicowego. Wtedy mamy filtrację. Natomiast w momencie, gdy ciśnienie różnicowe rośnie (rośnie opór przepływu oleju przez filtr), to zawór obejściowy otwiera się. A to oznacza, że w obiegu jest niefiltrowany olej.
Ze względu na to, iż filtr gromadzi w swoich porach zanieczyszczenia, musi zapewniać odpowiednio duży przepływ oleju do momentu wymiany na nowy. Jego produkcja musi być realizowana skrupulatnie, przy zachowaniu najwyższej czystości wszystkich elementów. Dlatego każdy filtr Hengst powstaje z wysokogatunkowych komponentów i jest przetwarzany w dopracowanym procesie, z wykorzystaniem fachowej wiedzy technicznej.
Odpowiedni dobór medium filtracyjnego to podstawowe zadanie przy tworzeniu każdego filtra. Wymaga to specjalistycznej wiedzy. Hengst posiada odpowiednie know--how i może wybrać idealne medium filtracyjne do każdego typu i zastosowania. Bardzo ważna jest zarówno struktura materiału filtrującego, jak i specjalna impregnacja. Zatem nie tylko jakość medium filtracyjnego decyduje o żywotności filtra, lecz także odpowiednia obróbka materiału.
 
- Jakie znaczenie ma jakość wspomnianych materiałów filtracyjnych? Jakie cechy powinien mieć filtr oleju i która z nich jest najważniejsza?
Ważne jest, aby olej silnikowy przepływał przez medium filtracyjne bez wzrostu ciśnienia różnicowego. Wtedy mamy filtrację. Natomiast w momencie gdy ciśnienie różnicowe rośnie (rośnie opór przepływu oleju przez filtr), to zawór obejściowy otwiera się. A to oznacza, że w obiegu jest niefiltrowany olej. Zawór ten jest otwarty także przy tzw. zimnym starcie w momencie rozruchu zimnego silnika lub gdy medium filtracyjne jest zapełnione. W takich przypadkach niefiltrowany olej jest kierowany przez zawór obejściowy filtra bezpośrednio do układu smarowania, gdyż smarowanie silnika ma priorytet przed filtracją oleju. Dlatego bardzo ważne jest, aby wkład filtracyjny miał niski opór przepływu i nie był zapełniony, w przeciwnym razie zawór obejściowy otwiera się nawet przy normalnej pracy silnika i pozwala na stały przepływ niefiltrowanego oleju, a to powoduje, że zanieczyszczenia pływające w oleju osiadają na częściach silnika i dochodzi do trwałych zmian w silniku. Powstają zanieczyszczenia, tj. laki, szlamy, i może dojść do zużycia pierścieni i gładzi cylindra.
Dlatego dobry filtr oleju powinien charakteryzować się niskim oporem przepływu, dużą zdolnością do pochłaniania zanieczyszczeń i brudu oraz odpornością na agresywne dodatki stosowane w olejach hydrosyntetycznych. 

- Oprócz takich cech jak odporność, wydajność itp. filtr powinien być dla mechanika najzwyczajniej łatwy w montażu. Jak to obecnie wygląda? Czy na rynku są dostępne produkty, które „nie współpracują” z serwisantem?
Zgadza się. Dokładne dopasowanie gwarantuje prosty montaż i niezawodną pracę, dlatego filtry Hengst są sprawdzane na każdym etapie procesu produkcji. Co ważne, wprowadzamy też rozwiązania ułatwiające ich montaż i demontaż. Przykładem może być zawór serwisowy, który znajdziecie w naszych rozwiązaniach montowanych w samochodach, czy ostatnio opatentowane rozwiązanie samo naprowadzającego się trzpienia, tzw. pin.

- Filtracja to nie tylko olej, to także filtry paliwa, powietrza czy kabinowe. Jakie wyzwania stoją przed branżą filtracji?
Wymieniłbym tutaj dwa zagadnienia. Niedocenienie roli, jaką odgrywają w pojazdach filtr powietrza dolotowego oraz filtry kabiny. Warto wybrać produkt z nowej serii Blue.care, który chroni nasz układ oddechowy przed alergenami i smogiem. Dzięki nowym filtrom kabinowym Blue.care pyłki, pleśń, zarodniki, nieprzyjemne zapachy czy bakterie są niezawodnie filtrowane z powietrza. A to w istotny sposób przyczynia się do dobrego samopoczucia kierującego i pasażerów.
Ze względu na moc silnika zwiększoną przez tunning, turbodoładowanie i bezpośredni wtrysk paliwa filtr powietrza musi spełnić znacznie poważniejsze zadania. W nowoczesnych pojazdach filtracja powietrza dolotowego ma ogromne znaczenie. Filtr powietrza jest najważniejszy, często jednak przy jego zakupie głównym kryterium wyboru, jakim kierują się klienci, jest cena. A to nie tutaj trzeba oszczędzać. Czasami różnica pomiędzy dobrym filtrem powietrza, a tym „wystarczająco dobrym” to zaledwie jedna filiżanka dobrej kawy.
Filtr powietrza to absolutnie jeden z najważniejszych filtrów w silnikach zarówno benzynowych, jak i Diesla. W zależności od zastosowania, silnik pojazdu użytkowego może pobierać nawet 2400 m³/h powietrza, w którym zawartość cząstek może sięgać 50 mg/m³. Biorąc pod uwagę większą objętość powietrza przechodzącą przez silnik i filtr, obciążenie i znaczenie filtra powietrza wzrosły. Specjalna impregnacja filtrów Hengst zapobiega utracie mocy silnika, chroni także przed zalaniem wodą, na przykład podczas silnego deszczu, przy dużej wilgotności lub opadach śniegu. Zastosowanie filtrów Hengst w pojazdach prowadzi do oszczędności, ponieważ przez filtr powietrza przechodzi czystsze powietrze, a samochód zużywa mniej paliwa.

- Dziękuję za rozmowę.