Jazda na zużytych sprężynach – choćby w wyniku obniżenia prześwitu – zmienia charakterystykę prowadzenia samochodu. Wydłuża się droga hamowania, zaburzona jest praca układów kontroli trakcji itd.
Trendy w budowie owych części? Dążenie producentów pojazdów do zmniejszania wagi elementów doprowadziło do powstania sprężyn śrubowych o wysokiej odporności na naprężenia, mających stosunkowo niewiele zwojów. To na marginesie niejakiego zaskoczenia, gdy przyjdzie zamówić nowe części.
– Wysokość sprężyn w stanie spoczynku (po wyjęciu z pudełka) nie zawsze przekłada się na ich wysokość w pozycji roboczej (po zamontowaniu). Ze względu na różne technologie produkcji sprężyny mają odmienną charakterystykę – zwraca uwagę Grzegorz Fedorowicz, Key Account Manager HCV Poland w firmie ZF Aftermarket. – Niektóre pod obciążeniem „zgniatają się” prawie o połowę. Inne – w znacznie mniejszym stopniu. Demontaż i ponowny montaż kolumn MacPhersona podczas wymiany amortyzatorów wiąże się z koniecznością kontrolowanego napinania i luzowania sprężyn zwojowych.
Dla podniesienia efektywności działania tego elementu często wykorzystuje się druty o zróżnicowanej średnicy oraz zmiennym skoku zwojów. Bardzo istotna jest jakość samego drutu. Przykładowo, marka SACHS ma w swojej ofercie sprężyny wykonane w technice miniblock. W ich konstrukcji zastosowano drut, którego przekrój na końcowych zwojach wykonany jest stożkowo. Oznacza to, że jego średnica stopniowo się zwęża. Zaletą tego rozwiązania jest progresywna charakterystyka pracy. Cienkie zwoje na końcach sprężyn pracują już na niewielkich nierównościach, a grubsze z centralnej części aktywują się na tych większych. W przypadku zamienników wykonanych z drutu o stałej średnicy taka charakterystyka pracy jest niemożliwa do osiągnięcia. W efekcie sprężyna pracuje tylko przy większych obciążeniach, co w istotny sposób pogarsza charakterystykę prowadzenia samochodu. Montaż zamienników z drutu o stałej średnicy w samochodzie, który fabrycznie posiadał zawieszenie o charakterystyce progresywnej, znacząco pogarsza jego właściwości jezdne.
Dużą część gamy sprężyn SACHS tworzą sprężyny Side Load, które zostały opracowane specjalnie do kolumn McPhersona. Podobnie jak sprężyny stosowane na pierwszy montaż, bez obciążenia są lekko skrzywione. Dzięki takiej konstrukcji po zamontowaniu generują siłę poprzeczną na tłok amortyzatora, redukując tarcie na jego uszczelnieniach. W przypadku zamienników innych producentów w znacznej części oferowanych produktów skrzywienie nie wstępuje, a zatem różni się od elementu oryginalnego, co może przyspieszać zużycie amortyzatora.
Przy poszukiwaniu nowych sprężyn należy zwrócić szczególną uwagę na referencje, które przy danym modelu mogą mieć kilka wersji. W katalogach często podawana jest jedna, „uśredniona” referencja, co może wprowadzać klienta w błąd.
– Warto o tym pamiętać. W przypadku katalogów części marki SACHS klient zawsze znajdzie informację o wszystkich referencjach sprężyn – dodaje Grzegorz Fedorowicz. – Jako przykład można podać model Volkswagen T5 – na tylną oś producent przewidział trzy rodzaje sprężyn różniące się wysokością spoczynkową, średnicą drutu, liczbą zwojów i sztywnością. W ofercie marki SACHS znajdują się odpowiedniki do wszystkich trzech oryginalnych referencji. Niektórzy producenci części zamiennych oferują jedynie „uśrednioną” część, którą można założyć zamiast dowolnego elementu oryginalnego, ponieważ ma ona zbliżone właściwości techniczne i wydaje się, że pasuje w miejsce oryginału. To jednak mylne wrażenie.
Ekspert ZF Aftermarket dodaje, że zaletą rozwiązania proponowanego przez Sachs jest fakt zachowania fabrycznej charakterystyki pojazdu po wymianie sprężyn oryginalnych na te marki Sachs. Stosowanie „uniwersalnych” sprężyn innych producentów może zmieniać charakterystykę prowadzenia. W skrajnych przypadkach może się to przekładać na komfort jazdy, obniżać ładowność lub wpływać negatywnie na drogę hamowania.
To tłumaczy też dużą liczbę referencji sprężyn (także oczywiście w ofercie innych marek). Wynika to po prostu z faktu, że sprężyny na rynku wtórnym dostępne są do bardzo szerokiej gamy marek i modeli samochodów. Dodatkowo w obrębie każdego z modeli znajduje się taka sama liczba referencji, jak w przypadku komponentów stosowanych na pierwszy montaż. Bywa, że w oryginale do jednego modelu samochodu producent przewiduje trzy różne rodzaje sprężyn (np. w zależności od mocy silnika lub wyposażenia).
Rafał Dobrowolski
Fot. Lesjöfors, SACHS
Artykuł pochodzi z Nowoczesnego Warsztatu
Komentarze (0)