W ostatnich latach systemy ADAS stały się standardem nawet w samochodach popularnych, a od 7 lipca 2024 r. wybrane funkcje (m.in. ISA, AEB, LDW/ELKS, DDAW – asystent pasa ruchu, układ hamowania awaryjnego itd.,) są obowiązkowe w nowych pojazdach sprzedawanych na terenie UE, co dodatkowo zwiększa liczbę aut wymagających diagnostyki i kalibracji po naprawach. Dla warsztatów i blacharni oznacza to konieczność wdrożenia procedur OEM, odpowiedniego sprzętu oraz stałego szkolenia zespołu, aby przywracać pełną funkcjonalność systemów bezpieczeństwa po każdej ingerencji w pojazd.
Czym jest ADAS i z czego się składa?
ADAS (Advanced Driver Assistance Systems) to zestaw systemów wspierających kierowcę w unikaniu kolizji i łagodzeniu skutków wypadków, takich jak: autonomiczne hamowanie awaryjne (AEB), asystent pasa ruchu (LKA/LDW/ELKS), adaptacyjny tempomat (ACC), rozpoznawanie znaków czy monitorowanie martwego pola. Systemy te korzystają z kamer, radarów 24/77 GHz, lidarów oraz czujników ultradźwiękowych, a ich skuteczność zależy od prawidłowego pozycjonowania i kalibracji względem osi jazdy pojazdu.
Najczęstsze usterki i objawy nieprawidłowego działania ADAS
W warsztatach często spotykamy się z powtarzającymi się przyczynami problemów w działaniu systemów wspomagania kierowcy:
- Kolizja, nawet drobna - może spowodować przesunięcie mocowania radaru za grillem lub kamery za szybą, co skutkuje błędami w działaniu tempomatu adaptacyjnego, systemu awaryjnego hamowania czy ostrzeżeń o opuszczaniu pasa ruchu.
- Wymiana lub demontaż przedniej szyby - po takiej operacji konieczna jest ponowna kalibracja kamery, ponieważ różnice w uchwycie, położeniu szyby czy właściwościach szkła wpływają na jej optykę.
- Naprawy lakiernicze i wymiana zderzaków - grubość i skład powłok lakierniczych mogą osłabiać sygnał radarów i zmniejszać ich zasięg, dlatego należy stosować lakiery zgodne z zaleceniami producentów. Warto pamiętać aby nie lakierować powierzchni do tego nie przeznaczonych, jak np. obudowy, pokrywy czujników radarowych.
- Regulacja geometrii zawieszenia lub zmiana rozmiaru kół - każda zmiana wysokości pojazdu lub ustawienia osi wymaga sprawdzenia i ewentualnej ponownej kalibracji czujników. Objawy dla kierowcy to m.in. nieuzasadnione hamowanie, fałszywe ostrzeżenia o opuszczaniu pasa, komunikaty o niedostępności systemów. Wszystkie te sytuacje wymagają diagnostyki i często ponownej kalibracji.
Kiedy kalibracja ADAS jest obowiązkowa?
Wytyczne branżowe i OEM są spójne: kalibrację wykonujemy po każdej czynności, która mogła zmienić położenie/otoczenie czujników lub geometrię auta, m.in.: po kolizji, po wymianie szyby czołowej, zderzaka/grilla, po wymianie/naprawie kamery, radaru lub ich uchwytów, po regulacji geometrii, zmianie rozmiaru opon czy aktualizacjach sterowników.
Zarówno ustawianie statyczne w warsztacie, jak i kalibracja dynamiczna (jazda testowa wg parametrów OEM) są powszechnie stosowane - część marek łączy oba tryby w jednej procedurze.
Wymiana części a działanie ADAS - na co uważać?
Przy kalibracji systemów ADAS kluczowe znaczenie mają elementy, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się drugorzędne. Nawet minimalne różnice w kształcie przedniej szyby, uchwycie kamery czy właściwościach optycznych szkła mogą spowodować rozkalibrowanie układu, dlatego po każdej wymianie szyby konieczna jest ponowna kalibracja.
W nowoczesnych radarach o częstotliwości 77 GHz, stosowanych m.in. w pojazdach Toyota i Lexus, obowiązują dodatkowe ograniczenia dotyczące napraw w obszarze osłony radaru oraz wymagane są szczegółowe testy odbicia sygnału, dlatego zawsze warto sprawdzać zalecenia producenta.
Równie istotne są elementy plastikowe i emblematy znajdujące się przed radarem – muszą być oryginalne i spełniać określone tolerancje, ponieważ niewłaściwe części mogą tłumić sygnał i zakłócać działanie systemów wspomagania, takich jak tempomat adaptacyjny czy awaryjne hamowanie.
Co jest potrzebne do kalibracji systemów ADAS?
Umożliwia komunikację z elektroniką pojazdu i uruchamianie procedur kalibracyjnych. Bez niego nie można rozpocząć procesu, ponieważ odpowiada za połączenie z systemami pojazdu.
-
Komputer z oprogramowaniem diagnostycznym (np. IDC6)
Służy do obsługi interfejsu, interpretacji danych i prowadzenia operatora przez proces. Zapewnia dostęp do instrukcji krok po kroku i aktualnych baz danych producentów.
Zapewnia prawidłowe ustawienie kamer i radarów względem osi pojazdu. Panele odwzorowują wzorce wymagane przez producentów, co gwarantuje zgodność z normami OEM.
-
Stojaki i uchwyty regulacyjne (w zestawie z RCCS 3 EVO)
Pozwalają na precyzyjne ustawienie paneli w odpowiedniej odległości i wysokości. Ich stabilność i regulacja są kluczowe dla dokładności pomiarów.
-
Urządzenia pomiarowe
Gwarantują dokładne wypoziomowanie i centrowanie względem pojazdu. Lasery eliminują błędy wynikające z ręcznego ustawiania i przyspieszają proces.
UWAGA! Ważne jest, aby wszystkie elementy zestawu pochodziły od tej samej marki, co zapewnia pełną kompatybilność i zgodność z procedurami.
Szkolenia ADAS dla mechaników
Wraz ze wzrostem złożoności ADAS rośnie zapotrzebowanie na regularne szkolenia. Program TEXAEDU obejmuje moduł D9C: ADAS – Zaawansowane Systemy Wspomagania Kierowcy (część teoretyczna + ćwiczenia kalibracji radaru i kamery), dostępny w formie stacjonarnej i online. Harmonogram i zapisy są publikowane w sekcji SZKOLENIA na stronie TEXA Poland.
Najczęstsze błędy warsztatowe - jak ich uniknąć
-
Ustawianie wzorców „na oko” – nawet kilka milimetrów lub 1–2° odchylenia przekłada się na metry błędu w dalekim polu widzenia kamery. Zawsze stosuj ramy z prowadzeniem laserowym i procedury zalecane przez producenta.
-
Brak weryfikacji geometrii przed kalibracją – zmieniony kąt położenia osi jazdy uniemożliwia prawidłowe ustawienie systemów ADAS.
-
Pominięcie kalibracji po wymianie szyby – prowadzi do pogorszenia działania systemów utrzymania pasa ruchu czy awaryjnego hamowania, nawet jeśli nie pojawiają się błędy na desce rozdzielczej.
Co jeszcze warto wiedzieć w temacie ADAS’a?
Wprowadzenie regulacji GSR2 sprawia, że systemy ADAS stają się obowiązkowym wyposażeniem w nowych pojazdach sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej. To z kolei znacząco zwiększa zapotrzebowanie na kalibracje w niezależnych warsztatach.
Jednocześnie rosną wymagania dotyczące jakości tych usług – wynika to z rozszerzania protokołów testowych, takich jak Euro NCAP, oraz coraz bardziej zaawansowanych scenariuszy działania systemów awaryjnego hamowania i asystentów toru jazdy. W praktyce oznacza to konieczność jeszcze większej precyzji w kalibracji i szczegółowego raportowania wykonanych czynności.
Dodatkowym wyzwaniem jest segment pojazdów ciężarowych i dostawczych, gdzie standardy bezpieczeństwa również są stale podnoszone. W tym obszarze coraz większe znaczenie zyskują mobilne rozwiązania kalibracyjne, które pozwalają na szybkie i dokładne ustawienia w różnych warunkach pracy, bez konieczności transportu pojazdu do stacjonarnego stanowiska.
Podsumowanie
Zaawansowane systemy (ADAS) stały się integralną częścią współczesnych pojazdów, a ich prawidłowe działanie ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo na drodze. Każda ingerencja w elementy konstrukcyjne pojazdu – od wymiany szyby, przez naprawy blacharskie, po regulację geometrii – może wymagać ponownej kalibracji kamer, radarów czy lidarów. Zaniedbanie tego procesu grozi nie tylko błędami w działaniu systemów, ale również odpowiedzialnością prawną i utratą zaufania klientów.
Kluczowe jest przestrzeganie procedur producentów, zapewnienie odpowiednich warunków stanowiska, stosowanie właściwych narzędzi oraz dokumentowanie wykonanych czynności. Równie istotne są regularne szkolenia personelu, ponieważ technologie ADAS stale się rozwijają, a wymagania regulacyjne i testowe stają się coraz bardziej rygorystyczne.
Podsumowując: kalibracja ADAS to nie opcja, lecz obowiązek – zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa, jak i profesjonalizmu warsztatu. Wdrożenie standardów i dbałość o jakość usług to inwestycja w przyszłość serwisu i satysfakcję klientów.
Kamil Broncel
Starszy specjalista ds. Handlowych i Technicznych
TEXA Poland
Komentarze (0)