To, że coraz więcej zakładów automatyzuje procesy produkcyjne, nie oznacza wcale zmniejszenia rangi wykwalifikowanych specjalistów, których wiedza i doświadczenie gwarantują najwyższej jakości obsługę oraz pewność bezbłędnego wykonywania usługi. Z perspektywy pracodawcy najważniejsze jest, by zapewnić fachowcom możliwość ciągłego podnoszenia kwalifikacji oraz zadbać o wysokiej jakości wyposażenie do pracy, czyli narzędzia, gwarantujące nie tylko precyzję działań, ale przede wszystkim chroniące zdrowie profesjonalistów.

Profesjonalne i kompletne wyposażenie zakładu pracy to podstawa jego sprawnego funkcjonowania. I choć brzmi to jak truizm, którego nie trzeba nikomu powtarzać, to stoi za tym jeszcze jedna, niepodważalna korzyść: odpowiednio dobrane narzędzia pomagają chronić zdrowie pracownika, a co za tym idzie – portfel pracodawcy. Dlaczego? Po pierwsze i najważniejsze, nie narażamy pracownika na niebezpieczeństwo związane z pracami w obrębie elementów pod napięciem. Po drugie, każda powtarzalna praca manualna, zwłaszcza wymagająca precyzji, wiąże się z ryzykiem bolesnych kontuzji i urazów – bez różnicy, czy będzie to zawodowy tenisista, grający na najlepszych kortach świata, mechanik czy elektryk, który codziennie dokręca niezliczone ilości śrub, przycina przewody i montuje niewielkie podzespoły. Po trzecie, nieodpowiednie użycie niewłaściwych narzędzi może skutkować uszkodzeniem podzespołów, z którymi pracują fachowcy. Źle dobrany wkrętak może zniszczyć gniazdo śruby, a nieodpowiednio izolowane narzędzie może doprowadzić do zwarcia i uszkodzić elementy całego urządzenia czy systemu.
Inwestując w odpowiednie wyposażenie, oszczędzamy zatem nie tylko czas i pieniądze, ale gwarantujemy swojemu pracownikowi bezpieczną, efektywną i wydajną pracę. Czym zatem kierować się podczas wyboru narzędzi VDE?

Więcej niż norma przewiduje
Podczas zakupów w pierwszej kolejności warto brać pod uwagę rekomendacje fachowców, którzy mają doświadczenie w użytkowaniu narzędzi do pracy w obszarze pod napięciem. Większość z nich używa w mowie potocznej skrótu VDE. Skrót ten tworzą pierwsze litery nazwy niemieckiego instytutu kontroli Verband (Stowarzyszenie) Der (dla) Elektrotechnik, Elektronik und Informationstechnik (Elektrotechniki, Elektroniki i Informatyki). Urząd ten zajmuje się kontrolowaniem i certyfikacją urządzeń, komponentów oraz systemów elektrotechnicznych. Do prac w obszarze elementów pod napięciem rekomendowane są narzędzia wyprodukowane zgodnie z wymogami normy IEC 60900:2012. Ponadto na takich narzędziach można znaleźć specjalne oznaczenia, takie jak poniżej.

Znak VDE-GS potwierdza spełnienie wymagań jakości i bezpieczeństwa, które zostały określone przez niemieckie przepisy dotyczące bezpieczeństwa sprzętu i produktów (ProdSG). Znak podkreśla bezpieczeństwo produktu m.in. pod względem elektrycznym, mechanicznym, termicznym, toksycznym i radiologicznym.
– Znak jakości GS jest cenną pomocą dla świadomych konsumentów przy wyborze właściwych produktów – mówi Wojciech Gradowski, regional sales manager w firmie Wiha Polska. – Producenci, dla których bezpieczeństwo użytkownika jest sprawą priorytetową, nie ustają w staraniach, aby nie tylko sprostać obowiązującym normom czy wymaganiom, ale by zapewnić też maksymalne możliwe bezpieczeństwo prac. W procesie produkcyjnym oznacza to, że procedura kontroli bezpieczeństwa łączy wiele elementów. Zaczynając od kontroli elektrycznych właściwości izolacyjnych, wytrzymałości na nacisk, testów udarowych po schłodzeniu, przyczepności powłoki izolacyjnej, na kontroli właściwości palnych kończąc – wszystko po to, aby do użytku oddać narzędzie bezpieczne, sprawdzone i właściwej jakości.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę na podwójny trójkąt i zakres napięcia. Jeżeli izolowane narzędzia i pomoce techniczne oznaczone są symbolem podwójnego trójkąta z podanym napięciem, zakresem napięcia lub klasą, to znaczy, że nadają się do prac pod napięciem. Niemniej istotna jest dbałość o przestrzeganie norm. W przypadku narzędzi przeznaczonych do prac elektrycznych szczególnie ważna jest IEC 60900:2004. Jest to międzynarodowa norma opisująca między innymi szczegółową budowę narzędzi izolowanych, określająca parametry izolacji ochronnej, np. jej grubość. Ponadto w normie podane są testy pojedynczych elementów oraz kontrole losowe, mające na celu sprawdzenie bezpieczeństwa elektrycznego izolacji ochronnej.

Bezpieczeństwo tkwi w szczegółach
Poza wymaganymi certyfikacjami, bardzo ważną kwestią są materiały, z których wykonano wkrętaki. Wśród dostępnych na rynku rozwiązań warto zwrócić szczególną uwagę na narzędzia z hartowanej stali chromowo-wanadowo-molibdenowej, którą cechują wysokie parametry użytkowe. Narzędzia wykonane z tego typu materiału są trwałe i odporne na stępienie czy wykrzywienie, nawet w przypadku bardzo intensywnego użytkowania przez profesjonalistów. Oprócz tego powinniśmy przyjrzeć się dokładnie sposobowi pokrycia narzędzia warstwą izolacyjną. Wysokiej jakości izolacja natryskiwana bezpośrednio na trzonek gwarantuje bezpieczeństwo prac w obszarze elementów pod napięciem do 100 V AC/1500 V DC.
– Mimo oznaczeń dopuszczających prace tymi narzędziami do napięcia 1000 V prądu zmiennego i 1500 V prądu stałego odpowiedzialny producent powinien poddać narzędzia specjalnej kąpieli wodnej. Zanurzane są części izolowane i przepuszczany jest prąd o napięciu 10 000 V AC, co daje dziesięciokrotną rezerwę bezpieczeństwa – tłumaczy Wojciech Gradowski.

Narzędzia, które pracują dla ciebie
Bezpieczeństwo pracy jest pojęciem wielopłaszczyznowym. Oprócz oczywistego zagrożenia w postaci prądu, profesjonalnym elektrykom i mechanikom zdarza się borykać z typowymi dla tej profesji chorobami zawodowymi. Jedną z nich jest tzw. łokieć tenisisty – zespół bólowy stawu łokciowego, powodowany przeciążeniem przyczepionych do niego mięśni. Schorzenie występuje m.in. u osób wykonujących częste półobrotowe ruchy nadgarstka – typowe dla przykręcania śrub z silnym zaciskiem ręki. Ból w okolicach zewnętrznej strony łokcia to sygnał, że czas zadbać o swoje zdrowie, a może i przyzwyczajenia.
Jednym z powodów tego schorzenia może być dobór narzędzia, które nie jest dopasowane do naszej dłoni. Popularne na rynku wzornictwo rękojeści często nie uwzględnia różnych wielkości dłoni użytkownika, skalując jeden podstawowy kształt, co ma wpływ na przenoszenie momentu dokręcania. Problem dostrzegają producenci, którzy dostosowują ofertę, posiłkując się wiedzą z zakresu fizyki, ergonomii i... designu.
– Opracowany wspólnie z niemieckim Instytutem Inżynierii Przemysłowej Fraunhofer koncept rękojeści SoftFinish to rozwiązanie, które oszczędza dłonie i mięśnie w trakcie wykonywania prac. Każda rękojeść ma optymalnie dopasowany do śrubowania stosunek między prowadzeniem, prędkością a momentem dokręcania, co gwarantuje optymalną i łagodną dla całej ręki pracę – także w trudno dostępnych miejscach – wyjaśnia Wojciech Gradowski. – Praca w obszarze elementów pod napięciem jest wymagająca, nie tylko ze względu na otoczenie, ale też na potrzeby fachowca, dlatego też Wiha oferuje szeroki i kompleksowy program narzędzi VDE, dopasowanych pod kątem ergonomii i bezpieczeństwa, które pozwalają na praktyczne rozwiązywanie problemów użytkowników.
Wiedza i umiejętności nie zagwarantują nam w 100% bezpiecznej pracy. Równie istotne są odpowiednio dobrane narzędzia i akcesoria, stworzone przez profesjonalistów znających specyficzne wymagania branży oraz uwarunkowania codziennej pracy tej grupy zawodowej. Kiedy w grę wchodzą zdrowie i bezpieczeństwo wykonawcy, na pierwszym miejscu warto stawiać rozwiązania o wysokiej i sprawdzonej jakości. Decyzji tej na pewno nie będziemy żałować, a narzędzia będą nam służyć przez długie lata.


Kontrola bezpieczeństwa narzędzi ręcznych VDE obejmuje wiele elementów: od kontroli elektrycznych właściwości izolacyjnych, wytrzymałości na nacisk, testów udarowych po schłodzeniu, przyczepności powłoki izolacyjnej, na kontroli właściwości palnych kończąc – wszystko po to, aby do użytku oddać narzędzie bezpieczne, sprawdzone i właściwej jakości