Popularnie nazywane „turbosprężarki ze zmienną geometrią” – kierownicą spalin, stały się odpowiedzią na potrzeby konstruktorów silników Diesla związane z szybką reakcją turbosprężarki, a co za tym idzie wzrostem ciśnienia w układzie dolotowym. Dzięki temu rozwiązaniu nie tylko wyeliminowano efekt „turbodziury” występujący w starszych konstrukcjach silników, ale znacznie poprawiono osiągi jednostek napędowych przy zachowaniu coraz ostrzejszych norm toksyczności spalin.

Przez ostatnich 15 lat na świecie zamontowano ponad 20 milionów turbosprężarek w samochodach osobowych, z tego większą część w Europie, gdzie silniki Diesela stanowią obecnie blisko 50% produkcji.

Obecnie Honeywell dostarcza już trzecią generację turbosprężarek VNT do producentów silników. Coraz częściej turbosprężarki te znajdują zastosowanie także w silnikach z zapłonem iskrowym (benzynowych).

Awaria turbosprężarki Garrett VNT – czy można ją naprawić?
Turbosprężarki Garrett VNT są urządze‑niami o bardzo skomplikowanej i precyzyjnej budowie, zaprojektowane i skonstruowane tak, aby zapewnić dokładnie takie osiągi, jakie wymagane są przez producentów silników. Wyglądem pozornie przypominają tradycyjną turbosprężarkę, jednak materiały, z których są wykonane poszczególne podzespoły i zastosowane w nich rozwiązania technologiczne (chronione patentem), znacznie odbiegają od tych stosowanych w starszych konstrukcjach.

Zaawansowana konstrukcja to jednak nie wszystko. Żadna jednostka nie będzie prawidłowo funkcjonowała bez odpowiedniego ustawienia i regulacji, co wbrew pozorom nie jest łatwe do zrobienia bez specjalistycznej wiedzy i odpowiednich maszyn. Chodzi tu głównie o ustawienie minimalnych i maksymalnych wartości przepływu spalin, które kierowane są na wirnik. Obecnie tylko producenci turbosprężarek za pomocą precyzyjnego urządzenia do pomiaru przepływu gazów są w stanie odpowiednio wyregulować daną jednostkę, aby ta mogła osiągać odpowiednie dla niej wartości ciśnienia doładowania i wydajności. Parametry te są różne dla każdego numeru referencyjnego turbosprężarki, co wiąże się z zastosowaniem w różnych typach silników.

Każdy z powyższych kroków jest niezbędny do zapewnienia optymalnych osiągów turbosprężarek Garrett VNT i w najmniejszym nawet stopniu nie może być zlekceważony.

W związku z powyższym, turbosprężarki Garrett VNT nie mogą być naprawiane. Jest to oficjalna informacja podana przez koncern Honeywell, kierowana do wszystkich serwisów i dystrybutorów tych produktów, poparta przez wstrzymanie dystrybucji zestawów naprawczych, części zamiennych i danych technicznych do tego typu turbosprężarek.

Turbosprężarki Garrett VNT można rozpoznać po literze „V” w oznaczeniu na tabliczce znamionowej, np. GT1544V.

Dlaczego nie można regenerować VNT?
Każda próba regeneracji turbosprężarki VNT przy użyciu nieoryginalnych części i niewłaściwe ustawienie zaworu może potencjalnie spowodować:

• Konflikt z elektronicznym układem zarządzającym pracą silnika.

• Zbyt niskie ciśnienie doładowania przy małych prędkościach obrotowych silnika, powodujące znaczne pogorszenie jego osiągów oraz wzrost emisji spalin.

• Powstanie zbyt bogatej mieszanki, co spowoduje znaczny wzrost temperatury spalania, która może doprowadzić do uszkodzenia turbosprężarki i silnika.

• Zbyt wysokie ciśnienie doładowania, spowodowane przekroczeniem dopuszczalnych obrotów turbiny, co może spowodować pęknięcie koła kompresji i uszkodzenie silnika.

• Gwałtowny wzrost ciśnienia doładowania, powodujący uszkodzenie silnika.

• Głośną pracę turbosprężarki.

• Znacznie zwiększoną toksyczność spalin w kontekście wymogów środowiskowych wyeliminuje pojazd z eksploatacji.

Kolejnym problemem przy próbach naprawy turbosprężarek VNT jest jakość samych części. Z racji niskiej ceny ich nabycia, słaba jakość zastosowanych materiałów powoduje, iż nie spełniają one parametrów roboczych urządzenia. Krótka żywotność przekłada się na uszkodzenie nie tylko samej turbosprężarki, ale również elementów współpracujących. Wytrzymałość takiej turbosprężarki sięga często zaledwie kilku tysięcy kilometrów, gdzie przy zastosowaniu oryginalnego produktu przebieg wydłuża się do 200‑250 tys.!

Zdjęcia przedstawiają typowe wady materiałowe występujące w nieoryginalnych częściach dostępnych na rynku. Widoczne na nich uszkodzenia jednoznacznie wskazują na wadę materiałową lub złe spasowanie elementów z powodu braku oryginalnych podzespołów. Słabej jakości zamienniki (przeważnie produkcji chińskiej) nie są w stanie wytrzymać parametrów pracy turbosprężarki, czego konsekwencją jest ich zniszczenie.

Z danych statystycznych zebranych z wielu zakładów naprawiających ww. turbosprężarki wynika, że ilość niedomagań silników związanych z turbosprężarkami VNT wzrosła znacznie w stosunku do turbosprężarek o tradycyjnej konstrukcji. Wynika to ze zmiany parametrów regulacyjnych zmienionych w trakcie naprawy i braku możliwości ponownej prawidłowej regulacji i synchronizacji z silnikiem.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, dbając o interesy właścicieli pojazdów, w których zamontowano tego typu turbosprężarki oraz w celu ochrony przed ingerencją w opatentowaną technologię firmy Honeywell, na rynek będą dostarczane tylko nowe turbosprężarki Garrett VNT. Producent zapewnia dostępność popularnych referencji u wszystkich autoryzowanych dystrybutorów na świecie.

Materiał firmy Moto-Remo Burzyńscy Sp.j.