Z Piotrem Gębisiem, autorem książki pt. „Niezbędnik diagnosty SKP” rozmawia Stanisław Mikołaj Słupski.

- Jak powstał „Niezbędnik diagnosty SKP”?
Prowadząc od kilkunastu lat szkolenia diagnostów SKP w naszym Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich SIMP, zauważyliśmy potrzebę wydania publikacji, która poza przedstawieniem aktualnych przepisów prawnych dotyczących zagadnień związanych z badaniami technicznymi pojazdów mogłaby być przydatna w codziennej pracy.
Trzeba przyznać, że diagnosta to z jednej strony zawód dający znaczącą stabilizację na trudnym rynku pracy, szczególnie w gospodarce wolnorynkowej naszego kraju. Z drugiej zaś to odpowiedzialny zawód, gdzie trzeba mieć na uwadze ewentualne konsekwencje administracyjne, karne i cywilne. Dlatego głównym zadaniem, jakie sobie postawiłem, opracowując tę książkę, to pomoc w przyswajaniu szerokiego i zawiłego zakresu wiedzy, która jest wymaganym minimum do przebrnięcia przez egzaminy kwalifikacyjne. Jednocześnie zależało mi, aby ta publikacja była prawdziwym niezbędnikiem w codziennej pracy diagnosty samochodowego.
I jeszcze jeden argument. Jako ośrodek szkoleniowy SIMP realizowaliśmy w ostatnich dwóch latach dwa własne oraz jako wykonawcy dwa kolejne unijne projekty szkoleniowe mające na celu uzyskanie kwalifikacji dla diagnosty SKP. Zatem opracowanie i wydanie niniejszej publikacji książkowej było strzałem w przysłowiową dziesiątkę.

- ...czyli uzyskanie uprawnień diagnosty nie jest takie łatwe.
Oczywiście, od 2004 roku kandydat na diagnostę, zgodnie z wymogami zawartymi w Prawie o Ruchu Drogowym, po odbyciu szkolenia zgodnie z programem zawartym w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów, przystępuje do egzaminu kwalifikacyjnego. Komisję egzaminacyjną powołuje Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego. Egzamin składa się z części teoretycznej oraz praktycznej.
Monitorując dotychczasowe egzaminy prowadzone przez TDT, należy stwierdzić, że szczególne trudności sprawia właśnie część teoretyczna, która składa się z pięciu testów zawierających łącznie 50 pytań oraz jednego pytania opisowego. Chcąc dodatkowo pomóc absolwentom naszych szkoleń, opracowaliśmy kilka lat temu platformę e-learningową, która zawiera obecnie bank ponad 1000 przykładowych testowych pytań egzaminacyjnych oraz kilkudziesięciu pytań opisowych wraz z odpowiedziami. Osoba przygotowująca się do egzaminu może po zalogowaniu się wielokrotnie generować losowo zestawy pytań z bazy, zaznaczając właściwe odpowiedzi. Po zakończonym teście przy pytaniu podawana jest podstawa prawna. A więc można sobie szybko odnaleźć źródłowy zapis odpowiedzi.
Dodatkowo, na serwerze udostępniana jest pokaźna liczba innych materiałów szkoleniowych, która nie mogła zmieścić się w wydaniu książkowym. Są tam między innymi interpretacje przepisów prawnych, informacje techniczne oraz filmy instruktażowe. Dostęp do bazy jest ograniczony czasowo do czterech miesięcy, ale bardzo często dzwonią do nas nasi kursanci z prośbą o przedłużenie tego czasu, co oczywiście czynimy z przyjemnością. Świadczy to z jednej strony o zainteresowaniu tą formą doskonalenia i sprawdzania swojej wiedzy, a także potwierdza wcześniejsze moje stwierdzenie, że egzamin jest naprawdę trudny.
Istnieje jeszcze jedna forma nauki i pomocy. Po zakończonym szkoleniu oferujemy bezpłatne konsultacje, które w swoich miejscach pracy, czyli okręgowych stacjach kontroli pojazdów, prowadzą nasi wykładowcy SIMP. Żeby nie zniechęcić przyszłych adeptów do tego zawodu, powiem tak: egzamin jest jak najbardziej do zdania, ale wymaga poświęcenia ze strony kandydata sporej ilości czasu na systematyczną naukę oraz zachowania przysłowiowej zimnej krwi podczas samego egzaminu. Pytania egzaminacyjne nie są aż tak trudne – choć czasami dość długie w swej treści – ale wymagają logicznego myślenia, co jak dla przyszłego diagnosty jest umiejętnością jak najbardziej potrzebną.

- Przechodząc do sedna tematu, proszę przedstawić, co znajduje się w książce?
Marzeniem byłoby, gdyby wszystkie warunki techniczne pojazdów umiejscowione były w jednym akcie prawnym, ale tak nie jest. Podstawowym przepisem jest rozporządzenie o warunkach technicznych. Poza tym, aby ułatwić diagnostom podejmowanie decyzji przy wykonywaniu badań technicznych, a także urzędnikom podczas oceny pracy diagnostów, zawarliśmy w niej również warunki techniczne dla szczególnych, specyficznych pojazdów, które są wydane w przepisach różnych resortów.
Książka składa się z trzech części. W pierwszej zawarte są obowiązkowe przepisy prawne dotyczące badań technicznych, zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia w sprawie wymagań dotyczących badań techniczne. W części drugiej zebrano liczne przepisy uzupełniające jako zalecane dla SKP, a przede wszystkim dla diagnosty wykonującego na co dzień badania techniczne. Część trzecia została przeznaczona na materiały pomocnicze, które rozwijają i pomagają łatwiej zrozumieć zawiłe zapisy przepisów prawnych zawarte w części pierwszej i drugiej (np. w postaci grafiki przedstawiono wymagania dotyczące oświetlenie pojazdów oraz dopuszczalnych nacisków i mas).
Bardzo pomocne (co słyszymy od naszych czytelników) są przykłady procedury przeprowadzania badań trzech rodzajów pojazdów przeznaczonych do przewozu towarów niebezpiecznych. Dodatkowo opatrzone są licznymi, kolorowymi fotografiami. Nie mniej pomocne będą, szczególnie dla młodych diagnostów, przykłady wypełnionych zaświadczeń i załączników do tych zaświadczeń z przeprowadzania badań technicznych.
Na ostatnich 30 stronach trzeciej części przedstawiono dodatkowe warunki techniczne przewidziane dla specyficznej grupy pojazdów, jak do przewozu żywności, zwierząt, zwłok, transportu sanitarnego, nauki jazdy i egzaminowania, pojazdów VAT-owskich czy pojazdów do transportu osób niepełnosprawnych.
Oczywiście nie zabrakło informacji na temat wymagań prawnych w zakresie zatrudnienia diagnostów oraz odpowiedzialności prawnej przedsiębiorcy i diagnosty SKP.

- Jak radzicie sobie z częstą zmianą przepisów?
Czasy, kiedy książki były drukowane w wielotysięcznym nakładzie i pozostawały aktualne przez wiele lat, dawno już minęły. Obecnie drukarnie są elastyczne i mogą drukować niskonakładowe wydania. Dlatego na bieżąco uaktualniamy zapisy wszystkich przepisów prawnych i oczywiście naszych materiałów pomocniczych zawartych w części trzeciej.
Każde nowe wydanie „Niezbędnika...“, a jest ich nawet 2-3 w ciągu roku, ma na okładce tytułowej podany miesiąc i rok dotyczący stanu prawnego. Nie ukrywam, że wymaga to bardzo dużo pracy przy samych składach tekstu, jak również prowadzenia korekt autorskich już na materiałach roboczych, które dostajemy z drukarni po wprowadzeniu zmian.

- Jakie jest zainteresowanie książką poza tym, że wykorzystujecie Państwo ją jako własną pomoc dydaktyczną?
Muszę przyznać, że zainteresowanie jest dość spore, a zamówienia wpływają zarówno od klientów indywidualnych, diagnostów, kandydatów na diagnostów, jak również z ośrodków szkoleniowych. Jeżeli chodzi o zasięg, to cały kraj i to w dosłownym znaczeniu tego słowa.

- Czy ośrodek SIMP-AUTOMEX organizuje również inne szkolenia?
Tak, organizujemy cyklicznie szkolenie dokształcające dla diagnostów SKP, szczególnie w okresie wprowadzania istotnych zmian w przepisach oraz szkolenia dokształcające dla rzeczoznawców samochodowych. Te drugie prowadzą dla nas wybitne autorytety, jeśli chodzi o zagadnienia dotyczące techniki motoryzacyjnej, między innymi mechanoskopii, wycen pojazdów czy rekonstrukcji wypadków drogowych. Każde takie szkolenie uzyskuje przed jego realizacją aprobatę Centrum Certyfikacji Rzeczoznawców Samochodowych PZM jako szkolenie dokształcające.
Oczywiście poza szkoleniami w naszym ośrodku działa zespół certyfikowanych rzeczoznawców i biegłych sądowych, który realizuje zlecenia dotyczące ekspertyz opinii technicznych i wycen pojazdów.

- Dziękuję za rozmowę.

Fot. Eliza Słupska

Autor książki jest absolwentem Politechniki Krakowskiej – Wydział Mechaniczny, specjalność – samochody i ciągniki. Od 1987 roku prowadzi firmę SIMP-AUTOMEX, na którą składa się autoryzowany serwis samochodowy Bosch-Service oraz stacja diagnostyczna. Od roku 2000 pełni funkcję szefa Ośrodka Rzeczoznawstwa i Szkoleń Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Machników Polskich SIMP. Jako dyplomowany wykładowca SIMP i uprawniony diagnosta prowadzi podstawowe i specjalistyczne szkolenia diagnostów SKP.
Piotr Gębiś uzyskał certyfikaty: Kompetencji Rzeczoznawcy Samochodowego CCR PZM oraz Dyplomowanego Rzeczoznawcy SIMP. Jest także biegłym skarbowym i sądowym w zakresie techniki motoryzacyjnej.
Z pełnionych przez niego funkcji społecznych należy wymienić: stanowisko Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Inżynierów Motoryzacji SIMP, jest członkiem Zarządu Głównego SIMP oraz przedstawicielem SIMP w Krajowym Porozumieniu Stowarzyszeń Rzeczoznawców Samochodowych.