W drugiej połowie sierpnia br. w Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Łodzi testowany był autobus gazowy Irisbus Citelis 18 CNG. To nie pierwsze próby autobusu gazowego w Łodzi. Wcześniej użytkowano autobus napędzany sprężonym gazem ziemnym, również wyprodukowany przez Irisbusa. Był to poprzednik Citelisa-Agora w wersji 12-metrowej.

Starania łódzkiej firmy w 2005 r. o uruchomienie stacji sprężania gazu i eksploatacji floty autobusów CNG zakończyły się, niestety, niepowodzeniem. Nie otrzymano dofinansowania na takie przedsięwzięcie. Planowano wtedy zakup 100 autobusów CNG, które miały stacjonować w zajezdni na Nowych Sadach, gdzie miała powstać stacja sprężania z uwagi na istniejące tam, spełniające warunki techniczne, przyłącze gazowe. Eksploatowany do końca sierpnia autobus Citelis w wersji przegubowej został udostępniony przez MZK Słupsk. Użytkowane w Słupsku autobusy to wspólne dzieło francuskiej i czeskiej filii Irisbusa. Montaż końcowy, polegający na zamontowaniu wyświetlaczy, kasowników, kamer z monitorem w kabinie kierowcy, systemu głośnomówiącego wraz z dwoma wyświetlaczami wewnętrznymi firmy R&G, odbył się w słupskiej Kapenie. Wnętrze pojazdu mieści 134 pasażerów, w tym 38 na miejscach siedzących. Podróżujący mają do dyspozycji zestaw elektronicznej informacji pasażerskiej (wizyjnej i fonicznej). Autobus ma długość 17 800 mm, 2500 mm szerokości i 3295 mm wysokości (łącznie z butlami). Jak podkreślają przedstawiciele Irisbusa, nadwozie pojazdu jest zabezpieczone za pomocą kataforezy zanurzeniowej, a poszycie wykonane z aluminium oraz tworzyw sztucznych zapewnia znakomitą odporność antykorozyjną, a tym samym wysoką trwałość.



Do napędu pojazdu wykorzystuje się silnik IVECO Coursor 8 CNG o mocy 228 kW przy 2000 obr./min. Silnik jest zasilany mieszanką stechiometryczną, sekwencyjny układ wtryskowy gazu jest nadzorowany przez elektroniczne urządzenie sterujące i zapewnia spełnianie wymogów ekologicznych EEV. Moment obrotowy z silnika jest przenoszony do automatycznej skrzyni biegów ZF 4 HP502. Z uwagi na niskopodłogową konstrukcję autobusu zbiorniki gazu umieszczono na dachu. Zastosowano 10 wysokociśnieniowych butli, każda o pojemności 155 dm3, które pozwalają na sprężenie 310 m3 gazu (ciśnienie robocze 20 MPa). W zależności od charakteru eksploatacji autobus zużywa około 68 m3 gazu na 100 km, co pozwala na osiągnięcie zasięgu do 450 km. Pojazd ma odpowiednie, wymagane przepisami zabezpieczenia: zawór z termicznym bezpiecznikiem i ogranicznikiem ilości tankowanego gazu w każdej butli, odcięcie dopływu paliwa w przypadku kolizji. Podczas tankowania, przy otwartym wlewie paliwa nie można uruchomić silnika, dzięki zamontowaniu zaworu ciśnieniowego na wlewie paliwa.



Aby można było eksploatować taki pojazd, łódzkie MPK musiało również zaopatrzyć się w stację sprężania. Kontenerową sprężarkę, zamontowaną notabene w jednej z łódzkich zajezdni tramwajowych, dostarczyła firma NGV Autogas z Krakowa. Irisbus Citelis 18 CNG to pojazd całkowicie niskopodłogowy. Eksploatowany na co dzień w Słupsku pojazd jest wyposażony w klimatyzację stanowiska kierowcy, co powoduje, że zastosowano zamknięty typ kabiny, nieograniczający szerokości przednich drzwi. Dzięki temu kierowca ma bezpieczniejsze i bardziej komfortowe miejsce pracy (brak skoków temperatury podczas otwierania przednich drzwi w porze zimowej). Głównym elementem stanowiska kierowcy jest deska rozdzielcza z kierownicą firmy VDO.



Autobus MZK Słupsk jest nietypowym na polskim rynku trzydrzwiowym pojazdem przegubowym. Pierwsze dwa wejścia są pozbawione stopni wejściowych płaska podłoga. Trzecie drzwi mają jeden niewysoki stopień. W drugich drzwiach zamontowana jest rampa dla wózków inwalidzkich. Naprzeciw tych drzwi znajduje się miejsce dla wózków.



Testy autobusu przeprowadzano w różnych warunkach, kierując go w kolejne dni na inne trasy o zróżnicowanym obciążeniu. Autobus kursował na liniach zastępczych - Z, jak również na linii 80 i 69. Przy wykonywanych dziennych przebiegach około 230-240 km i zużyciu paliwa na tych odcinkach na poziomie 150 m3, zakładając cenę gazu 2,18 zł za m3, oszczędności w stosunku do klasycznych autobusów z silnikami o zapłonie samoczynnym wynoszą około 70 zł dziennie. Trzeba jednak wziąć pod uwagę wyższy koszt zakupu takiego pojazdu, nawet do 20 proc., a także konieczność stworzenia wymaganej infrastruktury do tankowania, jak również obsługi tego typu pojazdów. Nakłady z tym związane są ogromne i uzasadnione tylko w przypadku dużej floty autobusów. CNG to paliwo tanie, powodujące duże oszczędności w kosztach eksploatacji. Jest ekologiczne (możliwość uzyskania bardzo niskich wartości emisji), silniki nim zasilane pracują znacznie ciszej (poziom emitowanego hałasu jest o jedną trzecią niższy od poziomu hałasu generowanego przez tradycyjne układy napędowe), co w eksploatacji w centrach miast jest bardzo cenną zaletą. Pojazdy zasilane gazem CNG są znacznie bezpieczniejsze dla uczestników ruchu drogowego niż pojazdy zasilanie benzyną, olejem napędowym i LPG. Wynika to z bardzo rygorystycznych przepisów dotyczących urządzeń i systemów zasilania CNG oraz najwyższego poziomu technologii stosowanych w tych systemach. Wpływ na bezpieczeństwo ma również samo paliwo, które w przeciwieństwie do wszystkich innych wymienionych w razie rozszczelnienia układu paliwowego unosi się do góry, niwelując tym samym zagrożenie pożarowe czy wybuchowe.