Układ hamulcowy to system, który posiada każdy jeżdżący po drogach samochód. Ma on za zadanie doprowadzić do zatrzymania się pojazdu zawsze, gdy kierowca ma taką potrzebę. Składa się m.in. z klocków oraz tarcz, a także z pompy hamulcowej uruchamianej poprzez naciśnięcie pedału hamulca. Powoduje to zaciśniecie klocków na tarczach hamulcowych. Od tego momentu droga hamowania oraz jej przebieg zależy między innymi od jakości dwóch ostatnich wymienionych elementów systemu.

W przypadku ich niskiej klasy lub dużego zużycia rzutuje to na bezpieczeństwo nasze, osób z nami podróżujących oraz innych użytkowników drogi. Stąd też należy zadbać o właściwe serwisowanie układu hamulcowego, a w razie konieczności wymiany jego elementów.

Klocki hamulcowe – kiedy wymienić

Klocki hamulcowe w trakcie eksploatacji ulegają stopniowemu zużyciu a niekiedy również i awariom. Każdy właściciel auta powinien bacznie monitorować ich prace w trakcie jazdy oraz stan techniczny. W celu ułatwienia w niektórych modelach samochodów o konieczności wymiany elementów ściernych układu hamulcowego powiadamia kierowcę kontrolka na desce rozdzielczej za sprawą czujnika zużycia umieszczonego przy klockach hamulcowych. Niestety nie istnieje żadna standardowa liczba kilometrów, po której należy dokonać wymiany, gdyż tempo ich ścierania zależy od kilku zmiennych. Wpływ na to ma zarówno styl jazdy kierowcy jak również jakość oraz specyfikacje samych klocków. Dlatego przed podjęciem decyzji o zmianie klocków warto wybrać się do kompetentnego warsztatu lub sklepu z prośbą o fachową opinię.

- W trakcie takich oględzin nie tylko oceniamy poziom zużycia klocków czy też stan tarcz hamulcowych. Pracownik serwisu dokonujący przeglądu powinien również sprawdzić stan zacisku, tłoczka cylindra hamulcowego, prowadnicy zacisku hamulcowego i cylinderków hamulcowych, stan elementów gumowych, odpowietrzenie układu oraz poziom jak również właściwości płynu hamulcowego. W przypadku tego ostatniego znaczne zużycie spowoduje obniżenie jego właściwości co w efekcie doprowadzi do spadku skuteczności hamowania – mówi Damian Tybuszewski, Product Manager z Auto Partner SA.

Przy decyzji o wymianie klocków należy pamiętać, że dokonujemy tego parami, tj. zarówno w lewym i prawym kole, ponieważ siła hamowania powinna być zbliżona po obu stronach osi. Przy wyborze odpowiednich klocków bierzemy pod uwagę model oraz markę auta. Jeśli wymianie podlegają jedynie klocki hamulcowe, a tarcze pozostają te same to należy się również sugerować ich stanem oraz materiałem z którego zostały wyprodukowane. Montaż klocków ze zbyt miękkiego materiału do tarcz z twardych stopów spowoduje spadek efektywności hamowania oraz szybsze zużycie. Złe dopasowanie może wywoływać również nieprzyjemne piski. Dlatego też warto montować oba elementy układu jednej marki. Ponadto, produkty z „górnej półki” posiadają specjalną warstwę pomiędzy płytką nośną a materiałem ciernym, która tłumi drgania, co dodatkowo wzmacnia połączenia pomiędzy płytką a okładziną.

Przy wyborze odpowiednich klocków nie koniecznie sprawdza się zasada, że najdroższy produkt będzie tym najlepszym czy też najbardziej trwałym. Z drugiej zaś strony, odradzamy również inwestowanie w produkty tzw. „bez firmowe”, których jakość nie jest w żaden sposób gwarantowana przez producenta tych elementów. Według polskiego prawa wszystkie klocki powinny posiadać homologację ECE R90 określającą standard jakościowy, która to norma jednak nie jest zbyt surowa.

- W związku z tym należy szukać produktów których stosunek jakości do ceny będzie najbardziej korzystny. W tym celu można poprosić o rade mechanika lub sprzedawcę w sklepie z częściami samochodowymi – dodaje Damian Tybuszewski, Product Manager z Auto Partner SA.

Tarcze hamulcowe

Tarcze to drugi po klockach element układu hamulcowego od którego stanu technicznego i jakości zależy efektywność procesu hamowania. Należy pamiętać, że są to także elementy, które ulegają zużyciu w trakcie cyklu życia samochodu, dlatego też powinny być wymieniane. Jak w przypadku klocków hamulcowych nie możemy określić średniej żywotności dla tarcz w naszych samochodach. W związku z tym najważniejsza jest obserwacja albo zasięgniecie opinii mechanika, a w szczególności stosowanie się do rekomendacji producenta. Każda bowiem firma określa minimalną wartość grubości tarcz przy jakiej zachowuje ona swoje właściwości. Poniżej tej normy należy niezwłocznie udać się do warsztatu w celu wymiany elementu układu hamulcowego.

- W trakcie oględzin tarcz mechanik może uznać, że dopuszczalne są niewielkie rowki obwodowe, a różne grubości na jednej średnicy mogą być wyrównane w serwisie. Jednakże absolutnie niedopuszczalne są uszkodzenia w postaci pęknięć, wyszczerbień czy wybrzuszeń. Należy zdawać sobie sprawę, że zużyte i uszkodzone tarcze nigdy nie będą dobrze współpracowały z klockami. Pamiętajmy również, że dla naszego bezpieczeństwa lepiej jest wymienić elementy układu hamulcowego o jeden raz za dużo, niż nie móc wyhamować samochodu w przypadku awaryjnej sytuacji – dodaje Damian Tybuszewski, Product Manager z Auto Partner SA.