1 lipca 2011 r. weszły w życie zmiany do ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. nr 70, poz. 473 z późń. zm.; dalej: ustawa o wychowaniu w trzeźwości), wprowadzone tzw. ustawą deregulacyjną, czyli ustawą o ograniczeniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.
Zakaz dopuszczenia do pracy nietrzeźwego pracownika
Nie wolno dopuścić do pracy pracownika, jeżeli zachodzi podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Obowiązek zadbania o to, aby nie dopuścić takiego pracownika do pracy, spoczywa na:
- kierowniku zakładu lub
- osobie przez niego do tego upoważnionej, a także
- organie nadrzędnym nad danym zakładem pracy oraz
- organie uprawnionym do przeprowadzenia kontroli zakładu pracy (art. 17 ust. 1 i 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości).
Natomiast o podstawach swojej decyzji niedopuszczenia do pracy kierownik lub osoba przez niego upoważniona muszą poinformować pracownika (art. 17 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości).
Badanie trzeźwości
Dotychczas, tj. do 1 lipca 2011 r., badanie stanu trzeźwości pracownika można było przeprowadzić jedynie na żądanie pracownika, co do którego zachodzi podejrzenie, że znajduje się on w stanie nietrzeźwości.
Natomiast na mocy zmian wprowadzonych ustawą deregulacyjną badanie stanu trzeźwości pracownika, co do którego zachodzi podejrzenie, że jest on w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy, można przeprowadzić nie tylko na żądanie tego pracownika, ale także na żądanie:
- kierownika zakładu pracy,
- osoby przez niego upoważnionej (zmieniony art. 17 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości).
Miejmy na uwadze, że metodami sprawdzania stanu trzeźwości są:
1) badanie wydychanego powietrza,
2) badanie krwi,
3) badanie moczu.
Badanie wydychanego powietrza (alkomatem) przeprowadza się za pomocą probierza trzeźwości przez przedmuchiwanie go przez osobę poddaną badaniu.
Dodatkową nowością, wprowadzoną w drodze zmian ustawą regulacyjną jest to, że badanie takie może przeprowadzić tylko organ powołany do ochrony porządku publicznego. Dotychczas bez tego zapisu badanie alkomatem mogli przeprowadzić: sam pracodawca lub osoba do tego przez niego upoważniona. Natomiast obecnie wobec nowego zapisu takie badanie może przeprowadzać wezwana na miejsce – do zakładu pracy – m.in.:
- policja,
- straż miejska.
Pamiętajmy, że z przebiegu badania musi być sporządzony protokół, w którym będą opisane objawy lub okoliczności uzasadniające przeprowadzenie badania.
Badanie krwi polega na przeprowadzeniu analizy krwi pobranej z żyły osoby poddanej badaniu. Pobrania krwi do badań dokonuje lekarz lub na jego zlecenie pracownik medyczny zakładu społecznego służby zdrowia. Krew do badania można pobrać również poza placówką medyczną, jednak musi to wówczas zrobić lekarz. Z pobrania krwi należy sporządzić protokół.
Koszty badań moczu i krwi ponosi pracodawca, niezależnie od tego, kto wystąpił z żądaniem przeprowadzenia badania. Jeżeli podejrzenia o nietrzeźwość pracownika się potwierdzą, pracodawca może obarczyć tymi kosztami pracownika.
Co w praktyce oznacza wprowadzona zmiana?
Wprowadzona zmiana oznacza, że badanie stanu trzeźwości można przeprowadzić również bez zgody pracownika. Dotychczas pracodawca, nawet jeżeli miał uzasadnione podejrzenie, że pracownik znajduje się w stanie po spożyciu alkoholu, mógł jedynie zaproponować pracownikowi, aby ten poddał się badaniu. Pracownik natomiast mógł odmówić poddania się badaniu.
Stan nietrzeźwości
O stanie nietrzeźwości możemy mówić wówczas, gdy:
- stężenie alkoholu we krwi będzie powyżej 0,5‰,
- obecność alkoholu w wydychanym powietrzu będzie powyżej 0,25 mg w 1 dm3.
Natomiast o stanie po użyciu alkoholu mówimy, gdy:
- stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5‰,
- obecność alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi od 0,1 do 0,25 mg w 1 dm3.
mgr Robert Gorczyca
prawnik, specjalista ds. bhp
Komentarze (0)