W ubiegłym roku Inspekcja Handlowa zakwestionowała 3,92% skontrolowanych próbek paliw płynnych – rok wcześniej było to 4,14%. Zastrzeżenia dotyczyły częściej jakości oleju napędowego niż benzyny.

Paliwo, które nie spełnia wymagań jakościowych, może wpływać na zwiększenie jego zużycia. Bywa ono także przyczyną pogorszenia stanu technicznego silnika, co w konsekwencji może prowadzić do awarii. Naraża to właściciela samochodu na koszty napraw oraz dyskomfort jazdy. Inspekcja Handlowa bada jakość oferowanego na rynku paliwa już od ponad 10 lat. W czasie pierwszej kontroli w 2003 roku odsetek próbek paliw ciekłych niespełniających wymogów jakościowych wyniósł 30%. W kolejnych latach ilość stwierdzanych nieprawidłowości znacząco spadła i utrzymuje się na poziomie poniżej 5%. Od siedmiu lat obowiązuje ustawa o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw pozwalająca na kontrolę na każdym etapie dystrybucji – od wytwórcy poprzez magazyny, hurtownie, transport aż po stacje paliwowe.
Inspekcja Handlowa kontroluje niemal wszystkie rodzaje paliw dostępnych na rynku: olej napędowy, benzynę, gaz LPG, biopaliwa. Wyniki ubiegłorocznych kontroli pokazują, że poprawiła się jakość oleju napędowego, natomiast nieco więcej zastrzeżeń dotyczyło benzyny bezołowiowej i LPG.

Stacje wybrane losowo
Jak pokazuje raport z losowych kontroli przeprowadzonych w 2013 roku, poprawiła się jakość paliw ciekłych na stacjach benzynowych. Spośród 945 próbek pobranych na 945 stacjach norm nie spełniało 3,92% (rok wcześniej było to 4,14%). Mniej zastrzeżeń dotyczyło jakości wlewanego do baków oleju napędowego – zakwestionowano 5,42% przebadanych próbek (rok wcześniej 7,84%). Nieco pogorszyła się natomiast jakość benzyny – wymaganiom nie odpowiadało 2,78% próbek (w 2012 roku – 1,43%). Największe odstępstwa od norm jakościowych paliw ciekłych stwierdzono w województwach: opolskim – 11,11% próbek, podkarpackim – po 10,20% próbek, lubelskim – 6,78% próbek, łódzkim – 5,56% próbek. Nieprawidłowości nie odnotowano w województwach: kujawsko-pomorskim, małopolskim i warmińsko-mazurskim. Przeprowadzone w 2013 roku losowe kontrole jakości gazu LPG wykazały nieprawidłowości w przypadku 2,31% sprawdzonych próbek (rok wcześniej było to 1,03%).

Stacje, na które napłynęły skargi
Inspekcja Handlowa przeprowadziła również kontrole stacji, na które skarżyli się kierowcy, wytypowane przez organy ścigania oraz te, na których w poprzednich latach stwierdzono nieprawidłowości. Z pobranych 577 próbek oleju napędowego i benzyny na 508 stacjach zakwestionowano 7,8% (rok wcześniej było to 11,57%). Zastrzeżenia dotyczyły częściej oleju napędowego – 9,42% próbek (13,81% w poprzednim roku), niż benzyny – 4,62% próbek (7,25% w poprzednim roku). W ramach kontroli gazu LPG zakwestionowano tylko 1 próbkę (1,59% zbadanych).
Najwięcej odstępstw od wymagań jakościowych paliw ciekłych zanotowano w województwach: świętokrzyskim (14,29% próbek), śląskim i zachodniopomorskim (po 12,31% próbek), opolskim (11,11% próbek), kujawsko-pomorskim (10,26% próbek) oraz łódzkim (10% próbek). Natomiast w województwach lubuskim, podlaskim i warmińsko-mazurskim nie stwierdzono żadnych odstępstw.

Kwestionowane parametry
W przypadku oleju napędowego wśród najczęściej kwestionowanych parametrów znalazła się zbyt niska temperatura zapłonu oraz zbyt wysoki poziom siarki. Zbyt niska temperatura zapłonu stwarza niebezpieczeństwo wybuchu oparów oleju podczas nalewania paliwa z dystrybutora do baku. Duża ilość siarki natomiast przyczynia się do korozji silnika i zużycia jego niektórych elementów.
W przypadku benzyny najczęściej kwestionowano nieprawidłową prężność par, która prowadzi do kłopotów z uruchomieniem silnika, a nawet jego unieruchomienia w efekcie tworzenia się korków parowych. Zastrzeżenia budziło też m.in. niedotrzymanie wymagań RON – badawczej liczby oktanowej. Zbyt niska liczba oktanowa może być powodem występowania w silniku spalania stukowego, co oznacza nieprawidłowy przebieg spalania, powodujący głośną i nierównomierną pracę silnika oraz większe zużycie paliwa.
W przypadku gazu LPG zastrzeżenia najczęściej dotyczyły przekroczenia dopuszczalnego poziomu całkowitej zawartości siarki, co grozi korozją niektórych elementów silnika.

Działania Inspekcji Handlowej
W roku 2013 IH wydała 21 decyzji o wycofaniu z obrotu paliw ciekłych niespełniających norm oraz przekazała do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki informacje dotyczące 65 stacji paliw i hurtowni, gdzie stwierdzono naruszenie warunków udzielonych koncesji na obrót paliwami ciekłymi oraz przepisów ustawy prawo energetyczne. Prezes URE ma kompetencje do zakazania sprzedaży paliwa tym przedsiębiorcom, którzy naruszają warunki koncesji.
W wyniku przeprowadzonych kontroli w 2013 roku IH skierowała do prokuratur 88 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Dotychczas wszczęto postępowania w 65 przypadkach: do sądów skierowano 6 aktów oskarżenia, 35 spraw umorzono m.in. z powodu braku znamion przestępstwa, 18 jest w toku. Obowiązujące przepisy przewidują surowe sankcje za obrót paliwem złej jakości – grzywnę w wysokości do 1 mln złotych lub karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Gdzie szukać informacji?
Ponad 4700 stacji i hurtowni paliw skontrolowanych w latach 2010-2013 przez Inspekcję Handlową na zlecenie UOKiK można znaleźć na stronie internetowej UOKiK na specjalnie przygotowanej mapie (http://www.uokik.gov.pl/kontrole_stacji_hurtowni_paliw.php). Aplikacja umożliwia znalezienie stacji i hurtowni w konkretnej miejscowości. Pod mapą znajduje się legenda wyjaśniająca symbole i litery użyte w tabelach. Litera D oznacza, że próbka spełnia wymagania jakościowe (parametry) określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych z późn. zm.

Źródło: www.uokik.gov.pl