Powłoki lakiernicze odpowiadają za zabezpieczenie produktów, części i konstrukcji przed wpływem warunków otoczenia. Oprócz tej istotnej funkcji znaczenie ma również wygląd elementów pokrytych odpowiednią powłoką. Obecnie, kiedy estetyka wykonania traktowana jest przez wielu klientów na równi z funkcjonalnością, nie bez znaczenia ma fakt możliwości zmierzenia, czy dana partia lakierów jest na przykład taka sama jak ta sprzed roku. Rozwijając znaczenie „taka sama” w przypadku wyglądu, mamy na myśli ten sam odcień koloru, połysku i tekstury powłoki po jej wyschnięciu.

Jak podejść do tematu oceny wyglądu? Na początku warto upewnić się, czy zależy nam tylko na sprawdzeniu koloru powłoki, czy może na możliwości wpływania na kolor, bo jesteśmy firmą produkcyjną lub w niedalekiej przyszłości planujemy zainwestować w taką linię.
Jeżeli nasze kontrole skupiają się wokół płaskich elementów, warto zapoznać się z nowoczesnym spektrofotometrem Konica Minolta CM-26dG. Jest to urządzenie w geometrii d/8, a zatem posługując się nim, możemy mierzyć w trybach SCI, SCE lub obu jednocześnie. Obsługa przyrządu jest prosta i intuicyjna. Od momentu włączenia spektrofotometr prowadzi nas przez kalibrację i nie pozwoli pracować, jeśli nie została ona poprawnie wykonana. Żeby użytkownik nie zaprzątał sobie głowy kolejnymi komunikatami, urządzenie jest tak skonstruowane, żeby pokazywać informacje tylko wtedy, gdy coś jest nie tak.
Spektrofotometr jest lekki i dobrze leży w ręku. Japońscy inżynierowie zadbali o najlepszą wygodę pracy. Za jednym przyciśnięciem urządzenie mierzy kolor i połysk pod kątem 60°. Wyniki są automatycznie zapamiętywane, a pomiar jest wykonywany wyjątkowo szybko. Urządzenie ma dwa pola pomiarowe o średnicy 3 mm i 8 mm.
Co z sytuacją, kiedy zależy nam na wyglądzie powierzchni lakierowanej? Gdy znaczenie mają połysk, jakość lakieru i to, jak klarowne jest odbicie na takiej powierzchni, czy sąsiadujące części będą ze sobą dobrze wyglądać? Dla takich sytuacji został zaprojektowany TAMS, którego wyniki pomiarów powiedzą nam o poziomie jakości powierzchni i zgodności wyglądu z sąsiednim detalem. Jest to sprawdzone urządzenie do kontroli wyglądu. Opisując jego działanie w skrócie, polega ono na kontroli jakości obrazu odbitego od lakieru i sprawdzaniu, czy i w jakim stopniu jest zniekształcony.
Przechodząc do odpowiedzi na drugie pytanie, wynika z tego, że znaczenie ma wygląd powłoki oraz to, co się dzieje w czasie dostawy i produkcji. Dlatego warto zainwestować w urządzenie stacjonarne. Spektrofotometr taki ma możliwość pomiaru w odbiciu (czyli w takiej samej funkcji jak urządzenia przenośne), ale i w przeźroczu. Jest to szczególnie istotne, kiedy mamy do czynienia z surowcami w postaci cieczy, które mają różny stopień przepuszczania światła. Również tymi, które na pierwszy rzut oka wydają się przezroczyste.
Do takich zastosowań świetnym rozwiązaniem będzie model CM-36dG. Jest to najnowsze rozwiązanie firmy Konica Minolta, które wprowadza wyższy poziom dokładności i powtarzalności pomiarowej. Jego poprzednie wersje są świetnie znane w branży powłok malarskich. Najnowsze wydanie oprócz ugruntowanej solidności oferuje szereg nowoczesnych rozwiązań. Pierwszym z nich jest łatwy i szeroki dostęp do komory pomiaru transmisji, aby szybko i sprawnie mierzyć różne przezroczyste składniki. Przesuwana zasłona od przeźrocza daje możliwość pomiaru dużych elementów bez potrzeby wycinania małej próbki do pomiaru.
Przechodząc do pomiaru w odbiciu, mamy możliwość pomiaru koloru i połysku jednocześnie. Konstrukcja pomiaru barwy wykonana jest w geometrii d/8, a połysku pod kątem 60°. Pozwala to na jednoczesny pomiar w trybie SCI, SCE lub SCI+SCE, oczywiście z połyskiem. Jeżeli potrzebujemy zmierzyć drobny element z dużej części detalu, to w precyzyjnym pozycjonowaniu pomaga nam kamera, która przedstawia aktualny obraz w komputerze. Kolejną nowością jest zastosowanie dodatkowej przysłony. Nowe pole pomiarowe to średnica 16 mm. Reasumując, w odbiciu mamy do dyspozycji 4 pola pomiarowe o średnicach: 4 mm, 8 mm, 16 mm i 25,4 mm. Co więcej, nie ma możliwości założenia przysłony w niewłaściwy sposób, bowiem program Spectra Magic NX od razu zaalarmuje błąd. Jeżeli opisane udogodnienia są niewystarczające dla nietypowych próbek, które mają kształty, zakrzywienia i przestrzenną konstrukcję, to płyta czołowa od strony pomiaru w odbiciu zawiera 4 otwory przeznaczone do montażu indywidualnych uchwytów. Ponadto tryb i ustawienia pomiaru są zawsze widoczne na urządzeniu w formie podświetlanych piktogramów, które jednoznacznie informują, czy mamy ustawienia w odbiciu, czy w przeźroczu, czy tryb SCI, SCE i która przysłona jest nałożona. Sprawia to, że na pewno unikniemy błędów, ograniczymy czas na upewnienie się co do właściwej konfiguracji i wyeliminujemy ewentualne zmartwienia z powodu ustawień niezgodnych z bieżącym plikiem pomiarowym.
Prowadząc kontrolę jakości, dzięki rozwiązaniom pomiarowym możemy sprawdzać produkcję na każdym etapie i wszystkie surowce, które wchodzą w skład naszego finalnego produktu. Sprawia to, że możemy szybko reagować na zakłócenia i błędy koloru, a dostawy zawsze będą powtarzalne.
Istotne jest ponadto to, że Konica Minolta produkuje urządzenia zarówno do laboratorium, jak i przenośne, które mamy zawsze ze sobą niezależnie od miejsca, więc możemy zmierzyć próbki u klienta czy sprawdzić kolor na produkcji. Ten fakt jest o tyle ważny, że konstrukcyjnie są to te same urządzenia. Przykładem takiej pary może być stacjonarny spektrofotometr CM-36dG i przenośny CM-26dG. Powtarzalność pomiaru jest wyjątkowo wysoka, a aspekt zgodności między tymi samymi urządzeniami jest w najlepszej klasie i wynosi dE nie więcej niż 0,12. Sprawia to, że nasza pewność co do pomiaru w porównaniu do innych wyników jest na najwyższym poziomie. Te dwa urządzenia stanowią dobrze zgraną parę w łańcuchu laboratorium – produkcja – pomiary u klienta.
Praca z urządzeniami Konica Minolta jest o tyle łatwa, że można je połączyć przez jeden program Spectra Magic NX. Jeżeli natomiast nasze potrzeby zmierzają ku funkcjom recepturowania, optymalizacji i przewidywania receptur, warto rozważyć program Colibri, który również połączy wszystkie spektrofotometry Konica Minolta i pozwoli na odpowiednie, uporządkowane prowadzenie bazy.
Reasumując, Konica Minolta oferuje kompletne rozwiązania pomiarowe: na produkcję i do laboratorium, przenośne i stacjonarne w dwóch wiodących geometriach uznanych przez Międzynarodową Komisję Oświetleniową.
Jeżeli są Państwo zainteresowani rozwiązaniami do kontroli powłok, zapraszamy do kontaktu. Pomożemy i doradzimy w tego typu zastosowaniach.

Andrzej Wojtkowski
Konica Minolta 
Sensing Europe B.V.
Sp. z o.o. Oddział w Polsce
ul. Skarbowców 23a
53-025 Wrocław 
tel. 71 734 52 11
fax 71 734 52 10
e-mail: info.poland@seu.konicaminolta.eu
www.konicaminolta.pl