Zaledwie kilka procent samochodów na polskich drogach ma dobrze ustawione światła. Natomiast mniej niż połowa aut zapewnia sobie określone przepisami minimum oświetlenia na drodze. Te alarmujące statystyki podaje Instytut Transportu Samochodowego, który podsuwa też rozwiązanie na zdyscyplinowanie kierowców.

Tym rozwiązaniem mają być kontrole oświetlenia w warunkach drogowych. Specjalne urządzenie, analizator świateł ITS, przechodzi właśnie fazę testów.

Wyposażenie policyjnych radiowozów w taki analizator może być dobrą wiadomością dla branży warsztatowej, bo kierowcy być może zechcą sprawdzić swoje oświetlenie i w razie potrzeby je naprawić. Nie brakuje jednak głosów sprzeciwu. Takie kontrole świateł przeprowadzane już są – podczas obowiązkowego, corocznego przeglądu w stacji kontroli pojazdów.

- Moim zdaniem kontrole świateł w warunkach drogowych to nieporozumienie. Skoro auto jest dopuszczone do ruchu, to znaczy, że ze światłami jest wszystko OK. Takie kontrole oświetlenia byłyby uzasadnione np. po kolizji, gdzie zniszczony został reflektor – dziwi się pan Jacek, taksówkarz.

Jego kolega po fachu poddaje w wątpliwość uczciwość tak przeprowadzonych badań: - Żeby przeprowadzić taką kontrolę, pojazd musi być wypoziomowany. Dopuszczalne odchylenia szczegółowo regulują przepisy. A każdy wie jak wyglądają polskie drogi i pobocza. Inna sprawa – ciśnienie w oponach, które też może wpływać na poziomowanie auta. Te pomiary na pewno nie będą uczciwe.

Jak do takich zarzutów odniesie się policja – jeszcze nie wiadomo. Na razie policjanci testują analizator świateł – urządzenie przygotowane przez Instytut Transportu Samochodowego. To komputerowe urządzenie diagnostyczne jest przygotowane przez ITS w wersji warsztatowej oraz mobilnej. Co ważne, dobre oświetlenie drogi to nie jest kwestia tylko ustawienia świateł. Na dobrze oświetloną drogę składają się: dobry reflektor, żarówka oraz wspomniane ustawienie.

- Jeżeli chociaż jeden z tych elementów jest nieprawidłowy, to wiązka świetlna niewystarczająco oświetla drogę albo oślepia innych jej użytkowników. Jakości świateł nie można ocenić wzrokiem – mówi specjalista ds. oświetlenia ITS, dr inż. Tomasz Targosiński.

Przeprowadzone w trakcie testów pomiary wykazały, że ze światłami na polskich drogach jest bardzo źle. Spośród skontrolowanych 150 przypadkowo wytypowanych samochodów, ponad połowa miała nieprawidłowo ustawione światła. Co dziesiąte auto wymagało natychmiastowej wizyty w warsztacie. Poza niewystarczającym oświetleniem własnej drogi, dużym problemem jest oślepianie kierowców jadących z naprzeciwka. Statystyki ITS wskazują, że podczas podróżowania nocą ryzyko wypadku drogowego wzrasta dwukrotnie. Nocą częściej dochodzi też do wypadków śmiertelnych (nocą w co czwartym wypadku ginie człowiek, natomiast w ciągu dnia – w co trzynastym). ITS dodaje też, że kontrole świateł są dodatkowo konieczne ze względu na coraz bardziej popularne nowe technologie świateł, takie jak LED-owe czy laserowe. To skomplikowane systemy, których nie można pozostawić bez regularnej kontroli.

Pozostaje pytanie, dlaczego ze światłami w samochodach na polskich drogach jest tak źle, skoro auta pozytywnie przechodzą badania w stacji kontroli pojazdów? Pracownicy Instytutu Transportu Samochodowego mówią, że metodologa badań i ustawienia świateł wymaga dużej staranności. Podczas takiej wizyty okresowej światła są tylko ustawiane. A co z innymi czynnikami, takimi jak odpowiednia żarówka czy prawidłowy reflektor? Co więcej, nie ma jednoznacznych wytycznych, kiedy należałoby wymienić reflektor. Taką odpowiedź może dać jedynie badanie testowanym właśnie analizatorem. Inne zagrożenie, które dostrzega ITS, to żarówki nie spełniające wymogów homologacyjnych, takie jak ksenonowe zamienniki i inne, łatwo dostępne „tuningowe wynalazki”.

Jak dodaje Rafał Sosnowski, prezes zarządu firmy SOSNOWSKI, niezbędne do kontroli światłości i ustawienia świateł wyposażenie większości SKP nie pozwala na kontrolę świateł nowej generacji.

- Część najstarszych urządzeń nie nadaje się nawet do kontroli świateł ksenonowych, nie wspominając o światłach LED czy  laserowych - zwraca uwagę. - Konieczne jest aby SKP zostały wyposażone w urządzenia najnowszej generacji dostosowanych do zmian technologicznych w pojazdach.

Fot. ITS