Specyficzna logistyka dostaw gazu skroplonego LPG, a więc dostawy statkami, cysternami kolejowymi oraz drogowymi umożliwia natychmiastową zmianę możliwości nabycia, zróżnicowania źródeł dostaw i dróg transportu. Należy zauważyć, że problemy z dostawami gazu nie dotyczyły LPG, który w sytuacji zakłóceń w dostawach gazu ziemnego jest jego doskonałym substytutem. Jeżeli zostanie to właściwie przewidziane, urządzenia zabezpieczające dostawy LPG mogą być instalowane jako rozwiązanie rezerwowe zarówno dla potrzeb komunalno-bytowych, jak i przemysłowych. W przypadku dramatycznych braków gazu ziemnego w Europie Środkowej i Wschodniej nie tylko dla odbiorców indywidualnych, ale także dla kluczowych zakładów przemysłowych z branży hutniczej, motoryzacyjnej czy farmaceutycznej, zalety posiadania takiej opcji na miejscu są oczywiste. LPG jest perfekcyjnie dostosowane do pełnienia tej roli. Rozwój wypadków z początku 2009 roku związany z kryzysem w dostawach gazu ziemnego uwidocznił zalety gazu skroplonego LPG, Są to:
Mnogość źródeł: LPG może powstawać na dwa sposoby – z odwiertów w ziemi i przeróbki ropy naftowej w rafineriach. Dlatego dostawy LPG nie są warunkowane dostępnością jednego źródła. Ponadto, dzięki istnieniu wysoko rozwiniętego rynku międzynarodowego, import LPG w Europie jest geograficznie zdywersyfikowany.
Elastyczna i zdecentralizowana sieć dystrybucji: Zamiast polegać na wrażliwej na zakłócenia dostaw stałej sieci, LPG może być transportowany do dowolnego miejsca, używając w tym celu optymalnego połączenia poprzez morze, kolej czy drogi. Europejska samowystarczalność: Chociaż europejscy operatorzy LPG są aktywni także na rynku globalnym, to produkcja i poziom konsumpcji LPG w Europie bilansuje się.
Czyste wsparcie: LPG ze swoją elastyczną infrastrukturą i niewielkim wpływem na środowisko jest naturalnym uzupełnieniem systemu energii odnawialnej, kompensując przerwy w jego pracy. Warto podkreślić, że udział LPG w ogólnym bilansie energetycznym Polski stanowi już 3,1%. Analizując rynek w ciągu ostatnich lat, można jednoznacznie stwierdzić, że nie było żadnych poważnych zakłóceń w dostawach gazu skroplonego LPG. Potwierdziło się po raz kolejny, że LPG to czysta, ekologiczna, szybko i łatwo dostępna alternatywa dla paliw tradycyjnych (gazu ziemnego i benzyny). Chociaż większość LPG jest sprowadzana do Polski z kierunku wschodniego, to żadne spośród 5,4 miliona gospodarstw domowych użytkujących gaz w butlach, ani nikt spośród ponad 2 milionów kierowców – użytkowników autogazu, nigdy nie odczuli przerw w dostawach tego nośnika energii. Problemy nie były odczuwalne nawet wtedy, gdy niemal całkowicie zostały wstrzymane dostawy z tego kierunku w ciągu kilku tygodni w roku 2006 i 2007. Ograniczenia te były znane jedynie specjalistom z branży, gdyż nasze terminale pozwalały na natychmiastowe przestawienie dostaw z innych kierunków. LPG, dzięki swojej właściwości jaką jest duża elastyczność logistyczna, poprawia zdecydowanie nasze bezpieczeństwo energetyczne. Sprzedaż LPG w Polsce w ostatnich latach na poziomie prawie 2,5 mln ton powoduje, że jesteśmy zaliczani do dużych rynków europejskich. Struktura sektorowa w branży nie zmienia się zasadniczo. Nadal 73,8% sprzedaży to autogaz, a pozostałe sektory to gaz w butlach 15,6% i gaz w zbiornikach 10,6% (ogrzewanie itp.). Warto zauważyć, że po wprowadzeniu systemu kontroli jakości wyniki kontroli dla LPG autogazu są zaskakujące dla sektora paliowego. W 2009 roku tylko niecałe 1% pobranych próbek nie spełniło norm jakościowych. Polski rynek LPG zmienił się w okresie kilku lat bardzo mocno i podlegać będzie dalszym przeobrażeniom. Już teraz obserwowany jest proces konsolidacji. Nowe inwestycje w infrastrukturę terminali morskich, a z drugiej strony zwiększona podaż gazu ze wschodu, zmieniają dość zasadniczo strukturę zaopatrzenia.
Zmiany zachodzące w sektorze LPG, w tym stabilizacja poziomu sprzedaży, świadczą o wchodzeniu rynku w okres dojrzałości. Przykład dyskusji wokół stawek akcyzy z roku 2008 i 2009 jest dowodem zrozumienia władz państwowych o znaczeniu tej branży dla milionów konsumentów. Po raz kolejny utrzymano stawki podatku akcyzowego na niezmienionym poziomie, tj.695 zł za tonę. Według ostatnich danych Polskiej Organizacji Gazu Płynnego, sprzedaż LPG za 2009 rok wyniosła 2,310 mln ton, co w porównaniu z 2008 rokiem oznacza spadek o 2,9%. Spadek sprzedaży spowodowany był przede wszystkim sytuacją związaną z perturbacjami akcyzowymi w roku ubiegłym. Mniejsza ilość montowanych instalacji, nowsze technologie, zwiększone zainteresowanie samochodami na olej napędowy, to kolejne przyczyny tego spadku. Sprzedaż autogazu spadła o 3,7% w stosunku do 2008 roku. Stopniowo wzrasta jednak zainteresowanie instalacjami LPG do samochodów osobowych, co zaczyna skutkować zwiększoną sprzedażą. Pozostajemy nadal w ścisłej czołówce światowej, jeśli chodzi o liczbę samochodów na LPG jak i liczbę modułów autogazowych. Sprzedaż w poszczególnych segmentach praktycznie nie uległa większym zmianom. Jak wcześniej zauważono, nadal dominuje popularny autogaz, który decyduje praktycznie o wielkości rynku LPG w Polsce. Stosunkowo ciepły październik i listopad ub. roku, a także wyjazdy na grudniowe zakupy świąteczne, to przesłanki sprzyjające sprzedaży tego produktu jako nośnika napędu w ostatnim kwartale 2009 roku.
Po ostatnich decyzjach władz państwowych, tj. utrzymaniu stawki akcyzy w roku 2010 na niezmienionym poziomie, nieznacznej podwyżce opłaty paliwowej, zaliczeniu tego produktu do ekologicznych paliw alternatywnych przyszłość rysuje się również dość optymistycznie.
Znaczenie LPG docenił polski rząd, który w swoim rozporządzeniu z dnia 20 października 2009 r. w sprawie rodzajów programów i projektów przeznaczonych do realizacji w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji (Dz. U nr 187, poz. 1445) odnośnie „unikania lub redukcji emisji gazów cieplarnianych w sektorze transportu” programem i projektem określa „zastępowanie silników spalających olej napędowy lub benzynę silnikami spalającymi gaz ziemny, silnikami spalającymi LPG, silnikami hybrydowymi, silnikami elektrycznymi oraz silnikami przystosowanymi do spalania biopaliw ciekłych”. Takie stanowisko to dobry prognostyk dla segmentu autogazu. Pojawiające się pogłoski o kryzysie w branży nie znajdują potwierdzenia w danych rynkowych oraz dokumentach państwowych.
Andrzej Olechowski
Polska Organizacja Gazu Płynnego
Komentarze (0)