Japońska firma HIOKI rozbudowała serię multimetrów cyfrowych DT425X o trzy nowe przyrządy. Prezentujemy najbardziej interesujący z nich – DT4256.

Z wielu przenośnych multimetrów cyfrowych dostępnych obecnie na rynku przyrządów pomiarowych multimetry produkowane przez firmę HIOKI wyróżniają się nie tylko eleganckim wyglądem i ergonomicznym kształtem, ale przede wszystkim różnorodnością funkcji pomiarowych i pomocniczych, precyzją wykonania, wysoką dokładnością pomiaru, a także niezwykłą niezawodnością i odpornością na narażenia mechaniczne i elektryczne. Zapewniają też ich użytkownikowi niespotykany w innych przyrządach tego typu komfort obsługi i bezpieczeństwa. Firma HIOKI zapewnia, że multimetry serii DT425X wytwarza w Japonii, w swojej fabryce znajdującej się w mieście Ueda, w prefekturze Nagano. Przyrządy te są już w ofercie firmy Labimed Electronics, jedynego i wyłącznego dystrybutora tej firmy na Polskę.
Multimetr DT4256 jest montowany, podobnie jak wszystkie multimetry serii DT425X, w ergonomicznej, czarnej obudowie. Na obudowę jest nałożona niebieska osłona gumowa, utrudniająca wysunięcie przyrządu z ręki i chroniąca go przed uszkodzeniami mechanicznymi. Należy podkreślić, że multimetr wytrzymuje upadek na betonową podłogę z wysokości 1 m. Jest odporny na wnikanie kurzu i bryzgów wody (klasa szczelności IP42). Pracuje poprawnie w szerokim zakresie temperatur otoczenia, od -10 do 50oC. Dla porównania typowy, przenośny multimetr cyfrowy zachowuje swoje własności w węższym zakresie, zwykle od 0 do 40oC.
Wyjątkową własnością nowego multimetru jest niezwykła jak na taki przyrząd szybkość pomiaru. Jak twierdzi firma HIOKI, żaden cyfrowy multimetr znajdujący się obecnie na rynku nie dorównuje pod tym względem multimetrowi DT4256 (w tym też dwóm pozostałym, nowym multimetrom serii DT425X). DT4256 przeprowadza pomiar napięcia stałego w ok. 0,7 s, a przemiennego w ok. 0,6 s. Przyrząd wyróżnia się też niespotykanie dużą odpornością na zakłócenia. Obie własności pozwalają uzyskiwać stabilne wyniki praktycznie natychmiast po rozpoczęciu pomiaru.
Przyrząd spełnia wymagania międzynarodowej normy bezpieczeństwa IEC61010 na kategorię IV (600 V) i III (1000 V). Bezpieczeństwo obsługi zwiększa dodatkowo specjalny układ elektroniczny chroniący użytkownika przed nieszczęśliwym wypadkiem, gdy wykona on niewłaściwą operację lub doprowadzi do wejścia przyrządu sygnał o zbyt dużym poziomie.
Multimetr DT4256 już na pierwszy rzut oka zwraca uwagę swoim eleganckim wzornictwem. Górną część płyty czołowej zajmuje duży, wielofunkcyjny wyświetlacz. Pod nim zaś są umieszczone w jednym rzędzie cztery przyciski funkcyjne: „HOLD” („zamrażanie” bieżącego wskazania wyświetlacza), „MAX/MIN” (wskazywanie wartości maksymalnej i minimalnej), „FILTER” (filtr pomiarowy) i „RANGE” (zmiana podzakresu pomiarowego automatyczna/ręczna). W centralnym miejscu płyty czołowej umieszczono przełącznik obrotowy, którym wybiera się potrzebną funkcję pomiarową lub wyłącza zasilanie przyrządu. Okrągły przycisk z prawej strony przełącznika obrotowego służy do włączania podświetlenia wyświetlacza. Na samym dole płyty czołowej są jeszcze trzy gniazda pomiarowe przystosowane do typowych wtyków banankowych o średnicy 4 mm, z osłonką, stanowiących zakończenie przewodów pomiarowych.

Funkcje pomiarowe
Producent multimetru DT4256 wyposażył go w komplet funkcji pomiarowych, lecz niestety bez temperatury. Mają ją inne multimetry serii DT425X.
Multimetr ma wygodną funkcję automatycznego wykrywania typu sygnału, czyli sam, bez udziału operatora ustala, czy napięcie doprowadzone do jego wejścia pomiarowego jest stałe czy przemienne. Po zidentyfikowaniu typu pomiaru multimetr dokonuje automatycznie stosownych przełączeń układu pomiarowego i zaczyna mierzyć. Przyrząd wykrywa też i sygnalizuje użytkownikowi zaświeceniem czerwonego LED i włączeniem krótkiego sygnału dźwiękowego przekroczenie przez mierzone ujemne napięcie wartości -10 V, co przydaje się w niektórych aplikacjach pomiarowych.
DT4256 mierzy napięcie stałe i przemienne w zakresie do 1000 V z dokładnością podstawową ±0,3%. Rozdzielczość wskazania na dolnym podzakresie napięcia stałego (600 mV) wynosi 0,1 mV, a na dolnym podzakresie napięcia przemiennego (6 V) jest równa 1 mV.
Prąd mierzony metodą bezpośrednią, tj. z użyciem gniazd pomiarowych wymaga włączenia przyrządu szeregowo w obwód pomiarowy i w przypadku DT4256 nie może przekroczyć 10 A. Na uwagę zasługuje podzakres „60 mA”, na którym można mierzyć niewielkie prądy z dużą rozdzielczością równą 10 nA.
Przy potrzebie pomiaru prądów większych od 10 A można posłużyć się przystawką cęgową (ogólnie dostępną w handlu przyrządami pomiarowymi). Mierząc prąd metodą pośrednią, używa się zależnie od wielkości tego prądu podzakresu napięciowego 600 mV lub 6 V.
Multimetrem DT4256 można też zmierzyć częstotliwość (do 99,99 kHz), rezystancję (do 60 MΩ) i pojemność (do 10 mF), a także sprawdzić ciągłość obwodu i diodę.

Funkcje pomocnicze
Cztery przyciski funkcyjne umieszczone w jednym rzędzie pod wyświetlaczem służą do realizacji funkcji pomocniczych multimetru.
Przyciskiem „HOLD” włącza się lub wyłącza stan „zamrażania” bieżącego wskazania wyświetlacza. Funkcja ta przydaje się, gdy w danym momencie lub miejscu nie ma możliwości zanotowania wyniku pomiaru. W multimetrze DT4256 funkcja „HOLD” może pracować zależnie od wyboru użytkownika w trybie standardowym lub automatycznym. Zamrożenie wskazania w trybie automatycznym następuje dopiero po ustabilizowaniu się wskazania.
Po naciśnięciu przycisku „MAX/MIN” przyrząd wyświetla wartość maksymalną i minimalną z serii wyników pomiaru, poczynając od momentu wybrania tego trybu.
Trzecim przyciskiem oznaczonym „FILTER” włącza się cyfrowy filtr dolnoprzepustowy, eliminujący sygnały zakłócające pomiar i zapewniający tym stabilne wskazania. Za każdym naciśnięciem przycisku zmienia się pasmo filtru (100 Hz, 500 Hz). Przycisk ma podwójne przyporządkowanie. Włącza się nim też wskazywanie wartości względnej „REL”. Z funkcji tej korzysta się na przykład, zerując rezystancję doprowadzeń pomiarowych przy pomiarze małych rezystancji i zwiększając tym dokładność pomiaru.
Ostatnim w rzędzie przycisków funkcyjnych jest „RANGE”. Służy on do wyboru ręcznej lub automatycznej zmiany podzakresu pomiarowego. Tryb zmiany automatycznej jest domyślnym trybem pracy multimetru DT4256. Jednak w niektórych zastosowaniach pomiarowych wymaga się, aby potrzebny podzakres użytkownik mógł wybrać samodzielnie, po czym podzakres ten multimetr blokuje (ustawia na stałe). Taki tryb pracy nazywa się zmianą ręczną lub wyborem ręcznym podzakresu pomiarowego.

Wyświetlanie
Ciekłokrystaliczny ekran multimetru DT4256 wyróżnia się dużym kontrastem i szerokim kątem obserwacji wskazania. Zawiera on dwa pola cyfrowe (tzw. wyświetlacze główny i pomocniczy) oraz analogowy bargraf.
Wyświetlacz główny ma maksymalne wskazanie 6000 i wskazuje bieżący wynik pomiaru. Drugie pole cyfrowe znajdujące się powyżej tego wyświetlacza spełnia tylko zadanie pomocnicze. Na przykład przy pomiarze napięcia przemiennego pojawia się na nim jednocześnie wskazanie częstotliwości tego napięcia.
Ekran multimetru DT4256 zawiera też szybki, analogowy bargraf o półkolistym kształcie. Umieszczono go w dolnej części ekranu. Bargraf zbudowany z 32 segmentów zastępuje wskazówkę wskaźnika analogowego i przydaje się przy obserwowaniu sygnałów szybkozmiennych oraz trendów zmian mierzonych wielkości.
Obserwowanie z kolei wyników pomiarów prowadzonych w miejscach o niedostatecznym oświetleniu zewnętrznym ułatwia białe podświetlenie zrealizowane za pomocą diod LED. Włącza się je i wyłącza przyciskiem. Podświetlenie to wyłącza się też bez udziału operatora, automatycznie, po 40 sekundach braku jego aktywności (użycia przycisku lub przełącznika obrotowego). W razie potrzeby prowadzenia długotrwałych pomiarów funkcję tę można wyłączyć.

Zasilanie
Do zasilania multimetru DT4256 napięciem stałym 6 V służą cztery baterie LR03. Bieżący stan naładowania baterii wskazuje wyświetlony w prawym górnym rogu ekranu czterosegmentowy wskaźnik (5 stanów). Czas pracy baterii wydłuża funkcja dwustopniowego, automatycznego wyłączania zasilania (APS). Po ok. 15 minutach braku aktywności operatora multimetr przechodzi w stan uśpienia. Stan ten trwa ok. 45 minut, po czym zasilanie multimetru wyłącza się. W razie potrzeby ciągłej pracy multimetru funkcję tę można wyłączyć.

Akcesoria
W komplecie fabrycznym multimetru DT4256 są przewody pomiarowe L9207-10, cztery baterie alkaliczne LR03, osłona gumowa i instrukcja obsługi. Za dodatkową opłatą można zakupić futerały (C0202, C0201) i pasek magnetyczny Z5004 do zawieszania multimetru na metalowej ścianie.

mgr inż. Leszek Halicki