Nowy multimetr warsztatowy Finest 816 (fot. 1) ma tak wiele funkcji, że trzeba było na to przeznaczyć dwa artykuły. Przyrząd znajdujący się w ofercie firmy Labimed Electronics wyprodukowała firma Fine Instruments Corporation, znana z oscyloskopów samochodowych Finest 1005 i 1006. W poprzednim artykule przedstawiono diagnostyczne funkcje samochodowe. Prezentujemy funkcje pomiarowe uniwersalne i własności użytkowe.

Pomiar napięcia stałego
Multimetr Finest 816 mierzy napięcie stałe na sześciu podzakresach, poczynając od 50 mV, a na 1000 V kończąc. Rozdzielczość na podzakresie 50 mV wynosi 1 µV, a dokładność podstawowa jest równa 0,08%. Mniej obeznanym w temacie należy się wyjaśnienie, że 50 mV nie jest najmniejszym napięciem stałym mierzonym przez ten przyrząd, lecz maksymalnym napięciem mierzonym na najniższym podzakresie. W większości cyfrowych przyrządów pomiarowych wyspecyfikowana dokładność pomiaru (w tym wypadku 0,08%) jest zachowana od 10% (w niektórych już od 5%) wartości pełnozakresowej najniższego podzakresu, zatem multimetr Finest 816 powinien mierzyć z tą dokładnością od 5 mV, a poniżej 5 mV z dokładnością gorszą. Dolne podzakresy pomiarowe multimetru można wykorzystywać do współpracy z przystawkami cęgowymi. Szczególnie przydatny w tym przypadku jest podzakres 50 mV niespotykany w ekonomicznych wersjach multimetrów, a umożliwiający dokładny pomiar małych prądów.

Multimetr warsztatowy Finest 816.

Pomiar napięcia przemiennego
Przy pomiarze napięcia przemiennego jest dostępnych pięć podzakresów od 500 mV do 1000 V. Pomiar w dużym stopniu nie zależy od kształtu napięcia, a to za sprawą funkcji True RMS, zapewniającej zachowanie wyspecyfikowanej dokładności w paśmie od 500 mV do 1000 V.

Pomiar prądu stałego i przemiennego
Użytkownik multimetru może mierzyć prąd stały i przemienny zarówno metodą bezpośrednią, jak i za pomocą dwóch przystawek (do małych i dużych prądów), które producent dostarcza wraz przyrządem. Przy pomiarze prądu metodą bezpośrednią są dostępne cztery podzakresy od 50 do 10 A. Rozdzielczość wskazania na dolnym podzakresie wynosi 1 µA. Przy pomiarze prądów metodą pośrednią, czyli za pomocą przystawki, korzysta się z dolnych podzakresów napięciowych i przelicza wskazania napięcia na prąd.

Wyposażanie standardowe multimetru Finest 816.

Pomiar rezystancji, testy ciągłości i diody
Rezystancję mierzy się na siedmiu podzakresach od 50 Ω do 50 MΩ z rozdzielczością 0,001 Ω na najniższym podzakresie. Stan ciągłości obwodu jest sygnalizowany dźwiękiem, gdy rezystancja tego obwodu jest mniejsza od 10 Ω. W trakcie testu diody, który można wykorzystywać do sprawdzania alternatora, jest przykładane do jej wyprowadzeń napięcie 2,5 V. Inne funkcje pomiarowe W trybie pomiarowym pojemności rozdzielczość wyświetlacza zmniejsza się do 5000. Mimo to użytkownik może korzystać aż z siedmiu podzakresów od 5 nF do 5 mF. Na najniższym z nich rozdzielczość wynosi 1 pF. Do pomiaru częstotliwości producent przeznaczył pięć podzakresów pomiarowych od 50 Hz do 500 kHz. Ważną funkcją jest pomiar temperatury wykonywany w sposób typowy dla większości multimetrów, czyli za pomocą termopary typu K. Zakres pomiaru wynosi od -50°C do 1300°C. Na uwagę zasługuje rozdzielczość wskazania wynosząca 0,1°C. Taką rozdzielczość spotyka się wyłącznie w profesjonalnych miernikach temperatury. Multimetry mierzą ją typowo z rozdzielczością 1°C. Ta niespotykana, choć przydatna własność multimetru Finest 816 pozwala wygodnie obserwować trendy zmian temperatury badanego obiektu. Warto jeszcze wspomnieć, że podany powyżej zakres pomiaru temperatur jest maksymalnym dostępnym, a rzeczywisty zależy od użytej sondy. Sonda dostarczana standardowo wraz z tym przyrządem umożliwia pomiar temperatury zaledwie do 250°C. Przy potrzebie pomiaru temperatur większych na przykład temperatury katalizatora, trzeba zaopatrzyć się w odpowiednią sondę dostępną na rynku.

Funkcje ułatwiające obróbkę danych pomiarowych
Z funkcji tych warto wymienić przede wszystkim rejestrację wartości maksymalnej i minimalnej, obliczanie wartości średniej i wskazywanie wartości względnej (REL). Szczególnie ważna jest ostatnia z tych funkcji. Użycie funkcji REL na najniższych podzakresach pomiarowych rezystancji i pojemności pozwala w znacznym stopniu wyeliminować niekorzystny wpływ na pomiar parametrów przewodów pomiarowych (odpowiednio ich rezystancji i pojemności) i uzyskać dzięki temu wyspecyfikowaną dokładność pomiaru. Użyteczną też funkcją, choć rzadko spotykaną w multimetrach, jest pamięć danych pomiarowych, która w multimetrze Finest 816 zawiera 20 komórek. Można w niej gromadzić wyniki pomiarów do późniejszego wykorzystania. Zestaw funkcji użytkowych multimetru zamyka interfejs szeregowy RS-232C izolowany optycznie. Dla użytkowników, których komputer jest wyposażony tylko w interfejs USB, przewidziano specjalną przejściówkę. W komplecie jest też płyta z programem użytkowym na PC oraz przewód połączeniowy.

Multimetr warsztatowy Finest 816 – dane techniczne
Uwagi: w.w. – wartość wskazywana, podana dokładność pomiaru jest dokładnością najlepszą, IP- pomiar prędkości obrotowej sondą indukcyjną, IG – pomiar prędkości obrotowej metodą bezpośrednią; silnik czterosuwowy / silnik dwusuwowy

Zasilanie i funkcje ochronne
Multimetr Finest 816 jest zasilany z typowej baterii 6F22 o napięciu znamionowym 9 V. Przy wyłączonym podświetleniu wyświetlacza wystarcza ona na 100 h pracy. Czas pracy baterii wydłużają funkcja automatycznego wyłączania zasilania (po ok. 30 minutach braku aktywności operatora) oraz wspomniana już funkcja automatycznego wyłączania podświetlenia wyświetlacza (po 30 sekundach). Finest 816 jest chroniony za pomocą odpowiednich szybkich bezpieczników zarówno na podzakresie prądu “mA”, jak i “A”. Przepalenie bezpiecznika jest sygnalizowane wyświetleniem komunikatu “FUSE”. Ważną własnością multimetru jest funkcja kalibracji, którą prowadzi się z klawiatury komputera bez potrzeby zdejmowania obudowy przyrządu, a po połączeniu kalibrowanego przyrządu z komputerem za pośrednictwem interfejsu RS-232C.

Wyposażenie
Przyrząd jest dostarczany w eleganckim neseserze (fot. 2), w którym są też dwie przystawki (HR 30 mierząca prądy stałe i przemienne do 30 A i CA113 mierząca prądy stałe i przemienne do 1500 A), sonda pojemnościowa (do pomiaru wysokiego napięcia), sonda indukcyjna (do pomiaru prędkości obrotowej), sonda temperaturowa (termopara typu K), komplet przewodów pomiarowych z nakręcanymi chwytakami krokodylowymi, płyta z programem komputerowym, przewód połączeniowy RS-232C, przejściówka do USB z przewodem połączeniowym. Niebieska osłona gumowa chroniąca przyrząd przed narażeniami mechanicznymi jest zintegrowana z obudową.

Wymiary i masa
Multimetr Finest 816 ma wymiary 208x103x54 mm i masę 655 g.

Leszek Halicki