Oferta producentów elektronicznego sprzętu pomiarowego w dziedzinie samochodowych multimetrów cyfrowych staje się coraz szersza. Zamieszczony poniżej przegląd funkcji i podstawowych danych technicznych tych przyrządów pomoże przyszłemu użytkownikowi dobrać odpowiedni do indywidualnych wymagań i zasobności kieszeni.

Rozpiętość cenowa multimetrów samochodowych jest ogromna. Najtańszy w zestawieniu MX-700 produkowany przez firmę MAXCOM kosztuje tylko 194 PLN, za najdroższy, bogato wyposażony Escort EDA-230 trzeba już zapłacić ponad tysiąc złotych. Ten najtańszy multimetr należy do najchętniej kupowanych i to mimo okrojonego do niezbędnego minimum zestawu funkcji pomiarowych i obsługowych. Pomiar napięć i prądów jest ograniczony do sygnałów stałych, choć na uwagę zasługuje stosunkowo duża maksymalna wartość mierzonego prądu (aż 15 A). Nie bez znaczenia jest też bogate wyposażenie multimetru zawierające oprócz kompletu przewodów pomiarowych z nakręcanymi chwytakami krokodylowymi sondę temperaturową, osłonę gumową. Niewątpliwie niedogodnością dla przyszłego użytkownika będzie pomiar obrotów silnika wyłącznie metodą stykową.
Wady tej jest pozbawiony multimetr DA-200 firmy TRISCO, lecz gorzej wyposażony (brak w komplecie futerału, a osłona gumowa sprzedawana jest za dodatkową opłatą) i prawie dwukrotnie droższy. Jednak ogromną przewagą tego przyrządu jest obecność w komplecie sondy indukcyjnej pozwalającej na nieinwazyjny pomiar liczby obrotów. Możliwość pomiaru napięć i prądów przemiennych jest w zastosowaniach samochodowych mocno ograniczona.
Do tej samej klasy cenowej co MX-700 i DA-200 należą dwa multimetry samochodowe AT-205 i AT-205P będące nowością na rynku. Oba przyrządy są montowane w takiej samej niewielkiej obudowie i należą do nowej generacji przyrządów wykorzystujących niedawno opracowane, specjalizowane układy scalone pozwalające w porównaniu z dotychczas produkowanymi na zwiększenie liczby funkcji, dokładności i rozdzielczości (maksymalne wskazanie 4000) przy utrzymaniu jednocześnie bardzo przystępnej ceny. Liczba dostępnych funkcji pomiarowych tych multimetrów jest imponująca, a możliwości pomiarowe tych przyrządów wykraczają daleko poza zastosowania samochodowe.
Istotną przewagą multimetru AT-205P nad równolegle produkowanym AT-205 jest możliwość pomiaru obrotów sondą indukcyjną, a nie metodą stykową. Multimetr ten nie ma jednak funkcji pomiaru szerokości impulsu.
Z funkcji użytkowych obu przyrządów godnych uwagi warto wymienić: podświetlenie wyświetlacza, możliwość wyboru ręcznej lub automatycznej zmiany podzakresów pomiarowych, automatyczne wyłączenie zasilania oraz bogate wyposażenie dodatkowe.
Profesjonalny multimetr AT-9995 produkowany przez firmę Standard Instruments należy również do nowej generacji samochodowych przyrządów pomiarowych.
W porównaniu z nimi odznacza się on jednak większą liczbą funkcji użytkowych, co znajduje odzwierciedlenie w cenie tego przyrządu (patrz tablica). Wśród nich warto zwrócić uwagę na szybki bargraf analogowy wyświetlacza oraz interfejs RS-232 przeznaczony do współpracy z komputerem. Oprogramowanie na płycie CD-ROM jest w standardowym wyposażeniu tego multimetru.
Multimetr D440 firmy SEINTEK znanej z produkcji oscyloskopów samochodowych należy już do górnej półki cenowej. D440 jako jedyny w zestawieniu ma potrójny wyświetlacz, co pozwala np. przy pomiarze obrotów na jednoczesny odczyt wyników pomiarów jeszcze dwóch innych parametrów wybranych z czterech tj.: współczynnika wypełnienia impulsu, kąta zwarcia styków przerywacza, szerokości impulsu i częstotliwości. Inną unikatową funkcją
w tej klasie przyrządów jest 16 pamięci wyników pomiarów.
Dwa najdroższe w zestawieniu multimetry to DA-830 produkowany przez firmę TRISCO i wspomniany już EDA-230 firmy ESCORT. Pierwszy
z nich jest bardzo bogato wyposażony w funkcje pomiarowe. Na szczególne podkreślenie zasługuje obecność w nim funkcji pomiaru wysokiego napięcia (do 40 kV) za pomocą sondy pojemnościowej dostarczanej przez producenta w wyposażeniu standardowym, test sondy lambda oraz czujników MAF (przepływomierza powietrza – elementu podzespołu układu wtryskowego, służącego do określania ilości powietrza przepływającego przez kolektor wlotowy) i TPS (czujnika położenia przepustnicy służącego do pomiaru ciśnienia absolutnego w układzie dolotowym silnika). Ważną funkcją jest też interfejs komputerowy choć będący już standardem w tej klasie przyrządów.
Multimetr EDA-230 należy do starszej generacji przyrządów samochodowych co tłumaczy brak w nim interfejsu komputerowego. Mimo stosunkowo wysokiej ceny odznacza się on dużą liczbą funkcji pomiarowych i użytkowych przy jednocześnie bardzo wysokiej niezawodności i odporności na uszkodzenia mechaniczne i elektryczne. Wewnętrzne układy zabezpieczające tego przyrządu chronią go skutecznie przed błędami obsługi, informując użytkownika wyświetleniem stosownego komunikatu (i sygnałem dźwiękowym) nawet o konieczności wymiany bezpiecznika czy umieszczeniu przewodu pomiarowego w niewłaściwym gnieździe. Nie tylko niezawodność, ale też wysoka dokładność pomiaru oraz duży wybór funkcji i podzakresów pomiarowych powodują, że przyrząd ten od lat cieszy się doskonałą opinią wśród zaawansowanych użytkowników. Jako jedyny w zestawieniu ma on unikatową funkcję “Lo Ohm” pozwalającą na dokładny pomiar bardzo małych rezystancji (podzakres 50 W o rozdzielczości wskazania 10 mW).
Producent multimetru przyłożył dużo uwagi na wyposażenie go w funkcje służące do testowania układów wtryskowych tj. dedykowany pomiar współczynnika wypełnienia oraz szerokości impulsu. Wśród unikatowych funkcji multimetru EDA-230 jest też “Dynamic Recording” – funkcja polegająca na rejestracji wartości maksymalnej i minimalnej z serii pomiarów i powiązana z wyświetlaniem wartości średniej oraz czasu (timer), jaki upłynął od rozpoczęcia rejestracji.
Warto też zwrócić uwagę na nietypowe własności bargrafu tego multimetru zastępującego wskazówkę miernika analogowego. Użytkownik włączając funkcję ZOOM może rozciągnąć bargraf, może też ustawić zero bargrafu na środku jego skali.


Leszek Halicki