TAMS™ to nowy, innowacyjny system pomiarowy przeznaczony do określenia jakości wizualnej powierzchni funkcjonalnych i dekoracyjnych. Metody pomiarowe wykorzystywane do tej pory były bardzo złożone i zrozumiałe jedynie dla specjalistów, przyszedł zatem czas na zmiany. 

Po kilku latach współpracy, której celem było opracowanie szybkiej i łatwej technologii oceny jakości wizualnej powierzchni, specjaliści firm Volkswagen AG, Audi AG i angielskiej Rhopoint Instruments Ltd. opracowali innowacyjne urządzenie pomiarowe symulujące percepcję jakości wyglądu powierzchni przez ludzkie oko – TAMS™ (Total Appearance Measurement System).
Wygląd malowanej powierzchni ma kluczowe znaczenie dla wszystkich wiodących firm wykonujących powłoki malarskie, a szczególnie dla tych z branży samochodowej, ponieważ powierzchnia produktu postrzegana przez klienta może mieć duży wpływ na decyzję o zakupie. Z tego względu powierzchnie malowane powinny być wizualnie atrakcyjne, na co wpływ ma kolor, a szczególnie struktura powierzchni. 
Konwencjonalne urządzenia pomiarowe bazują na interpretacji złożonych wartości mierzonych przez kilka urządzeń przez użytkowników, którzy na ich podstawie określają wygląd powierzchni. Może to prowadzić do niejednoznacznych informacji dotyczących parametrów powierzchni przekazywanych np. pomiędzy producentem a dostawcami części dodatkowych. Trudności w powiązaniu zmierzonych wartości z wyglądem powierzchni mogą skutkować jakością niespełniającą oczekiwań producenta pomimo zachowania wszystkich wymaganych parametrów mierzonych technikami konwencjonalnymi. 

Doskonalenie procedur pomiaru
W celu optymalizacji procesu malowania kilka lat temu Volkswagen AG rozpoczął realizację kompleksowego, innowacyjnego projektu, którego celem były ocena i doskonalenie procedur pomiaru między innymi jakości wykończenia powierzchni w przemyśle samochodowym. W wyniku tego projektu brytyjska firma Rhopoint Instruments Ltd., specjalizująca się w ocenie percepcji wyglądu, opracowała zupełnie nową technologię. 
Istotnym elementem projektu była dogłębna ocena ludzkiej percepcji przeprowadzona przez firmę Audi AG. Wspólne opracowanie definicji i modeli obliczeniowych było niezbędne dla kompleksowego opisu percepcji wizualnej przez obserwatora. 
Podczas oględzin powierzchni oko człowieka stosuje dwa rodzaje ostrości: tę ustawioną na obszarze w niewielkiej odległości w celu oceny struktury powierzchni i wad oraz ustawioną na odbiciach światła i konturach powierzchni, na tak zwanej odległości wystawowej, tzn. ok. 1,5 m, z której obserwator najczęściej prowadzi ocenę wzrokową.
W tym czasie mózg obserwatora dokonuje różnych ocen, a podstawą jego reakcji są odpowiedzi na następujące pytania: „czy produkt wygląda dobrze?", „czy sąsiednie części pasują do siebie wizualnie i wyglądają jednolicie?”. Decyzja o zakupie podejmowana jest zależnie od ich wyników.
System TAMS™ symuluje ten proces poprzez imitację funkcji ludzkiego oka i mechanizmów odwzorowania występujących w mózgu, z wykorzystaniem technologii obrazu o podwójnej ostrości oraz zaawansowanych technicznie systemów obrazowania i obliczeniowych. Rejestruje obrazy o różnych poziomach ostrości i wykonuje obliczenia parametrów, używając algorytmów percepcji. 
Dzięki temu możliwy jest specjalny zapis postrzeganego wyglądu. System wykorzystuje łatwe do zrozumienia mierzone zmienne, które umożliwiają jednoznaczną komunikację pomiędzy wszystkimi odpowiedzialnymi wewnętrznymi i zewnętrznymi ogniwami w łańcuchu dostaw pojazdów.

Opis wrażenia wizualnego przy użyciu systemu TAMS™
Do przygotowania kompleksowego opisu wrażenia wizualnego system TAMS™ wykorzystuje cztery parametry: kontrast, ostrość obrazu, falistość i dominującą wielkość struktury (wymiar).
Kontrast jest związany z kolorem powierzchni. Powierzchnie białe i metaliczne odznaczają się niskim kontrastem, natomiast głęboka czerń daje wartość 100%.Ostrość jest parametrem mierzącym dokładność obrazów odbitych na powierzchni. Wartość 100% oznacza odbicie idealne.
Falistość to parametr związany z percepcją ludzkiego oka, który określa widoczny wpływ falistości powierzchni na obserwatora z odległości wystawowej (1,5 m). Obserwatorzy zazwyczaj preferują powierzchnie o niskiej falistości.Wymiar z kolei określa rozmiar dominującego obiektu, oglądanego z odległości wystawowej. Rozmiar dominującego obiektu jest istotny dla uzyskania harmonii pomiędzy sąsiadującymi panelami/częściami.Choć do oceny można użyć każdego z tych parametrów osobno, istotną zaletą systemu TAMS™ jest możliwość łączenia ich i tworzenia nowych wartości: współczynnika jakości i współczynnika harmonii.
Współczynnik jakości (Q) to pojedyncza wartość oceniająca całkowitą jakość wyglądu powierzchni. 100% oznacza gładkie wykończenie i perfekcyjne wrażenie wizualne.
Współczynnik harmonii (H) został opracowany w celu oceny akceptowalności wyglądu sąsiadujących części auta. Wartość > 1,0 oznacza, że sąsiadujące części nie są do siebie podobne i powodują pogorszenie ogólnej jakości wizualnej.
Te dwie wartości są kluczowymi kryteriami stosowanymi w końcowej ocenie jakości na linii produkcyjnej, określającymi granice interwencji.
System TAMS™, opracowany zgodnie z zasadami metrologii optycznej, oznacza duży postęp w pomiarach powłok samochodowych oraz powłok premium o wysokim połysku, ponieważ pozwala na kwantyfikację percepcji wizualnej oraz ułatwia interpretację i przekazywanie wyników. Technologia systemu firmy Rhopoint umożliwia kompleksową ocenę różnorodnych powierzchni: od stali jako materiału bazowego, poprzez różne warstwy pośrednie, takie jak powłoki kataforetyczne i wypełniacze, aż do powłok powierzchniowych. Dlatego też TAMS™ ułatwia optymalizację wykończenia powierzchni i zapewnia nowe kryteria jakościowe niezależne od czynników subiektywnych wpływających na ocenę wzrokową.
Uniwersalna technologia tego systemu umożliwi w przyszłości wprowadzanie innych metod oceny opracowanych na potrzeby konkretnych klientów, przy czym ważną rolę odgrywa tu Przemysł 4.0.
Jako długoletni dystrybutor firmy Rhopoint Instruments, Konica Minolta Sensing zajmuje się marketingiem i dystrybucją systemu TAMS™ w swojej globalnej sieci. Nowe urządzenie doskonale uzupełnia gamę rozwiązań firmy Konica Minolta służących do pomiaru barw i światła przeznaczonych dla przemysłu samochodowego i jego dostawców.
Jeżeli chcieliby Państwo dowiedzieć się więcej, proszę skontaktować się z naszym biurem regionalnym we Wrocławiu lub wysłać do nas e-mail. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania.

Konica Minolta Sensing Europe B.V.
Sp. z o.o. Oddział w Polsce
ul. Skarbowców 23a
53-025 Wrocław 
tel. 71 734 52 11
faks 71 734 52 10
info.poland@seu.konicaminolta.eu
www.konicaminolta.pl