Wraz z wprowadzeniem nowego czynnika chłodniczego pojawiła się konieczność doposażenia serwisów samochodowych w nowe urządzenia oraz przeszkolenie personelu. Liczne kontrowersje, które narosły wokół tematu bezpieczeństwa stosowania R1234yf, wpłynęły na nowe wymagania względem urządzeń obsługowych/naprawczych klimatyzatorów samochodowych.

Pewne jest, że opanowanie nowej kategorii usług będzie wiązało się z poniesieniem znaczących kosztów. Inwestor narażony jest na oddziaływania dostawców sprzętu, przewidywanych przyszłych regulacji prawnych oraz zaleceń różnych organizacji normalizacyjnych.

Jak zminimalizować ilość błędów przy kompletowaniu wyposażenia? Jak stworzyć bezpieczne stanowisko pracy? To typowe problemy, z którymi muszą się borykać przedstawiciele warsztatów.

Czynniki ryzyka przy stosowaniu R1234yf

W roku 2009 dobiegł końca projekt badawczy zorganizowany przez SAE International (Society of Automotive Engineers – Stowarzyszenie Inżynierów Motoryzacji) pod nazwą Cooperative Research Project 1234-3 (CRP1234-3). Zespół badawczy zrzeszający większość producentów samochodów stwierdził, że R-1234yf jest bezpieczną i dopuszczalną alternatywą dla mobilnych systemów klimatyzacyjnych, które można wykorzystać do stworzenia nowych standardów ochrony środowiska.

Jednakże w międzyczasie indywidualnie prowadzone doświadczenia wystraszyły takich potentatów jak Daimler AG czy AUDI, BMW i Volkswagen. Aby ostatecznie zweryfikować zagrożenia, badania kontynuuje od ubiegłego roku nieco pomniejszony zespół CRP1234-4, który wyda ostateczną opinię do końca czerwca 2013 r.

Już obecnie wiadomo jest, gdyż wykazano to na podstawie licznych testów, że nie występuje szczególny wzrost zagrożeń. Zapalenie się R1234yf w trakcie kolizji drogowej jest mało prawdopodobne. Do zapłonu potrzebne są bardzo wyidealizowane warunki niewystępujące w rzeczywistości. Czynnik chłodniczy R1234yf uzyskał już odpowiednie certyfikaty i został dopuszczony do sprzedaży i stosowania w Europie i USA.

Do czynników ryzyka związanych z pracą z R1234yf zalicza się:

- lekką palność,

- tworzenie trującego gazu w czasie spalania.

Produkowana przez Werther stacja obsługowa do czynnika R1234yf.

Zalecenia przy pracy z R1234yf są zatem następujące:

- intensywnie wentylować stanowiska pracy,

- zachować szczególną ostrożność, gdy stanowiska pracy wyposażone są w kanały przeglądowe – gaz jest cięższy od powietrza i może gromadzić się w zagłębieniach,

- zakazać używania otwartego ognia i palenia tytoniu,

- nie naprawiać elementów instalacji klimatyzacji przez spawanie czy lutowanie,

- zachować szczególną uwagę, aby nie przepełniać układów klimatyzacji,

- zakazać czyszczenia elementów instalacji i sprawdzania szczelności za pomocą sprężonego powietrza,

- zakazać wykonywanie retrofitu – nie wolno przezbrajać starych instalacji na nowy czynnik

Powyższe zalecenia nie są niczym nowym i podobne środki ostrożności powinny dotyczyć R134a. Niepalność gazu R134a nie oznacza, że w podwyższonych temperaturach gaz ten nie rozpada się i nie tworzy substancji trujących. W czasach gdy stosowano R12 mówiono o wywiązywaniu się gazu bojowego fosgenu przy jego podgrzaniu, a późniejsze badania wykazały, że w wyniku reakcji uwalnia się trujący chlor.

Zalecenia przy pracach z R1234yf

Należy brać pod uwagę, że wystąpią znaczące różnice w odniesieniu do dotychczasowych prac z R134a. Pojawiły się nowe zalecenia i ograniczenia, z których najważniejsze poniżej:

- zwracać uwagę na rodzaj oleju chłodniczego w klimatyzatorze – układy będą napełniane innym olejem chłodniczym, trzeba będzie posiadać gamę różnych olejów;

- zabezpieczyć przed zanieczyszczeniem czy zmieszaniem różnych czynników chłodniczych, co może wywoływać nieprawidłowe działanie lub uszkodzenia instalacji. Zmieszanie czynnika R134a i R1234yf w stosunku 50:50 spowoduje podwyższenie ciśnień w układzie o ok. 8%. Nienormalne wartości ciśnień mogą zmylić nadzorujący układ sterujący i diagnostyczny;

- nie dopuszczać do przepełnienia układu czynnikiem, w żadnym wypadku nie stosować metody dopełniania czynnikiem wg wskazań manometrów serwisowych;

- stosować certyfikowane i nowe fabrycznie części zamienne. Przewody sztywne i parowniki muszą być specjalnie dostosowane do R1234yf; nie wolno ich naprawiać ani też używać części pochodzących z demontażu;

- nie wystawiać zbiorników czynnika chłodniczego i stacji obsługowych na działanie oświetlenia słonecznego. Temperatura zbiornika czynnika nie może przekraczać 52 st. C;

- czynności obsługowe wykonywać starannie, nie dopuszczać do dozowania nadmiernej ilości oleju i środka barwiącego. Nadmierne warstwy olej-barwnik na ściankach wymienników ciepła znacznie silniej obniżają skuteczność klimatyzacji w porównaniu z instalacjami R134a.

Identyfikator czynnika chłodniczego. Zabudowane czujniki: R1234yf oraz opcjonalnie – R134a, R401A, R404A, R407C, R32, R410A, R12, R22, propan-butan

Panel czołowy urządzenia obsługowego; manometry dostosowane do R1234yf, oznakowane czynniki ryzyka, komputer wspomagający proces obsługowy.