Najszybciej zużywającym się podzespołem wtryskiwacza jest rozpylacz.

Zużyciu ulegają również inne części wtryskiwacza, jak: nakrętka rozpylacza, przekładka, korpus wtryskiwacza, drążek (miseczka) wtryskiwacza.
Zużycie występuje w miejscach styku części i spowodowane jest działaniem sił, które wybijają powierzchnie, wywołują pęknięcia, wgniecenia, rysy, deformacje, zmiany długościowe połączeń, jak na przykład: zwiększenie skoku igły, zmniejszenie długości drążka wtryskiwacza.
Części wtryskiwacza ulegają również zużyciu na skutek korozji, zanieczyszczeń zawartych w paliwie oraz erozyjnego działania paliwa w miejscach, gdzie występują zmiany przekrojów przepływowych, to jest w kanałach paliwowych.

Usterki w pracy wtryskiwacza
O zużyciu części wtryskiwacza i konieczności jego naprawy świadczą następujące nieprawidłowości w pracy wtryskiwacza:
1 – spadek ciśnienia otwarcia rozpylacza: w czasie eksploatacji maksymalnie dopuszczalny spadek ciśnienia otwarcia nie może być niższy od 10% wartości regulowanego ciśnienia otwarcia.
Przyczyna: wybicie powierzchni, zużycie sprężyny wtryskiwacza, nieprawidłowo wykonane podkładki regulacyjne;
2 – nieszczelność między powierzchnią korpusu wtryskiwacza, przekładką i korpusem rozpylacza.
Przyczyna: skrzywienie kołków ustalających, zużycie nakrętki rozpylacza (powierzchni styku z kołnierzem rozpylacza);
3 – dławienie dopływu paliwa do rozpylacza, wywołującego wydłużanie się wtrysku paliwa i nieprawidłową pracę silnika (spadek mocy, wzrost emisji dymu).
Przyczyna: obluzowanie się filterka w korpusie wtryskiwacza.
4 –nieprawidłowy wtrysk paliwa.
Przyczyna: nadmierne wybicie czoła przekładki lub korpusu wtryskiwacza powodującego powiększenie skoku igły, wydłużenie czasu trwania wtrysku


Zużycie rozpylacza
O zużyciu rozpylacza i konieczności jego wymiany świadczą między innymi następujące nieprawidłowości w pracy silnika:
- zwiększone zadymienie spalin – emisja czarnego dymu,
- kłopoty z uruchomieniem silnika,
- głośna praca silnika,
- zwiększone zużycie paliwa,
- spadek mocy i dynamiki silnika.
Wywołane są one:
- utratą szczelności na gnieździe rozpylacza na skutek wybicia powierzchni uszczelniających oraz zanieczyszczenia tych powierzchni,
- zawieszaniem się igły na skutek zanieczyszczeń i deformacji korpusu rozpylacza oraz osadów węglowych na igle,
- zatkaniem otworków rozpylających w rozpylaczu otworowym lub ich zużyciem erozyjnym,
- zużyciem czopika w rozpylaczu czopikowym,
- utratą szczelności na części prowadzącej rozpylacza,
- zanieczyszczeniem nagarem otworów paliwowych w korpusie rozpylacza.


Rys. 1. Zużycie czopika igły rozpylacza czopikowego na skutek zanieczyszczeń w paliwie.
Rys. 2. Uszkodzenie igły rozpylacza czopikowego na skutek przypaleń i osadzania się nagaru.
Rys. 3. Uszkodzenia korozyjne powierzchni zewnętrznej korpusu rozpylacza otworowego.

Ocena jakości wykonania rozpylaczy
W przypadku rozpylaczy niewiadomego pochodzenia lub wyprodukowanych przez firmy o nieznanej jakości, poprawność wykonania rozpylacza można ocenić w warunkach warsztatowych na podstawie oględzin jego powierzchni roboczych i montażowych oraz na podstawie oceny pracy rozpylacza na próbniku.
W rozpylaczach otworowych szczególną uwagę należy zwrócić na:
1 – powierzchnię oporową (czop) igły rozpylacza, która styka się z drążkiem lub miseczką wtryskiwacza. Jeżeli nie jest ona dostatecznie gładka i ma błędy kształtu, to zachodzi ryzyko szybkiego spadku ciśnienia otwarcia rozpylacza,
2 – położenie otworów pod kołki ustalające, co może wpływać na nieszczelności i pęknięcia w rozpylaczu,
3 – czystość krawędzi przecięcia otworu paliwowego z komorą ciśnieniową w rozpylaczu; mikroskopijne zanieczyszczenia mogą zakleszczać igłę, blokować otworki rozpylające, uszkodzić gniazdo uszczelniające w rozpylaczu,
4 – czystość krawędzi przecięcia otworków rozpylających ze studzienką w rozpylaczu; mikroskopijne zanieczyszczenia zmieniają kształt i zasięg strugi paliwa.
W rozpylaczach czopikowych kontroli wzrokowej podlegają:
1 – położenie krawędzi uszczelniającej na igle rozpylacza: jeżeli igła jest za blisko górnej krawędzi gniazda, to rozpylacz może podciekać,
2 – powierzchnia uszczelniająca na igle rozpylacza – czy nie ma uszkodzeń i zużycia kawitacyjnego,
3 – czopik na igle, od którego kształtu zależy charakterystyka przepływowa rozpylacza.
Materiał jest przedrukiem z poradnika warsztatowego firmy Wuzetem pt. “Obsługa wtryskiwaczy silników Diesla”.

Rys. 6. Zmiany w wyniku zużycia gniazda uszczelniającego w rozpylaczu otworowym: a – gniazdo rozpylacza nowego – zetknięcie przylgni obydwu stożków występuje tuż przy podstawie stożka igły; b – gniazdo rozpylacza po długim okresie pracy na silniku – wybicie obydwu powierzchni stożkowych na całej długości przylgni; na stożkach powstały pierścieniowe progi.


Rys. 4. Zużycie kawitacyjne stożka uszczelniającego na igle rozpylacza otworowego.
Rys. 5. Nagar na korpusie rozpylacza czopikowego na skutek przedmuchu spalin i przegrzania rozpylacza.