W poprzednim wydaniu “Nowoczesnego Warsztatu” pisaliśmy na temat warunków badań wtryskiwaczy. Poniżej kontynuujemy ten temat.

Automatyczny próbnik wyposażony jest w turbinowy wyciąg mgły olejowej, w dwu- lub trzystopniowy system filtracji oleju probierczego, w zbiorniki czystego i zużytego oleju, w elektroniczny pomiar czasu, w cyfrowy odczyt ciśnienia, w programowany i ręczny nastawnik częstotliwości wtrysków, automatyczny uniwersalny uchwyt mocujący wtryskiwacz w próbniku oraz w drukarkę do sporządzania raportów z przeprowadzonego badania wtryskiwacza.
Automatyczne próbniki do wtryskiwaczy nie wymagają wysokich kwalifikacji i doświadczenia w ocenie działania wtryskiwaczy oraz umożliwiają symulację działania wtryskiwaczy w warunkach zbliżonych do warunków silnikowych.
Automatyczne próbniki umożliwiają kontrolę ciśnień we wtryskiwaczach dwusprężynowych oraz wtryskiwaczach Common Rail.

Wymagania dla oleju probierczego używanego w próbniku
Nieodpowiedni olej w próbniku do wtryskiwaczy może być przyczyną błędnej oceny działania wtryskiwacza, ponieważ oleje różnią się własnościami, szybko się starzeją, zmieniają swoją charakterystykę, w tym przede wszystkim gęstość i lepkość, która wpływa na ocenę szczelności wewnętrznej oraz dźwięk rozpylacza.
Międzynarodowa Organizacja Norma-lizacyjna zaleca stosowanie specjalnych olejów probierczych, których podstawowe parametry podane są w normie ISO 4113:
- gęstość: 0,820 – 0,830 g/cm3 w temperaturze 150C,
- lepkość kinematyczna: 2,45 2,75 mm2/s w temperaturze 400C.
Olej należy wymieniać gdy osiągnie on lepkość kinematyczną równą 3,0 mm2/s w temperaturze 400C.
Olej probierczy powinien mieć intensywny żółty kolor, być klarowny i wolny od zanieczyszczeń oraz posiadać własności konserwujące, gwarantujące sprawne działanie wtryskiwacza po jego dłuższym przechowywaniu.
Olej probierczy stosowany w próbnikach do wtryskiwaczy jest taki sam, jak do stanowisk probierczych do badania pomp wtryskowych. W Polsce jest to olej “Kalibrol” lub importowany “Shell Calibration Fluid B”.
W praktyce, olej probierczy powinno się wymieniać przy najmniej raz w miesiącu.

Rys. 1. Wzorcowa obsada kontrolna do badan porównawczych rozpylaczy
1 – tu wkładamy rozpylacz
2 – pokrętło wzorcowej obsady do ciągłej regulacji napięcia sprężyny (ciśnienia otwarcia rozpylacza)
3 – filtr szczelinowy

Wymagania dla oprzyrządowania próbnika

Obsada kontrolna
Podczas sprawdzania działania nowego rozpylacza na próbniku decydujące znaczenie ma stan techniczny obsady rozpylacza:
- przekładki, miseczki – drążka wtryskiwacza, czoła korpusu wtryskiwacza (czy jest dostatecznie gładka, czy nie ma wybić od uderzeń igły rozpylacza), nakrętki rozpylacza (a szczególnie powierzchni dociskającej rozpylacz, czy nie ma nagaru, wgnieceń i czy jest dostatecznie gładka) oraz sprężyny.
Dlatego też, aby uniknąć wpływu tych czynników na poprawność oceny działania rozpylacza, zaleca się stosować wzorcowe obsady kontrolne, specjalnie do tego celu wykonane lub pochodzące z nowych wtryskiwaczy.
Obsada kontrolna umożliwia porów-nywalną ocenę działania rozpylacza na próbniku, zwłaszcza wtedy, gdy pojawiają się wątpliwości co do jakości pracy rozpylacza:
- dźwięku (swobody ruchu igły) oraz szczelności gniazda i między powierzchniami prowadzącymi korpusu i igły rozpylacza.

Przewód wtryskowy
Z uwagi na wymagania zachowania odpowiedniej sprężystości wewnętrznej oraz sztywności hydromechanicznej próbnika, powinno stosować się przewód wtryskowy określony przez producenta próbnika, na przykład dla próbnika PRW3 przewód o wymiarach średnic: zewnęt-rzna i wewnętrzna 6 x 2 mm oraz długości 600 mm.
Stożkowe zakończenia przewodu wtryskowego powinny być utwardzone cieplnie (wykonane z twardszej stali), aby nie występowała zmiana (zniekształcenie) średnicy otworu zakończenia przewodu na skutek wielokrotnego dokręcania.
Zaleca się stosować przewód wtryskowy z lutowanym (a nie z wygniatanym) zakończeniem stożkowym.
Przewód wtryskowy powinien spełniać wymagania normy ISO 4093, być bez załamań i zagnieceń tak, aby kulka o średnicy 1,8 mm przeszła przez przewód bez przeszkód.

Rys. 2. Uniwersalny uchwyt szybkomocujący M12 x 1,5 lub M14 x 1,5 do przykręcania przewodu wtryskowego do wtryskiwacza na próbniku (dystrybutor: Diesel Centrum-Polska).

Rys. 3. Specjalne przyrządy mocujące różnego rodzaju wtryskiwacze na próbniku (dystrybutor: Diesel Centrum – Polska).

Uniwersalny uchwyt szybkomocujący
W celu ochrony wtryskiwacza przed uszkodzeniem podczas przykręcania przewodu wtryskowego, jak również ułatwienia jego zamocowania na próbniku, stosuje się uniwersalny uchwyt szybkomocujący, przystosowany do wtryskiwaczy z króćcem M12 x 1,5 lub M 14 x 1,5.

Specjalne przyrządy mocujące
Zaleca się również stosować specjalne przyrządy mocujące różnego rodzaju wtryskiwacze na próbniku, których konstrukcja zależy od sposobu doprowadzenia paliwa do wtryskiwacza (z boku lub centralnie – od góry) oraz od sposobu regulacji ciśnienia otwarcia (śrubą lub podkładkami).
Przyrządy te – w zestawie lub stosowane oddzielnie, są mocowane na kolumnie próbnika zamiast standardowego uchwytu wtryskiwacza.

Momenty dokręcania połączeń gwintowych
Dokręcanie połączeń gwintowych przewodu wtryskowego z wtryskiwaczem powinno odbywać się za pomocą klucza dynamometrycznego, wyskalowanego na odpowiedni moment, najczęściej rzędu 15 – 25 Nm.
Przed dokręceniem nakrętki przewodu wtryskowego należy wykonać kilka ruchów dźwignią w celu spłukania zanieczyszczeń z powierzchni łączonych.
Następnie należy dokręcić nakrętkę i ponownie wykonać kilka ruchów dźwignią, aby sprawdzić prawidłowość połączeń i działania próbnika oraz oczyścić powierzchnie wewnętrzne we wtryskiwaczu.

Materiał jest przedrukiem z poradnika firmy Wuzetem pt. “Obsługa wtryskiwaczy silników diesla”.