Automatyczne skrzynie biegów to jedne z najbardziej zaawansowanych technologicznie komponentów współczesnych pojazdów. Aby utrzymać ich wysoką wydajność i długowieczność, kluczowe jest stosowanie odpowiednich środków smarnych. Ravenol, jako lider na rynku olejów ATF (Automatic Transmission Fluid), oferuje rozwiązania przeznaczone do różnych typów skrzyń biegów Mercedes-Benz, które spełniają rygorystyczne normy producenta.

W artykule przyjrzymy się najważniejszym produktom z serii Ravenol ATF M oraz znaczeniu aprobat dla ich jakości i trwałości.

Ravenol ATF M Series – jakość potwierdzona aprobatami
Ravenol oferuje trzy kluczowe produkty z serii ATF M, które przeznaczone są do konkretnych modeli skrzyń biegów Mercedes-Benz:

• Ravenol ATF M 9-Serie – spełniający aprobatę MB 236.14, do skrzyń biegów 722.6 i 722.9,
• Ravenol ATF M 9-FE Serie – z aprobatą MB 236.15, do skrzyń biegów 722.9 po 2010 r.,
• Ravenol ATF M 9-G Serie – spełniający aprobatę MB 236.17, do skrzyń biegów 725.0.

Produkty te charakteryzują się wysoką jakością baz olejowych oraz dodatków, które zapewniają długotrwałą ochronę i stabilność pracy przekładni. Stosowanie odpowiedniego oleju z aprobatą producenta jest niezwykle istotne, ponieważ każda z tych skrzyń biegów wymaga innego zestawu właściwości smarnych, by działać optymalnie.

Znaczenie aprobat – gwarancja jakości i bezpieczeństwa
Aprobata producenta, taka jak MB 236.14 czy MB 236.17, to oficjalne potwierdzenie, że dany olej przeszedł rygorystyczne testy i spełnia wszystkie wymogi techniczne określone przez producenta pojazdu. Uzyskanie jej wymaga przejścia serii testów w różnych warunkach, aby zapewnić, że olej spełnia najwyższe standardy jakości. Dla użytkownika pojazdu stosowanie oleju z aprobatą oznacza pewność, że skrzynia biegów będzie działać zgodnie z zamysłem inżynierów Mercedes-Benz, co przekłada się na dłuższą żywotność i mniejsze ryzyko awarii.

Współpraca z Mercedes-AMG
Mercedes-AMG nawiązał długoterminową współpracę z Ravenol, renomowanym producentem olejów ATF i olejów silnikowych, który od lat wspiera zespoły wyścigowe. Ravenol jest oficjalnym dostawcą dla programu Mercedes-AMG Customer Racing, co potwierdza jakość jego produktów, wykorzystywanych zarówno na torze wyścigowym, jak i w modelach seryjnych. Partnerstwo to nie tylko zwiększa wydajność, ale również podkreśla zaangażowanie obu marek w zrównoważony rozwój i innowacje technologiczne. Wybierając oleje Ravenol, klienci mogą być pewni, że ich mercedes otrzymuje najwyższą jakość, z której korzystają także samochody AMG.

Aprobata vs. specyfikacja
Aprobata to formalne potwierdzenie przez producenta samochodu, że dany olej silnikowy spełnia określone wymagania specyfikacji. Oznacza to, że został przetestowany i zatwierdzony przez producenta samochodu jako odpowiedni do użycia w jego pojazdach. Aprobata jest często potwierdzana za pomocą certyfikatu i stanowi świadectwo, że olej nie tylko spełnia specyfikacje jakościowe, ale także że producent samochodu uznał go za odpowiedni do użytku.
Stosowanie olejów Ravenol ATF M-serie z aprobatą pozwala na utrzymanie gwarancji skrzyni biegów w trakcie okresu gwarancyjnego.
Specyfikacja to zbiór wymagań technicznych i jakościowych, które produkt musi spełniać, aby być uznanym za odpowiedni do określonego zastosowania. W przypadku olejów ATF specyfikacje mogą obejmować różne właściwości, takie jak: lepkość, odporność na utlenianie, ochrona przed zużyciem czy właściwości antykorozyjne. 
Olej, który ma specyfikację, nie jest zatwierdzony przez producenta pojazdu.

Oleje multi
Na rynku dostępne są również oleje uniwersalne (multi), przeznaczone do różnych typów przekładni. Spełniają one podstawowe wymagania, które nie zawsze są w stanie zapewnić taką samą ochronę, jak oleje przeznaczone dla konkretnych skrzyni biegów. 
Podczas gdy Ravenol skupia się na dostarczeniu do każdej skrzyni osobnego oleju, konkurencja potrafi zalecać olej, który ma ponad 300 specyfikacji. Ten sam olej pasuje do około 30 marek samochodów, np. Opla Astra H czy Citroëna C6 z 2005 r., a jedyną cechą wspólną tych pojazdów jest skrzynia hydrokinetyczna. W tym samym czasie Ravenol w przypadku marki Mercedes oferuje do każdego modelu skrzyni osobny olej. Wynika to z idealnego dostosowania oleju do konstrukcji.
Stosowanie olejów uniwersalnych może być dopuszczalne w niektórych przypadkach, takich jak np. flota samochodowa, jednak zawsze wiąże się z koniecznością skrócenia interwałów wymiany, aby zminimalizować szybszą degradację oleju względem oleju dedykowanego. Gdyby utrzymać ten sam interwał, olej typu multi mógłby doprowadzić do szybszego zużycia skrzyni biegów.

Skrzynie Mercedesa
Pierwsza skrzynia biegów Mercedes-Benz oparta na technologii hydrokinetycznej zadebiutowała w 1979 r. jako czterostopniowa automatyczna przekładnia 4G-Tronic. Ten przełomowy model szybko zdobył uznanie za płynność działania i niezawodność. W kolejnych latach firma wprowadziła nowoczesną skrzynię o 5 przełożeniach 5G-Tronic, stosowaną od początku lat 90. XX wieku, a następnie skrzynię 7-stopniową 7G-Tronic. Obecnie Mercedes-Benz oferuje zaawansowane 9-stopniowe skrzynie biegów 9G-Tronic, które reprezentują najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii przekładniowych. Jak je zatem serwisować oraz jakich problemów można się spodziewać w opisanych skrzyniach o kodach: 722.6, 722.0 i 725.0?

722.6
Skrzynia znana jako 5G-Tronic, wprowadzona na rynek w 1996 r. W roku 1998, po ogłoszeniu przez Daimler-Benz fuzji z amerykańską Chrysler Corporation, miała także zastosowanie w pojazdach marek takich jak Dodge, Chrysler i Jeep. Nowatorskie podejście do automatyzacji zmiany biegów opiera się na pełnej kontroli komputerowej, gdzie zintegrowany z płytą sterowania komputer pokładowy precyzyjnie zarządza każdym aspektem funkcjonowania skrzyni. Dzięki temu 5G-Tronic zapewnia płynność i efektywność jazdy, wpisując się w standardy luksusu i innowacji, które definiują markę Mercedes-Benz.
W 5G-Tronic zastosowano różne przełożenia, dzięki temu skrzynia może efektywnie obsługiwać zarówno samochody osobowe z silnikami 4-, jak i 12-cylindrowymi, ale także cięższe pojazdy dostawcze z silnikami Diesla, oferując doskonałą funkcjonalność i niezawodność w różnych warunkach eksploatacyjnych. Oto lista opisów skrzyń, jakie występowały w skrzyniach 5G-Tronic:

• W5A 580 – samochody osobowe, 8-12 cylindrów,
• W5A 400 – SUV, 8 cylindrów,
• W5A330 – samochody osobowe, 4, 5-6 cylindrów,
• W5A300 – SUV, 6 cylindrów,
• W5A280 – MB VANS.

Skrzynia 722.6 – wysoka niezawodność
Skrzynia 722.6 cieszy się bardzo dobrą opinią i uchodzi za niezwykle niezawodną. Jednak z biegiem lat, w wyniku naturalnego zużycia podzespołów, mogą pojawić się usterki.
Bardzo poważną usterką jest rozszczelnienie chłodniczki oleju skrzyni biegów, która jest zintegrowana z chłodnicą silnika. W wyniku tego dochodzi do przedostawania się płynu chłodniczego do skrzyni biegów. Nawet jego niewielka ilość może mieć katastrofalne skutki dla skrzyni. Obecność glikolu w skrzyni biegów prowadzi do degradacji uszczelek i zmiękczenia okładzin tarcz sprzęgłowych.
Typową usterką jest sparciały uszczelniacz pod obudową wtyczki sterownika, przez który olej wycieka ze skrzyni biegów do wtyczki. W niektórych przypadkach, jeśli usterka jest ignorowana przez dłuższy czas, olej może przedostać się przewodami do sterownika znajdującego się w kabinie. Skutkiem jest źle pracująca skrzynia – szarpnięcia przy zmianach biegów.
Z biegiem lat sterownik skrzyni może ulec awarii, proces ten przyspiesza zaniedbywanie interwałów serwisowych. Powodem awarii sterownika są drobne elementy metalowe i cierne z tarcz sprzęgłowych krążące w obiegu olejowym. Dostają się do zaworów i czujników, co powoduje ich zapychanie oraz przegrzewanie sterownika. Skutkiem tego skrzynia biegów przechodzi w tryb awaryjny lub uniemożliwia dalszą jazdę.

722.9 – następca 5G-Tronic
Skrzynia 722.9 została wprowadzona na rynek w 2003 r. pod oznaczeniem W7A 700. W porównaniu do skrzyni 722.6 ujednolicono przełożenia – niezależnie od zastosowanego silnika skrzynia biegów ma to samo przełożenie. Różnice między skrzyniami dotyczą jedynie budowy konwertera, który jest dostosowany do konkretnego silnika.
W 2010 r. ukazała się nowa generacja skrzyni o oznaczeniu 7G-Tronic Plus, w specyfikacji wyposażenia Mercedesa oznaczona numerem A89. Głównymi różnicami było:

• zastosowanie systemu start-stop,
• zastosowanie nowych przemienników momentu obrotowego,
• zmiana oleju ATF na normę 236.15.

Modyfikacje te spowodowały zmniejszenie generowanych oporów w skrzyni biegów, co przełożyło się na efektywniejszą pracę i spadek zużycia paliwa
W 2013 r. Mercedes połączył skrzynię 7G-Tronic Plus z układem hybrydowym. Zalety modelu 7G-Tronic względem poprzedniej generacji:

• szybsza redukcja biegów: czas potrzebny na zrzucenie biegu jest krótszy, co poprawia dynamikę podczas redukcji,
• lepsze przyspieszenie: dzięki opracowaniu optymalnych przełożeń skrzynia jest w stanie utrzymać silnik w odpowiednim zakresie obrotowym, gdzie ma on największą moc i moment obrotowy,
• mniejsze zużycie paliwa: dzięki dodaniu dwóch biegów silnik pracuje na niższych obrotach przy tych samych prędkościach,
• niższy poziom hałasu: dzięki mniejszym obrotom na wyższych biegach pracujący silnik generuje mniejszy hałas,
• adaptacyjność: skrzynia dostosowuje się do stylu jazdy, co poprawia jej wydajność i komfort podróżowania.

Skrzynia 7G-Tronic Plus jako jedna z pierwszych wprowadziła technologię Shift-by-Wire, która umożliwia zmianę przełożeń bez bezpośredniego połączenia mechanicznego ze skrzynią biegów. W tej innowacyjnej technologii zmiany biegów wykonywane są poprzez czujnik, który wysyła sygnał do komputera sterującego skrzynią (ISM).

Awaryjność 7G-Tronic
Skrzynia automatyczna 722.9 jest godnym następcą popularnej i cenionej 722.6 5G-Tronic, jednak pomimo licznych ulepszeń nie udało się całkowicie wyeliminować usterek, które są identyczne dla obu generacji. Warto jednak dodać, że są to usterki, które występują z biegiem czasu, a problemy z panewkami czy sterownikiem wynikają również z zaniedbań serwisu olejowego.
Po latach może się okazać, że wadliwym elementem będzie sterownik ISM, występujący w skrzyniach 7G-Tronic Plus – w wyniku jego awarii zmiana biegów jest uniemożliwiona.

725.0 – nowa era skrzyni biegów
Mercedes-Benz to marka, która od lat wyznacza standardy w dziedzinie technologii motoryzacyjnej, a jednym z jej najnowszych osiągnięć jest skrzynia biegów 9G-Tronic. Ta 9-biegowa automatyczna skrzynia biegów, oznaczona jako 725.0 (W9A 700), stanowi najnowszą generację skrzyń biegów Mercedes-Benz, a zadebiutowała na rynku w 2013 r.
Ponownie niemiecki producent postawił sobie za cel komfort i ekonomię podróżowania. Dzięki temu, że skrzynia oferuje 9 przełożeń, zużycie paliwa spadło, a dodatkowe przełożenia wpłynęły na lepsze wyciszenie w kabinie. Dla przykładu, można podróżować z prędkością 120 km/h przy zaledwie 1350 rpm. Dodatkowo maksymalna prędkość Mercedesa E 350 Blue Tec wynosi 250 km/h i może być osiągnięta przy zaledwie 2700 rpm.

Zmiany względem poprzedniej generacji
W porównaniu do 7G-Tronic nowa skrzynia biegów powraca do zmiany przełożeń względem silnika, podobnie jak w przypadku 5G-Tronic. Mimo dodania dwóch dodatkowych biegów jest lżejsza od poprzedniego modelu (722.9) i waży mniej niż 100 kg. Wynika to z zastosowania aluminiowej obudowy konwertera momentu obrotowego i obudowy skrzyni biegów wykonanej ze stopu magnezu. Dodatkowo producent używa plastiku do produkcji miski filtra, w której znajdują się dwa filtry dla każdej z pomp oleju.
W nowej skrzyni biegów zastosowano dwie pompy oleju. Pierwsza, znacznie mniejsza niż w poprzedniej generacji, znajduje się obok głównego wału i jest napędzana łańcuchem, wspomagana przez drugą elektryczną, pompę oleju. Taki układ ułatwia kontrolowanie chłodzenia i smarowania na żądanie, szczególnie w systemie start-stop.
Ulepszony został również konwerter momentu obrotowego, który znacznie zwiększa efektywność pracy skrzyni biegów.

Awaryjność 9G-Tronic
Skrzynia biegów 9G-Tronic 725.0 to dosyć nowa konstrukcja, cieszy się ona dobrą opinią wśród użytkowników, jeśli chodzi o bezawaryjność. Niemniej jednak, jak w przypadku każdej nowoczesnej technologii, mogą wystąpić pewne problemy. W niektórych przypadkach mogą one dotyczyć komputera sterującego skrzynią biegów. Takie awarie objawiają się błędami w zmianie biegów lub problemami z płynnością działania.
Najistotniejszym elementem w utrzymaniu dobrej kondycji skrzyni biegów jest regularna wymiana oleju. Odpowiednie serwisowanie jest kluczowe dla zachowania optymalnej wydajności oraz trwałości skrzyni biegów.

Wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów: dynamiczna vs statyczna
Regularna wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów jest kluczowa dla jej wydajności oraz żywotności. Istnieją dwie główne metody wymiany oleju: dynamiczna i statyczna. Dynamiczną wymianę można przeprowadzić przy użyciu specjalistycznego urządzenia, jakim jest ATF Professional Line 3.0, które wypycha zużyty olej i wprowadza nowy. Cały proces pozwala na wymianę do 100% oleju. Podczas wymiany dynamicznej jesteśmy w stanie wypłukać różne zanieczyszczenia z przewodów skrzyni biegów. Do jej wykonania potrzeba od 30% do 40% więcej oleju. Dla przykładu, jeśli skrzynia ma pojemność 10 l oleju, to do dynamicznej wymiany potrzeba około 13-14 l.
Statyczna wymiana polega na spuszczeniu części oleju (około 40-50%) i uzupełnieniu go nowym. W skrzyniach 722.6 i niektórych 722.9 można spotkać się z korkiem spustowym w konwerterze, pozwala on spuścić większą ilość oleju ze skrzyni – do 80-90%. Metoda statyczna wymaga kilkukrotnych wymian, aby uzyskać efekt zbliżony do metody dynamicznej.
Wymianę oleju metodą statyczną zalecamy w przypadku starszych samochodów z nieznaną historią serwisowania i dużymi przebiegami. Nagła stuprocentowa wymiana oleju bez ponownej adaptacji może znacząco pogorszyć pracę skrzyni.

Dobór oleju i wymiana filtra
Niezależnie od metody powinniśmy wymienić filtr i wybrać odpowiedni do każdej ze skrzyń olej:

• skrzynia 722.6

filtr oleju: A 140 277 00 95
specyfikacja oleju: 
MB 236.14 – Ravenol ATF M 9-Serie;

• skrzynia 722.9 

– przed 2010 bez kodu A89:
filtr oleju: A 221 277 02 00
specyfikacja oleju: 
MB 236.14 – Ravenol ATF M 9-Serie;

• skrzynia 722.9 

po 2010 z kodem A89:
filtr oleju: A 222 277 20 00
specyfikacja oleju: 
MB 236.15 – Ravenol ATF M 9-FE Serie;

• skrzynia 725.0

miskofiltr: A 725 270 31 14
specyfikacja oleju: 
MB 236.17 – Ravenol ATF M 9-G Serie.

Wymiana oleju w skrzyni biegów powinna być przeprowadzana w profesjonalnym warsztacie, aby uniknąć ryzyka uszkodzenia ważnych komponentów. Warsztat w swojej okolicy możesz znaleźć na stronie www.ravenol.pl/siec-warsztatow.
Właściwy dobór oleju ATF jest kluczowy dla utrzymania automatycznej skrzyni biegów w doskonałej kondycji. Stosowanie dedykowanych olejów, takich jak te oferowane przez Ravenol, gwarantuje zgodność ze specyfikacjami producenta. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu i szerokiej ofercie produktów Ravenol stanowi oczywisty wybór dla kierowców, którzy cenią najwyższą jakość. Marka oferuje też wsparcie techniczne, co podkreśla zaangażowanie w zapewnienie klientom kompleksowej pomocy.