Klimatyzacja w ostatnich latach stała się niemal standardowym wyposażeniem każdego samochodu. Niejednokrotnie, poza niewątpliwymi zaletami, jakie układ klimatyzacji zapewnia pasażerom samochodu, staje się on dla nich udręką, jeśli nie jest właściwie czyszczony. Zazwyczaj, po zimowej przerwie w użytkowaniu klimatyzacji, po jej „wiosennym uruchomieniu” czujemy dochodzące do kabiny pasażerskiej nieprzyjemne zapachy. Dochodzą one z parownika klimatyzacji.

Co to takiego jest parownik klimatyzacji?
Parownik podczas pracy odbiera ciepło od opływającego go powietrza. Dodatkowo, zawarta w powietrzu wilgoć skrapla się na ściankach parownika, w wyniku czego zimne i w dużej mierze osuszone powietrze dociera do kabiny pasażerskiej.




Co jest przyczyną nieprzyjemnego zapachu i w jaki sposób możemy go szybko usunąć?
Otóż, przyczyną nieprzyjemnych zapachów wewnątrz samochodu są kurz, bakterie, grzyby oraz mikroorganizmy, jakie osadzają się na tylnej ściance parownika układu klimatyzacji. Te napływające wraz z powietrzem drobnoustroje osadzają się na ściankach parownika, tworząc „żywy organ”. Skutkiem tego zjawiska jest wyczuwalny w samochodzie nieprzyjemny zapach zgnilizny. Dla wielu z nas jest to tylko dyskomfort podróży. Zupełnie inna sytuacja ma miejsce, gdy samochód użytkują osoby chore na astmę, alergicy czy też małe dzieci. Długotrwałe użytkowanie samochodu z nieczyszczonym lub niewłaściwie czyszczonym układem klimatyzacji może być przyczyną łzawienia oczu, kaszlu czy też innych reakcji alergicznych.

Jak skutecznie wyczyścić parownik układu klimatyzacji?
Na rynku dostępnych jest kilka systemów czyszczenia klimatyzacji. Możemy rozróżnić:
- Ciśnieniowy pistolet do czyszczenia z nieruchomą sondą (np. Tunap).
- Pistolet ssący i ciśnieniowy z giętką sondą (np. Liqui Moly).
- Preparaty z giętką sondą (np. Würth, Berner, Förch itp.).
- Czyszczenie ultradźwiękami (różne firmy).




Dodatkowo warto wziąć pod uwagę jakość środka, jakim czyszczony jest układ klimatyzacji. Wiele firm, jak twierdzą czołowi producenci preparatów do czyszczenia klimatyzacji, dodaje do swoich produktów środki zapachowe, których podstawowym efektem działania jest stworzenie wrażenia zapachowego, a nie wyczyszczenie klimatyzacji.
Wróćmy jednak do krótkiego omówienia zasady działania poszczególnych systemów czyszczenia klimatyzacji.

System czyszczenia ultradźwiękami
Przez ultradźwięki z cieczy czyszczącej, w której skład wchodzą po części perfumy, powstaje mgiełka. Zostaje ona wessana przez wywietrznik pojazdu pracujący na powietrzu obiegowym i przetransportowana przez układ wentylacyjny. Z powodu małej ilości cieczy i niewielkiej prędkości przepływu można wyjść z założenia, że efekt czyszczenia będzie niewielki, ponieważ zostaje nawilżona tylko powierzchnia parownika. Także trwałość czyszczenia jest znikoma. „Przepocone ubranie nie jest czyszczone we mgle. Aby było czyste, należy je wyprać“. Bakterie i zarodki grzybów zostają zredukowane w niewielkim stopniu.




Systemy z giętką sondą
Sonda jest wprowadzana najczęściej w kierunku parownika przez ściek wody kondensacyjnej. Wtryskuje preparat w wielu kierunkach. Jeżeli moglibyśmy stanąć przed parownikiem, zauważylibyśmy, że skuteczność czyszczenia jest wątpliwa, właśnie dlatego, że sonda wtryskuje preparat w wielu kierunkach. Przy użyciu pistoletu ssącego dodatkowo do promienia cieczy dostaje się za dużo powietrza, co również zmniejsza efekty czyszczenia. Bakterie i zarodniki grzybów zostają zlikwidowane w niewielkim stopniu, z powodu znikomych efektów mechanicznego czyszczenia.




System z pistoletem i nieruchomą sondą
Niewątpliwą zaletą tego opatentowanego systemu jest bezpośrednie dotarcie do parownika klimatyzacji przy pomocy specjalnie skonstruowanej sztywnej sondy. Przy użyciu pistoletu ciśnieniowego mechanicznie spłukujemy cały parownik, czyszcząc go jednocześnie i zabezpieczając przed ponownym osiedleniem drobnoustrojów. Bakterie i grzyby są w sposób szybki zlikwidowane. Dodatkowo, na powierzchni parownika jest tworzona ochrona przeciwbakteryjna. Preparat nie zawiera żadnych domieszek zapachowych (profilaktycznie przeciw reakcjom alergicznym) Specjaliści w wielu serwisach samochodowych zgodzą się ze stwierdzeniem, iż najskuteczniejszym sposobem wyczyszczenia układu klimatyzacji jest natryskiwanie go pod wysokim ciśnieniem bezpośrednio na parownik. Strumień preparatu nie tylko uśmierci drobnoustroje, ale także mechanicznie wypłucze warstwę zanieczyszczeń zalegających na parowniku. Jeśli preparat dodatkowo pokrywa parownik warstwą ochronną, to możemy być pewni, iż układ klimatyzacji otrzyma skuteczną ochronę na dłuższy okres. Generalnie należy przyjąć, iż powinniśmy czyścić układ klimatyzacji co najmniej 1 raz do roku.




Wiele osób zapyta, jak jednak wyczyścić parownik klimatyzacji, skoro jest on głęboko zabudowany w samochodzie?
W niektórych pojazdach parownik zauważymy stosunkowo szybko, bo po wymontowaniu filtra pyłków. W innych sytuacjach będzie konieczne dodatkowe wymontowanie dmuchawy nawiewu. Jeszcze inne samochody wymagają od nas demontażu takich elementów, jak: schowek po stronie pasażera, regulator prędkości obrotowej, czujnik temperatury czy sterownik klimatyzacji. Jest również niewielka grupa pojazdów, gdzie aby dostać się bezpośrednio do parownika, konieczne jest wywiercenie niewielkiego otworu w obudowie parownika, który po czynności czyszczenia jest zaślepiany.

Dlatego niezbędne jest posiadanie odpowiednich instrukcji serwisowych umożliwiających bezpośrednie dostanie się do parownika.