Właściwa praca układu chłodzenia jest kluczowa dla poprawnego działania silnika. W szczególnych przypadkach może on jednak zostać zanieczyszczony innymi płynami eksploatacyjnymi lub ciałami obcymi, a to z racji usterek. W takiej sytuacji należy przepłukać układ chłodzenia specjalnym roztworem i odpowietrzyć go. W nowoczesnych silnikach nie obędzie się także bez wymiany kilku podstawowych elementów.

W przypadku zanieczyszczenia układu chłodzącego niezbędne jest spuszczenie całego płynu. W procesie płukania należy zastosować specjalny roztwór, chociaż dawniej bardzo często wystarczyła ciepła woda. W każdym przypadku trzeba postępować zgodnie z wytycznymi producenta pojazdu, gdyż określają one nie tylko rodzaj środka płuczącego, ale także ilość „płukań”, która może być różna w zależności od rodzaju zanieczyszczenia. Warto pamiętać, że ze względów konstrukcyjnych (np. z powodu płaskich rurek) w nowoczesnych układach chłodzenia nie jest możliwe przepłukanie wszystkich elementów. W takiej sytuacji podlegają one wymianie na nowe.
Jedną z przyczyn, dla których układ chłodzenia może wymagać przepłukania i odpowietrzenia, jest awaria pompy wody. Zazwyczaj wymienia się ją okresowo wraz z napędem rozrządu, jednak zbagatelizowanie tej czynności lub nieprawidłowy montaż mogą spowodować, że do płynu chłodzącego przedostaną się zanieczyszczenia (mieszaniny różnych płynów chłodzących) lub rzadziej ciała obce. W takiej sytuacji, oprócz wymiany pompy wody, płukanie całego układu chłodzącego jest obowiązkowe. W jaki sposób to zrobić?
– Płyn spuszczamy z układu chłodzenia przez wąż przymocowany do chłodnicy. Po wypłynięciu całej cieczy mocujemy z powrotem obejmę i zalewamy do zbiornika wyrównawczego roztwór płuczący. Następnie uruchamiamy silnik, ustawiamy najwyższy stopień ogrzewania i pozwalamy osiągnąć silnikowi temperaturę pracy. Po kilkunastu minutach wyłączamy go i spuszczamy roztwór płuczący. Po powtórzeniu procedury i spuszczeniu cieczy z układu możemy napełnić zbiornik właściwym płynem chłodzącym oraz zamontować: nową pompę wody, termostat, zawory elektryczne, chłodnicę i nagrzewnicę. Cała operacja powinna zostać przeprowadzona zgodnie z wytycznymi serwisowymi producenta pojazdu – tłumaczy Tomasz Ochman, technical sales support w firmie SKF.
Jeśli układ został przepłukany, a wszystkie newralgiczne elementy wymienione na nowe, przychodzi czas na odpowietrzanie. Powietrze pozostające w układzie chłodzenia znacznie ogranicza obieg płynu i może doprowadzić do przegrzania silnika, a tym samym jego poważnych uszkodzeń, np. zniekształcenia głowicy.
W celu rozpoczęcia odpowietrzenia należy przygotować dodatkowy płyn chłodzący, dokładnie taki, jaki krąży w układzie chłodzenia pojazdu. Procedurę rozpoczynamy od odkręcenia korka spustowego chłodnicy, przez który wycieknie płyn. Należy uważnie go obserwować – jeśli pojawią się w nim pęcherzyki powietrza, oznacza to, że układ jest zapowietrzony. Równocześnie należy uzupełniać zbiornik świeżym płynem, gdyż jego poziom będzie się obniżał. Gdy płyn wyciekający z chłodnicy stanie się „jednorodny”, możemy zakręcić korek spustowy i zbiornik wyrównawczy.
– Wymieniając poszczególne podzespoły układu chłodzenia, warto bazować na częściach sprawdzonych producentów, które zapewnią odpowiednią wydajność. Przykładem tego są pompy wody SKF, które powstają w ścisłej współpracy z producentami pojazdów. Przewaga naszych pomp względem tanich zamienników polega głównie na doborze odpowiednich materiałów, łożyskowania pompy i uszczelniacza. W pompach SKF stosujemy uszczelniacze ceramiczne z dodatkową przestrzenią na ewentualne zanieczyszczenia. To wydłuża czas poprawnego działania pompy i w pewnym stopniu eliminuje wpływ drobnych zanieczyszczeń na właściwą pracę uszczelniacza – podsumowuje Tomasz Ochman.