Oprócz sporych korzyści finansowych, wynikających z tankowania paliwa, którego cena jest zwykle przynajmniej 50% niższa niż cena benzyny, kierowcy zasilanych gazem samochodów w mniejszym stopniu szkodzą środowisku naturalnemu niż użytkownicy klasycznych diesli i benzyniaków. Spalany gaz propan-butan emituje do atmosfery zdecydowanie mniej szkodliwych substancji niż benzyna czy olej napędowy. Użytkowanie samochodu z nowoczesną, dobrze zamontowaną i poprawnie funkcjonującą instalacją gazową w żaden sposób nie różni się od eksploatacji pojazdu zasilanego benzyną. Parametry użytkowe takiego pojazdu, tj. prędkość, moc, przyspieszenie, są identyczne jak w przypadku eksploatacji na benzynie. Nowoczesne, dobrze zamontowane i prawidłowo serwisowane instalacje gazowe są bezpieczne dla użytkowników i w żadnym wypadku nie powodują przyspieszonego zużycia silnika. Bezbłędne funkcjonowanie instalacji gazowej w samochodzie wymaga jednak zachowania pewnych norm montażowych i precyzyjnej regulacji. W ponad 80% przypadków skutkiem nieprawidłowego funkcjonowania samochodu nie jest sama instalacja gazowa, ale jej wadliwy dobór i montaż. Ilekroć dochodzi do uszkodzenia sondy lambda czy jednostki napędowej w zasilanych gazem pojazdach, zawsze jest to skutkiem błędów popełnionych przez montażystę. Błędy montażowe wynikają czasem z niewiedzy montażystów, innym znów razem są efektem pośpiechu, niechlujstwa lub źle pojętej oszczędności, a nawet pazerności. W konsekwencji takiego postępowania cierpi klient, użytkowany przez niego pojazd, a finalnie również montażysta, który zamiast zająć się montażem kolejnych instalacji, musi w nieskończoność poprawiać swoje błędy.
Zachowując określony tok postępowania, można uniknąć niepotrzebnych błędów i kosztów. W kolejnych odcinkach postaramy się przybliżyć montażystom zasady, które pozwolą im poprawić jakość świadczonych usług i uniknąć nieprzyjemnych sytuacji w kontaktach z klientami. Czynności dokonywane przez montażystę samochodowych instalacji gazowych możemy podzielić na kilka kluczowych etapów, tj.
- sprawdzenie stanu technicznego pojazdu;
- zakwalifikowanie samochodu na montaż instalacji gazowej lub wskazanie klientowi usterek do usunięcia;
- w przypadku pozytywnego zakwalifikowania – dobór instalacji i wycenę;
- oględziny zewnętrzne pojazdu i sporządzenie protokołu przyjęcia pojazdu na montaż;
- ustalenie z klientem miejsc montażu przełącznika benzyna/gaz oraz korka wlewu gazu;
- podpisanie protokołu przyjęcia samochodu na montaż instalacji gazowej;
- montaż instalacji gazowej;
- test pracy samochodu z instalacją gazową i regulacja instalacji;
- wydanie pojazdu klientowi.
Diagnoza samochodu przed przyjęciem na montaż
Zanim podejmiemy się montażu instalacji gazowej w samochodzie, musimy najpierw sprawdzić jego stan techniczny. Samochód z niesprawnym silnikiem nigdy nie będzie prawidłowo funkcjonował na zasilaniu gazowym. Wszelkie usterki powodujące zakłócenia pracy silnika powinny być usunięte. Dopiero wtedy samochód kwalifikuje się do montażu instalacji gazowej. Jeżeli nie zrobimy tego przed montażem, trudniej jest później ustalić co jest powodem nieprawidłowej pracy silnika. Zdarza się, że po zamontowaniu instalacji gazowej, pomimo dobrania odpowiednich podzespołów, spełnienia wszystkich wytycznych poprawnego montażu oraz przeprowadzenia prawidłowej regulacji na trasie, samochód zachowuje się niepoprawnie na gazie. Zaczynamy się zastanawiać w czym tkwi przyczyna. Powodu powinniśmy szukać nie w instalacji gazowej. To raczej niesprawny układ zapłonowy, wadliwie działająca sonda czy rozbieżne korekcje sterownika benzynowego przyczyniają się do błędnie działającej instalacji gazowej. Aby tego uniknąć, przed montażem instalacji gazowej powinniśmy dokładnie sprawdzić samochód pod względem stanu technicznego silnika, np. podpinając się testerem diagnostycznym i odczytaniem zarejestrowanych kodów błędów (oczywiście jeżeli występują), sprawdzeniem korekcji benzynowych, czy poprawność pracy sondy lambda. W przypadku, kiedy któryś czujnik wskazuje wartość odbiegającą od rzeczywistości, przekłada się to na problemy z pracą na benzynie i dalej na gazie. Sterowniki gazu po części wzorują się na odczytywanych parametrach komputera benzynowego i na ich podstawie ustalają dawkę paliwa.
Co należy sprawdzić przed montażem?
Przed przystąpieniem do etapu montażu instalacji gazowej w samochodzie osobowym kluczowym elementem całego toku postępowania jest poprawny dobór podzespołów wchodzących w skład instalacji gazowej.
Dobór instalacji gazowej
Dobór odpowiednich elementów instalacji gazowej to niezwykle ważna sprawa, często bagatelizowana przez montażystów, którzy czasami zachowują się pasywnie i zbyt łatwo ulegają sugestiom klientów. Wiadomo, że klient chciałby zapłacić za montaż instalacji gazowej możliwie najtaniej. I zaczyna się poszukiwanie oszczędności. Tańsza instalacja, instalacja źle dobrana do parametrów samochodu, np. przy silniku 150 KM wstawiamy reduktor ewidentnie zalecany przez producenta do mocy 90 KM. Słabej jakości podzespoły, słabej jakości montaż i pośpiech byle szybciej skończyć i skasować pieniądze. Czy warto? Na pewno nie. Gdzie renoma, gdzie profesjonalizm montażysty i honor? W dłuższej perspektywie takie podejście zamiast zysków owocuje wiecznymi kłótniami z niezadowolonymi klientami, nieustannymi reklamacjami, a w konsekwencji również utratą renomy warsztatu i klientów. Pierwszym elementem, którego dobór jest bardzo istotny, aby instalacja gazowa poprawnie pracowała w pełnym zakresie obciążenia, jest reduktor gazowy. Jego głównym zadaniem jest utrzymywanie ciśnienia gazu w układzie dolotowym instalacji gazowej (reduktor – wtryskiwacz) oraz zmiana stanu skupienia gazu z ciekłego na lotny (rozprężanie adiabatyczne), co powoduje gwałtowne spadki temperatury gazu.
Niewłaściwy dobór reduktora przyczynia się do zbyt dużych spadków ciśnienia gazu na wyjściu przy gwałtownym zwiększeniu obciążenia silnika, co często skutkuje tzw. potocznie „zamuleniem auta”, a w ostateczności powrotem na benzynę. Sterowniki gazu sekwencyjnego automatycznie przełączają na benzynę przy spadku ciśnienia w układzie poniżej ustalonej wartości. Dzięki temu, kiedy w zbiorniku zaczyna brakować gazu, spada ciśnienie w całym układzie i następuje automatyczny powrót na benzynę. Wszystkie dostępne na rynku reduktory posiadają sprecyzowany wydatek. Są w stanie „wykarmić” określoną liczbę koni pod maską. Nieraz spotykałem się z taką sytuacją, kiedy w samochodzie o dużej mocy był dobrany nieodpowiedni reduktor o zbyt małej wydajności i skutkowało to problemami z pracą silnika na gazie. Producenci reduktorów zawsze podają w danych technicznych swoich produktów wartość mocy silnika w kW lub KM, którą jest w stanie obsłużyć dany reduktor. Jednak nie zawsze wartości teoretyczne równają się wartościom praktycznym. Należy zawsze uwzględnić pewien zapas wydajności reduktora, nie dobierać reduktora sztywno na miarę. Lepiej, że będzie on dobrany z pewnym zapasem mocy (przewymiarowany) niż nieoszacowany.
Drugim istotnym elementem wpływającym na prawidłową pracę instalacji gazowej są wtryskiwacze gazowe. Obecnie jest w czym wybierać, ale wtryskiwacz wtryskiwaczowi nierówny. Jedne posiadają niezwykle zaawansowaną konstrukcję, wzorującą się na wtryskach benzynowych, inne zaś bardzo prostą budowę. W niektórych samochodach benzyna dawkowana jest przez bardzo krótkie czasy rzędu 2 ms, przy których część wtryskiwaczy dostępnych w sprzedaży nie jest w stanie sobie w pełni poradzić, gdyż ich konstrukcja nie pozwala na szybką reakcję na impuls podawany na cewkę. Wtryskiwacz, podobnie jak reduktor, również posiada swój wydatek – tempo przepływu liczone w g/s, które przekłada się na możliwość wystarczającego wypełnienia komory spalania. Na naszym rynku pierwotnym, jak również i wtórnym występuje wiele samochodów 4-cylindrowych z turbodoładowaniem, które nieraz mogą osiągać moc rzędu 300 KM. Warto wiedzieć jaką moc jest w stanie obsłużyć jeden wtryskiwacz gazowy zasilający jeden cylinder.
W kolejnym odcinku opiszemy dobór kolejnych elementów instalacji gazowej, jak również zwrócimy uwagę na odpowiedni sposób przyjęcia samochodu od klienta, związane z tym zagrożenia i sposoby radzenia sobie z różnymi sytuacjami.
Komentarze (0)