w pracy lakiernika

Przygotowanie powierzchni
Bez starannego i dokładnego przystosowania powierzchni do dalszych prac nie jest możliwe wykonanie dobrej jakości usługi. Szczególnie w dobie systemów wodorozcieńczalnych ten aspekt życia w lakierni jest szczególnie istotny. Lakiery wodorozcieńczalne są bardzo wrażliwe na wszelkie niedoróbki, pozostawione w niewłaściwy sposób obrabiane powierzchnie czy po prostu brud. Za przygotowanie danej powierzchni można uważać samo jej umycie odpowiednimi środkami, jak również wyszlifowanie pod np. szpachel lub lakier nawierzchniowy.

UWAGA! Czystość lakiernika oraz jego otoczenia, w którym pracuje, to warunek konieczny do uzyskania wysokiej jakości naprawy.



Szlifowanie przy użyciu materiałów MaxMeyer (fot. PPG).

Przed przystąpieniem do jakiejkolwiek pracy lakierniczej, należy najpierw zwrócić uwagę na odpowiedni poziom czystości zarówno samego lakiernika, jak również miejsca wykonywanej pracy. W większości miejsc warsztatu nie można wymagać laboratoryjnej sterylności (poza komorą lakierniczą do lakierowania końcowego), ale zalecane jest, aby ciągi komunikacyjne, mieszalnia lakierów czy strefy przygotowawcze były zadbane. Tym samym, jeśli warsztat ma wydzielone osobne miejsce do np. lakierowania podkładem, to musi ono spełniać odpowiednie standardy. Wpływają one bowiem w sposób pośredni i bezpośredni na jakość lakierowania “na gotowo”. Najczęściej sytuacja wygląda tak, że ze względu na rachunek ekonomiczny warsztat lakierniczy nie posiada stref przygotowawczych wykonanych przez specjalistyczne firmy. Ich rolę spełniają pomieszczenia do tego przystosowane. Niemniej jednak w trakcie codziennej pracy należy wyuczyć w sobie nawyk, aby zwracać szczególną uwagę na następujące motywy:
- zakurzoną posadzkę i ściany w miarę możliwości myć wodą, ewentualnie na ściany nanosić specjalny środek zatrzymujący kurz;
- utrzymywać stały porządek na stole z materiałami lakierniczymi i narzędziami;
- nie kończyć pracy choćby bez ogólnego uporządkowania (profesjonalizm);
- starać się nie kłaść różnych narzędzi na posadzce;
- podczas pracy w pozycji leżącej używać np. czystych kartonów.



Naprawa paszowozu w firmie Kogowski Auto Centrum (Fot.Standox).

Istotna jest dodatkowo schludność pracownika. W pierwszej kolejności wymieniłbym jego strój wraz z czystością np. rąk. Czy jest to kombinezon lakierniczy, firmowe “ogrodniczki”, czy też strój przeznaczony do pracy, ważne aby był on stosunkowo zadbany.
Każdy pracownik powinien nie tylko dostawać czysty strój lub środki na utrzymanie go w czystości, ale jeszcze powinien dbać o to, by był on czysty. Życie pokazuje, że często trzeba mu zwracać uwagę – lecz z czasem przynosi to odpowiednie efekty. Pracownik nie wyciera brudnych rąk od farby w swoje ubranie, myje ręce pomiędzy ważniejszymi operacjami lub ma świadomość jaki wpływ na jakość lakierowania mogą mieć jego nieogarnięte włosy. Gdy weźmie się pod uwagę różne tego typu przyzwyczajenia, które należy sobie wpoić w jedną całość, daje to znaczny wzrost jakości przygotowania powierzchni. Bez tego jest to trudne do wykonania. Dodatkowo w razie wizyty “gości” w naszym serwisie nie musimy się wstydzić za siebie lub wykonywaną pracę.

UWAGA! Przed przystąpieniem do przygotowania powierzchni przeczytaj informację techniczną odpowiedniego produktu, by zapoznać się z zaleceniami producenta co do sposobu jego przeprowadzenia.



Przykładowy efekt błędu w przygotowaniu - brud i kurz w bezbarwnym (Fot.Standox).

Główne zasady przygotowywania powierzchni zależą w ogromnej mierze od tego, czemu służy wykonywana przez nas praca przygotowawcza, a więc i od tego co będzie wykonywane później, np. nakładanie szpachli. Te podstawowe zasady wyodrębniono w tabeli, a poniżej jest przedstawiony ich szerszy opis:
- przed szlifowaniem, oklejaniem i innymi pracami lakierniczymi dany element należy umyć. Jeśli to konieczne, najpierw można umyć zgrubnie z błota czystą wodą. Odmuchać z brudu pod wysokim ciśnieniem. Następnie powierzchnię należy umyć np. benzyną ekstrakcyjną. Czasem, w zależności od dostępności danego elementu, można użyć pędzla z włosem, który nie spowoduje uszkodzenia lakieru. Benzyna nie jest środkiem idealnym, gdyż w pełni nie odtłuszcza, lecz do wstępnego mycia przed szlifowaniem nadaje się dość dobrze. Drugą sytuacją, w której należy bezwzględnie przygotowywać powierzchnię jest dalsza obróbka, np. poprzez lakierowanie nawierzchniowe, nakładanie mas uszczelniających lub konserwacji. Wówczas ważne jest bardzo dobre odtłuszczenie powierzchni i warto stosować środki, które robią to najlepiej i które są przygotowane do danej powierzchni, np. zmywacze do elementów plastikowych;
- nie należy stosować środków pozostawiających niewidoczne gołym okiem, lecz tłuste cząsteczki do przygotowywania danego obszaru przed nakładaniem dalszych materiałów lakierniczych (np. benzyna ekstrakcyjna przed lakierowaniem nawierzchniowym);
- przecierać elementy przed lakierowaniem nawierzchniowym ściereczką antystatyczną;
- po szlifowaniu szpachli, a przed lakierowaniem należy wyczyścić twardym pędzlem z krótkim włosem naprawianą powierzchnię. Pozwoli to na wydobycie z drobnych por pyłu po szlifowaniu szpachli. Wówczas zostaną one zalane np. lakierem podkładowym i unikniemy tworzenia się kraterków;



Wyszlifowany i przygotowany do dalszej naprawy błotnik (Standox).

- przed lakierowaniem “na gotowo” i przed odtłuszczeniem powierzchnie elementu dokładnie odmuchać pod wysokim ciśnieniem, w tym także wydmuchać ewentualną wodę ze szlifowania z różnych zakamarków;
- nie nakładać lakieru np. gdy element jest w bardzo niskiej temperaturze, a lakierujemy w bardzo wysokiej (chwilę odczekać do wyrównania temperatur);
- w przypadku tworzyw sztucznych może być pomocne wygrzanie surowego plastiku w komorze lakierniczej, zwłaszcza w przypadku miękkich pianek poliuretanowych, które „wypocą” z siebie ukryte wewnątrz środki antyadhezyjne i ułatwią ich usunięcie. Niezbędne jest często kilkakrotne mycie elementów plastikowych (surowy plastik) specjalnym zmywaczem do plastików. Wygrzewać także warto po przemywaniu zmywaczem w celu wydzielenia przez nie wchłoniętego uprzednio środka czyszczącego. Ważne jest zachowanie odpowiedniej gradacji temperatury pomiędzy pierwszym i drugim wygrzewaniem oraz etapem suszenia. Zapobiega się w ten sposób ponownemu wydzielaniu się środków antydhezyjnych z wnętrza tworzywa. W warsztacie możliwe jest odparowanie rozpuszczalnika poprzez pozostawienie na noc przy dobrej wentylacji i temperaturze pomieszczenia ok. 20°C.
inż. Łukasz Szarama e-mail: moto@akcja.pl

O autorze:

Inż. Łukasz Szarama od 1995 roku pracuje w branży motoryzacyjnej. Ma bogate doświadczenie praktyczne w zakresielikwidacji szkód komunikacyjnych oraz napraw blacharsko-lakierniczych. Zna specyfikę pracy zarówno w niezależnym serwisie naprawczym, jak i w ASO. Autor wielu artykułów i ekspert fachowej prasy motoryzacyjnej. Absolwent Wydziału Mechanicznego UZ oraz student na Politechnice Radomskiej. Obecnie także kierownik likwidacji szkód w serwisie Toyoty.

inż. Łukasz Szarama