Od początku roku 2007 obowiązuje Dyrektywa LZO, zakładająca ograniczenie emisji lotnych związków organicznych, co oznacza konieczność przejścia z systemów rozpuszczalnikowych na wodorozcieńczalne.

Na razie nic się nie zmieniło, jeżeli chodzi o kontrolowanie stosowania się do niej i sytuacja taka potrwa zapewne przez najbliższy rok, gdyż produkty niespełniające wymagań, które obejmuje dyrektywa, wyprodukowane do 1 stycznia 2007 r., mogą być wprowadzane do obrotu do 1 stycznia 2008 r.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia emisji lotnych związków organicznych w niektórych farbach i lakierach oraz preparatach do odnawiania pojazdów dotyczy określonej grupy wyrobów zawierających rozpuszczalniki organiczne. Produkty niespełniające wymagań nie mogą być sprowadzane na terytorium Polski po 1 stycznia 2007 r., ale mogą pozostać w magazynie producenta czy importera farb przez maksymalny okres jednego roku i być w tym czasie wprowadzane do obrotu. Produkty te następnie mogą znajdować się na rynku bezterminowo i nie muszą być zwracane producentom, nawet po kilku latach od upływu terminów - przede wszystkim ze względu koszty utylizacji, która i tak byłaby zbyt dużym obciążeniem dla środowiska.

Wpływ na środowisko
Problemy związane z zanieczyszczeniem powietrza to dziura ozonowa, czyli efekt związany z emisją tzw. gazów cieplarnianych, do których należą między innymi: tlenek i dwutlenek węgla, metan i węglowodory - podstawowy składnik rozpuszczalników. Szczególnie niebezpieczne dla ludzi to węglowodory aromatyczne, które są toksyczne i rakotwórcze. Wpływ na środowisko będzie niewątpliwie pozytywny, a także na zdrowie ludzi, choć są sceptycy, którzy i wodnym produktom przypisują szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka - przecież woda lepiej się wchłania i jest łatwiej przyswajalna przez organizm. Jednak nie ma wątpliwości – korzyści płyną z redukcji emisji LZO do atmosfery, chronimy środowisko.
<10000000000005E3000007DA1B87A3FB.jpg>

Wpływ na rynek
Na pewno zmienił się asortyment produktów, co powoduje wzrost kosztów u producentów wyrobów lakierowych, jak i dostawców surowców, dystrybutorów i oczywiście użytkowników. Wzrost kosztów u producentów związany jest z kosztami wdrożenia nowych technologii i wyższym kosztem nowych surowców. U użytkowników koszt związany jest z wprowadzeniem nowych technik nakładania, zakupem nowych urządzeń. Mali producenci wyrobów lakierowych mogą mieć większe koszty wytwarzania, a w ekstremalnych warunkach sytuacja taka może przyśpieszyć ich upadek.

Tabela. g/l w produkcie gotowym do użycia. Za wyjątkiem podkategorii (a) – zawartość wody w produkcie powinna zostać odjęta.

Co nowego na opakowaniach?
Przypomnijmy ograniczenia jakie dyrektywa wprowadza na produkty (patrz tabela). Przepisy mówią o zamieszczeniu na etykiecie produktu następującej informacji:
- o produkcie i dopuszczalnej zawartości LZO w g/l;
- o maksymalnej zawartości LZO w g/l w produkcie gotowym do użycia.

Informacje te mogą być umieszczone na opakowaniu w następującej formie:

2004/42 IIB
(d) (420) 410

Gdzie:
- 2004/42 IIB – oznacza zgodność z dyrektywą, IIB produkt z tabeli z załącznika do dyrektywy, produkty przeznaczone do renowacji pojazdów
- (d) – kategoria d (powłoki nawierzchniowe)
- (420) – Lotne Związki Organiczne g/l tego konkretnego produktu
- (410) – Lotne Związki Organiczne g/l produktu gotowego do natrysku, czyli
- do zmieszaniu z utwardzaczem i rozpuszczalnikiem
- TDS – Technical Data Sheet – Instrukcja techniczna danego produktu

Przykładowy opis opakowania przedstawiony powyżej dotyczy produktów firmy Palinal. Większość firm obecnych na rynku posiada system produktów wodorozcieńczalnych. Czym system Hydropal 120 oferowany przez firmę Palinal różni się od innych? Przede wszystkim system jest kompletny i daje możliwość uzyskania bardzo ekologicznej powłoki o dobrych właściwościach antykorozyjnych. Posiada linię podkładów wodorozcieńczalnych antykorozyjnych, wypełniających, izolacyjnych oraz lakiery nawierzchniowe bazowe oraz akryle wodorozcieńczalne, a także lakier bezbarwny wodorozcieńczalny.
<10000000000005E3000007DAA3FB7A5F.jpg>

Co w kolorystyce?
System Hydropal, oprócz bogatego zestawu pereł 17 sztuk, 9 o różnej gradacji ziarna aluminium, posiada 5 pigmentów o efekcie specjalnym Xirallic (złoty, niebieski, zielony, czerwono-zielony, biały), co pozwala tworzyć bogatą kolorystykę rzędu 60 000 receptur, Rozwój Palinala jako producenta w stronę ekologii to nie tylko lakiery wodorozcieńczalne, to także nowe produkty rozpuszczalnikowe spełniające dyrektywę. Dotyczy to lakierów akrylowych, dla których w laboratorium fabryki została opracowana nowa żywica akrylowa rozpuszczalnikowa pozwalająca stosować w dalszym ciągu pigmenty zarezerwowane dla systemu rozpuszczalnikowego Multicryl, stosowanego do tej pory wśród użytkowników Palinala. Kolejne kroki to nowe lakiery bezbarwne rozpuszczalnikowe spełniający dyrektywę. Jeżeli chodzi o podkłady, Palinal mając pełną świadomość poczynił kroki ku zmianom, zanim jeszcze zaczęto o nich mówić. W swojej ofercie posiada podkłady zgodne z przepisami i stosowane przez użytkowników, którzy nie będą musieli zmieniać produktów, do których są przyzwyczajeni. Laboratorium może się pochwalić się także opracowaniem nowej technologii, która pozwala w dalszym ciągu stosować lakiery rozpuszczalnikowe perłowe i metaliczne. A i użytkownicy systemu przemysłowego, stosowanego między innymi na renowację busów, mogą być spokojni. Palinal oferuje nową żywicę poliuretanową rozpuszczalnikową spełniającą wymóg 420LZO g/l. W takim razie nasuwa się pytanie. Po co wdraża się wodę, skoro problem można rozwiązać innowacjami i nowymi technologiami? Wybór oczywiście należy do klienta. Co dyktuje ten wybór: cena produktu, przyzwyczajenie, wymogi narzucane przez producentów samochodów. Autoryzowane serwisy, jeżeli naprawiają samochody lakierowane fabrycznie produktami wodorozcieńczalnymi, to ich naprawa też musi odbywać się poprzez zastosowanie takich lakierów. Ten wymóg jest narzucony. Nie zapominajmy o tym, że wodorozcieńczalne produkty emitują mniej LZO do powietrza niż rozpuszczalnikowe, nawet po innowacjach, ale z drugiej strony taka możliwość wyboru między dwoma systemami ekologicznymi bądź co bądź pozwala dopasować się do wymogów lokalnego rynku. Mam tu na myśli chociażby sklepy, gdzie klientami są małe warsztaty, gdzie często nie ma warunków na lakiery wodne, gdzie nie zawsze kupuje się produkt drogi. Zatem wybór należy do klienta. Godny pochwały jest fakt, że są producenci, którzy dają możliwość takiego wyboru.

Dorota Kropielnicka-Babiak
PRONET COLOR®